CONCERTFILM
De teller van het aantal Jethro Tull-albums staat al een tijdje boven de veertig. Bandleider Ian Anderson, ondertussen zestig geworden, heeft daar in de loop der jaren nog een aantal solo-projecten aan toegevoegd, waardoor de Tull-catalogus inmiddels is uitgegroeid tot één van de grootste en indrukwekkendste sinds het ontstaan van de moderne pop- en rockmuziek. De grote doorbraak van Jethro Tull situeert zich in het begin van de jaren '70 met de albums Aqualung (1971), Thick As A Brick (1972) en de dubbellaar Living In The Past (1972), waarbij Aqualung in de loop der jaren het statuut van Jethro Tull-meesterwerk heeft gekregen met ruim 12 miljoen verkochte exemplaren wereldwijd.



Jethro Tull heeft in zijn veertigjarige bestaan een groot aantal line ups gekend. In tegenstelling tot bijv. The Rolling Stones en Queen is het bij de groep van Ian Anderson altijd een beetje een komen en gaan geweest van bandleden, waarbij naast hemzelf alleen gitarist Martin Barre altijd tot de vaste kern is blijven behoren. Jethro Tull is altijd de kruiwagen voor het talent van Ian Anderson geweest: hij schreef het materiaal voor de albums, bepaalde de algemene muzikale lijn en domineerde met zijn altijd aanwezig dwarsfluit de sound van de groep. De succesvolste line up (Ian Anderson/Barriemore Barlow/Martin Barre/Jeffrey Hammond-Hammond/John Evan) bleef aan de slag tot in 1975 en was de leverancier van de twee Billboard nummer 1-albums Thick As A Brick (1972) en A Passion Play (1973). Hun album War Child (1974) bereikte de tweede plaats in de Billboard top-100 en de succesvolle serie werd afgerond met de publiekslieveling Minstrel In The Gallery (1975) die in de lijn lag van het Aqualung-materiaal. Eind jaren '70 maakte Jethro Tull nog een aantal succesvolle folkrockalbums en gooide daarna het roer om voor een uitstap in elektronische richting. Het geluid werd gaandeweg harder en in 1987 sleepte de band een Grammy Award in de wacht in de afdeling Hard Rock/Metal voor het album Crest Of A Knave waarmee ze Metallica van het ereschavotje hielden. Jethro Tull groeide uit tot een internationale stadionband met tournees naar de vier windstreken. Na een lange reeks optredens in Azië halfweg de jaren '90 drongen oosterse klanken in het werk van Ian Anderson door, een evolutie die zijn fans niet op prijs stelden. Ondertussen maakte hij een drietal soloalbums en introduceerde dat materiaal achteraf probleemloos in het Tull-repertoire.

Jethro Tull wordt gewoonlijk ingedeeld bij de Progressive Rock-bands, wegens de voorkeur voor een uitgebreid instrumentarium, de introductie van klankpatronen en –vormen uit de klassieke muziek in het rockjargon, de zin voor lange en uitgebreide composities met ingewikkelde maten en tempi, meerstemmigheid, veel bombast en contrapunt. Toch is Ian Anderson altijd dicht bij zijn roots als bluesman en vooral volksmuzikant/verteller gebleven en zit het progressieve element veel meer in de arrangementen dan in de composities zelf. Vandaar dat het niet hoeft te verbazen dat hij in de jaren’80 flirtte met bands als Steeleye Span en Fairport Convention en dat hij zich in de jaren’90 liet inspireren door oosterse klanken en wereldmuziek. Mede door het voortdurend gebruik van de traverso of dwarsfluit, een essentieel onderdeel van zijn muziekcomposities en –uitvoeringen, heeft Ian Anderson een heel apart repertoire opgebouwd. Gecombineerd met zijn eerder nasale en tegelijk zijïge stem en zijn zeer herkenbare en unieke intonatie, heeft hij een genre geschapen waarin hij geen concurrenten kent.



Voor het concert in Montreux treedt Ian Anderson aan met een vijfkoppige band waarmee hij sinds het midden van de jaren '90 samenwerkt: Martin Barre op gitaar, Andrew Giddings op keyboards, Jonathan Noyce op basgitaar en Doane Perry op drums. Deze formatie zou uiteindelijk in 2006 ter ziele gaan, waarmee ze zich de langst bestaande Jethro Tull line up mocht noemen met een levensduur van 11 jaar. Anderson bijt in Montreux de spits af op mondharmonica, begeleid op gitaar door Martin Barre. In Some Day The Sun Won't Shine For You grijpt hij terug naar zijn eerste liefde, de blues, en bewijst hij het genre in de vingers te hebben. Het liefdesliedje Life Is A Long Song is meteen Anderson vintage uit het begin van de jaren '70 met een voorzichtige en gevoelige gitaar onder Ians fluwelen stem. Het instrumentale Bourée is een loungy en jazzy wandeling door de immense muzikale tuin van J.S. Bach met voorzichtige kleurschakeringen van de toetsen en de gitaar en Anderson uiteraard in z'n beste vorm op de dwarsfluit. In With You There To Help Me trekt het tempo aan voor een eerste Jethro Tull-standaard, een potige tekst en ruime instrumentale versieringen door de bandleden. Voor Pavane van de Franse componist Gabriel Fauré kiest Anderson opnieuw voor de lichtere en romantische toets waarmee hij indertijd een brede schare fans wist te betoveren. Martin Barre krijgt de vrije baan in Empty Café, een nummer dat op het Jazzfestival van Montreux – want zo heet het festival ook nog – perfect op z'n plaats is. Hunting Girl krijgt een voorzichtige inleiding en ontpopt zich vervolgens als een stomende rockballade. Eurology, met Giddings op de Duitse trekzak, dartelt voorbij op een aanstekelijk tempo, maar is net iets te vrijblijvend om te boeiend. Hetzelfde geldt voor Dot Com met zangeres Masha in de exotische geluidjes, een compositie die nauwelijks beklijft. De instrumental God Rest Ye Merry Gentlemen is pure schoonheid en herkennen we als een zwierige Steeleye-remake.

