FILM
Aids - de homopest - komt uiteraard alleen voor bij bruinwerkers en rugridders. Het is een straf van god om de ontaarde sodomiserenden uit te roeien. Tot daar de medisch compleet niet onderbouwde gangbare theorie over aids in 1985, en de 100 % hetero zijnde electricien annex rodeo-organisator Ron Woodrof (Matthew McConaughey) is die mening ook toegedaan. Helaas voor hem kan aids ook doorgegeven worden door heteroseksueel contact, en als liefhebber van frequente triootjes met allemaal wisselende partners heeft hij dus ook prijs. Zijn werkmakkers keren hem de rug toe en categoriseren hem als verdoken nicht, en zijn behandelende arts, dr. Sevard (Denis O'Hare), geeft Ron nog hoogstens een maand. Er is een behandeling met het middel AZT, maar dit zit nog voor minstens een jaar in een testfase: de slachtoffers van de ziekte mogen zich opgeven voor een dubbelblind-test. Wat betekent dat de kans 1 op 2 is dat Ron in plaats van AZT placebo's opgelepeld krijgt. En Ron heeft nog maar 30 dagen.

Hij blijft echter niet bij de pakken zitten en gaat actief op zoek naar andere kanalen om medicijnen te verwerven. Zo belandt hij in Mexico, waar een geschorste arts, dr. Vass (Griffin Dunne) hem eerder aanraadt om vitaminepreparaten te proberen. Het hiv-virus is immers onomkeerbaar, en het is de kunst om zo veel mogelijk de verspreiding van het virus in de gezonde weefselcellen tegen te gaan. AZT doodt wel degelijk het virus, maar ook alle andere cellen erbij, waardoor het een enkel ticket richting kerkhof inhoudt. In een aidskliniek ontmoet Ron de flamboyante travestiet Rayon (Jared Leto),  die hij al dadelijk als een antipathieke nicht bestempelt. Rayon verkoopt de helft van zijn medicijnen aan zijn vriendje, wat Ron op het lumineuze idee brengt om in het buitenland grote hoeveelheden aidsremmers aan te kopen die niet gesanctioneerd zijn door de Amerikaanse gezondheidsdienst FDA.

Maar Ron is niet voor één gat gevangen. Hij reist de wereld rond, van Mexico tot Tokio, en laat zichzelf massaal aidsremmers voorschrijven, die hij aan zijn medeslachtoffers verkoopt. De herverkoop van medicijnen is evenwel verboden, maar de slimme Ron heeft daar wat op gevonden. Zijn klanten worden tegen de luttele som van 400 dollar per maand lid van zijn Dallaa Buyers Club, waardoor de leden onbeperkt toegang hebben tot de medicijnen die Ron het land insmokkelt. Rayon heeft erin toegestemd om voor een luttele 25 % van de inkomsten in het milieu nieuwe leden voor de club te gaan werven. Alhoewel Ron een viscerale afkeer blijft koesteren tegen homo's ontstaat tussen de beide een zeker gentlemen's agreement om hun zaak draaiend te houden. De FDA doet echter al het mogelijke om Rons club stokken in de wielen te steken, en nadat een draconische wet wordt gestemd om het onbetrouwbare AZT terugbetaalbaar te maken door het ziekenfonds én Ron de belastingsinspectie op zijn dak krijgt, zit Ron op zwart zaad. Bovendien zit de overijverige FDA-inspecteur Richard Barkley (Michael O'Neill) hem op de hielen. Geen enkele dokter wil hem nog voorschriften verschaffen, maar zijn behandelende arts Eve Saks (Jennifer Garner) begint ook haar twijfels te krijgen over het altruïsme van de farmareus die AZT tracht te promoten.

De dertig dagen die Ron nog als levensvooruitzicht werden gesteld worden uiteindelijk zeven jaar.

Dallas Buyers Club leverde Matthew McConaughey, die voordien zijn acteercarrière vulde met romantische komedies van bedenkelijk allooi, zijn eerste Oscar voor beste acteur op. De Academie heeft blijkbaar een speciale voorliefde voor acteurs en actrices die bereid zijn om voor hun rol fysiek af te zien. De anders goed in het vlees zittende McConaughey viel voor deze rol zoveel af dat hij op een levend lijk ging lijken. Zijn prijs heeft hij echter ook te danken aan de manier waarop hij de zichzelf ongenaakbaar achtende Woodruff neerzet, die geconfronteerd wordt met zijn eigen sterfelijkheid en daar emotioneel de hoofdprijs moet voor betalen. Meer nog ging de tweede prijs voor beste acteur in een bijrol naar Jared Leto, die zijn rol als vertwijfelde travestiet gewicht meegeeft zoals je zelden al op het grote doek hebt gezien. Persoonlijk vind ik zelfs zijn prijs meer terecht dan die van McConaughey, omdat Leto's personage zich zodanig ver bevindt van zijn werkelijke ego als frontman van de rockgroep 30 Seconds To Mars dat je niet anders kan dan het inlevingsvermogen van de acteur, die overigens zeer selectief is op zijn rollen, met opengesperde kaken bewonderen.

De film is wetenschappelijk goed onderbouwd, en stelt inderdaad de juiste morele vragen, met als belangrijkste of het verantwoord is om experimentele medicijnen toe te dienen aan patiënten die sowieso niet lang meer zullen leven. De twee verschillende visies daarover worden in de film belichaamd door de personages van Denis O'Hare en Jennifer Garner. Niet geheel subtiel wordt meer dan eens gesuggereerd dat het onderzoek naar AZT gedirigeerd wordt door het farmaceutisch bedrijf dat het middel had ontwikkeld - de firma wordt in de film overigens uitsluitend met een fictieve naam genoemd om de voor de hand liggende reden. