De jonge Canadese regisseur Xavier Dolan levert een krachttoer, want op z’n twintigste schreef en regisseerde hij z’n eerste langspeelfilm en ondertussen - nauwelijks een jaar later - is ook zijn tweede productie (Les Amours Imaginaires, 2010) in roulatie gebracht en die bevestigt zonder meer dat er hier sprake is van een uitzonderlijk creatief talent waarmee rekening moet worden gehouden. Z’n debuut J’ai Tué ma Mère is een semi-autobiografisch film over zijn relatie met z’n moeder, die alles behalve goed is. Z’n ouders zijn al bijna tien jaar gescheiden en sindsdien ziet Hubert z’n vader met Kerstmis en Pasen. De man raakte in paniek toen hij met z’n eigen kind werd geconfronteerd. Z’n moeder deed wat elke moeder zou doen en voedde hem sinds die tijd alleen op. Op z’n zestiende is Hubert geen makkelijke jongen. Hij ergert zich aan het eetgewoonten van zijn moeder, hij vindt haar kleren lelijk, haar interieur ouderwets en haar mentaliteit bekrompen. Hij houdt van haar, maar hij haat haar ook een beetje.

 

Z’n moeder Chantal – voor de kost werkt ze als boekhoudster – probeert haar kleine gezinnetje zo goed en zo kwaad mogelijk in stand te houden. Niet gemakkelijk, want ze voelt zich ook niet altijd zeker en bovendien verliest ze zelf wel een keer haar geduld als Hubert een afspraak niet nakomt of te lang in de videotheek rondhangt terwijl zij in de auto zit te wachten. Veel praten doen ze niet meer, ze leven een beetje naast elkaar, zo anders dan vroeger: toen hij klein was vertelde hij me alles, vertrouwt Chantal een vriendin toe. Ondertussen heeft Hubert al twee maanden een relatie met een jongen uit de buurt, maar dat verneemt z’n moeder bijna toevallig van een haar onbekende vrouw in het zonnecentrum. Ze trekt het zich aan, het kruipt haar onder de huid, doch de dagelijkse ruzies over niemendalletjes kan ze schijnbaar niet vermijden. Het ene moment is Hubert poeslief, vervolgens vaart hij driftig tegen haar uit waardoor een normaal gesprek onmogelijk wordt. Als z’n ouders samen beslissen om Hubert op een internaat te doen, barst de bom.

 

Xavier Dolan regisseert niet alleen z’n debuutfilm, hij speelt ook de hoofdrol (Hubert) en dat doet hij met veel overtuiging en op een zeer geloofwaardige manier. Om z’n boodschap over te brengen hanteert hij een heel directe regie- en vertelstijl. Zo richt hij zich vaak rechtstreeks tot de toeschouwer om z’n gevoelens over zijn moeder als met een medeplichtige te delen. Daarvoor hanteert hij een kleine zwart-witcamera die hij uitsluitend in z’n eigen kamer als een dagboek gebruikt. Voor de rest doet hij heel veel beroep op een handbewogen camera, waardoor z’n film tegelijk ook een documentaire sfeer uitstraalt en waardoor de authenticiteit van het verhaal versterkt wordt. De manier waarop de scènes geconcipieerd zijn, vooral de scheldpartijen en de meer intimistische fragmenten, ze zijn zeer herkenbaar, hoewel Hubert en Chantal beslist af en toe te ver gaan, waardoor hun confrontatie net niet pijnlijk wordt. Het zijn koude en harde verbale botsingen die vaak haat en frustratie (Hubert), teleurstelling en machteloosheid (Chantal) uitstralen, terwijl even vaak blijkt dat ze elkaar eigenlijk niet kunnen missen. Maar de afstand is te groot en de communicatie verstoord.

 

Dolans algemene aanpak is er eentje die durf uitstraalt. Z’n montage is jong en vinnig, z’n vertelstijl onbeschroomd en bij momenten brutaal, met op de achtergrond de teleurstelling over de scheiding van z’n ouders en de onmogelijkheid om elkaar te bereiken: de puberende Hubert is alleen met zichzelf en met z’n vriendje bezig; z’n moeder heeft het moeilijk met de nukken van een 16-jarige die een beetje aan de drugs zit, z’n schoolresultaten verwaarloost en die meent dat hij zich kan gedragen als een 18-jarige.

 

De beeldkwaliteit is verrassend goed voor een lowbudgetfilm die met weinig middelen is gemaakt, waaruit nog maar eens blijkt dat een oersterk verhaal en prima acteerprestaties veel belangrijker zijn voor een film dat dure CGI-effecten en een indrukwekkende geluidsband, want ook die is hier niet voorhanden. Op de cover is er weliswaar sprake van een 5.1-geluidstrack, maar die kan alleen maar achteraf gecomponeerd zijn. Deze film heeft aan een dergelijke luxebehandeling geen behoefte om te overtuigen. De technische kwaliteit van de dvd is oké, zonder ongerechtigheden of storend effecten.

 

Een aantal Andere Trailers.

 

J’ai Tué Ma Mère is het verrassende experiment van een twintigjarige Canadees die zelf het scenario schreef, de regie voert én de hoofdrol voor zijn rekening neemt in een film die geen moment verveelt en waarin de confrontatie tussen een tiener en zijn moeder op een zeer heftige, soms ook grappige, maar altijd overtuigende manier in beeld wordt gebracht. De acteerprestaties zijn uitstekend (Xavier Dolan, Anne Dorval) tot goed (Suzanne Clément, Patricia Tulasne), de kwaliteit van het materiaal is gezien de omstandigheden uitmuntend, het resultaat is herkenbaar, hilarisch, baldadig, maar vooral eerlijk en geloofwaardig.