Met Fat Man, op bongo's en kleine slaginstrumenten, kiest Anderson voor een zeer sobere interpretatie waarin voorrang wordt gegeven aan stem en tekst. Living In The Past krijgt een ruim instrumentale intro die de uitbraak van het hoofdthema zo lang mogelijk uitstelt. Wanneer Anderson uiteindelijk zijn dwarsfluit wegstopt en voor de microfoon verschijnt, spat het nummer als een vuurbal uit elkaar boven de hoofden van het enthousiaste publiek in de Stravinsky Hall van het Montreux Palace: de enige echte Jethro Tull is terug van weggeweest. Nothing To Easy sluit naadloos op Living in Het Past aan met uitbundig en veelzijdig toetsenwerk van Andrew Giddings en jachtig maar precies gitaarspel van Martin Barre die zich boven het dwarsfluitgeweld van Ian Anderson staande probeert te houden. Beside Myself is en zachte en indringende ballade over een jonge Aziatische die overleeft dankzij de prostitutie, opgesmukt met gevoelige synthesizers en verstilde dwarsfluittonen. Vervolgens is het tijd voor het grote werk: op een kleine gitaar zet Anderson voorzichtig de akoestische intro in van één van de hoogtepunten uit Aqualung. Z'n stem heeft niet meer dezelfde kwaliteit en finesse van meer dan 35 jaar geleden, waardoor My God een iets ruwere intro krijgt, maar de compositie heeft niets van haar fragiele en breekbare karakter verloren. Wanneer de gitaren, het slagwerk en de synthesizers uiteindelijk voor het licht en donker zorgen, groeit het nummer uit tot één van de hoogtepunten van de avond. Voor Budapest, over een meisje dat Anderson tijdens een concert in Hongarije in de koulissen leerde kennen, wordt gas teruggenomen zodat de zanger zijn verhaal in alle rust kan vertellen. New Jig is een korte Ierse dans die de overgang maakt naar Aqualung dat plots en onverwacht van het podium de zaal inrolt. Dit is Jethro Tull op z’n best met gierende gitaren, spetterende synthesizers en roffelende drums onder een felle en stuiterende zangpartij, heftig en vervolgens timide, zoals Ian Anderson zelf altijd geweest is. De afsluiter Locomotive Breath komt vervolgens snoeihard en bonkend aanrollen na een niet voor honderd procent geslaagde intro. Maar het is Jethro Tull vergeven, want ze gaan er voor, in een ruk, met prachtige gitaargrepen en loeiende keyboards, voluit, terwijl twee witte reuzenballonnen de zaal indrijven met de éénbenige man en zijn traverso in zwarte opdruk.

PLAYLIST
Some Day The Sun Won't Shine For You
Life Is A Long Song
Bourée (Version de Noël)
With You There To Help Me
Pavane
Empty Café
Hunting Girl
Eurology
Dot Com
God Rest Ye Merry Gentlemen
Fat Man
Living In The Past
Nothing Is Easy
Beside Myself
My God
Budapest
New Jig
Aqualung
Locomotive Breath

BEELD EN GELUID
Jethro Tull Live At Montreux is opgenomen in Hi-Definition en dat betekent dat de kwaliteit van het materiaal zonder meer superb is met een scherpte die pijn doet aan de ogen, prachtige kleuren in het decor en in de belichting en een perfect zwart-witcontrast. Bovendien kennen de technici van het Montreuxfestival hun job en zorgen ze voor een uitstekende beeldregie tijdens de uitvoeringen. Het geluid kan beluisteren in PCM Stereo, Dolby Digital 5.1 en DTS, maar welke versie u ook kiest, het geluid is gewoon voortreffelijk met een stevig surroundeffect en heel veel geweld van onderuit.



EXTRA'S
De dvd bevat geen extra's.

CONCLUSIE
Jethro Tull, u is er vóór of u is er tegen, een middenweg is nauwelijks denkbaar. Met deze dvd worden de fans in elk geval op hun wenken bediend. Zelfs degenen die de carrière van de Britse band sinds lang niet meer volgen, zullen niet teleur worden gesteld, want het geselecteerde materiaal uit de jaren '80 en '90 is bijna allemaal van goede kwaliteit en nestelt zich bij een tweede of derde kijkbeurt/beluistering beslist in uw oor. De dvd bevat drie essentiële tracks uit Aqualung die in deze 2003-versie moeiteloos overeind blijven en een aantal sterke minder- of onbekende composities die zonder meer de moeite lonen. Jethro Tull Live At Montreux is geen hitcompilatie, geen Jethro Tulls Greatest Hits, maar een eerlijke en representatieve selectie voor zover die kan worden gemaakt uit een carrière van vier decennia en meer dan veertig albums.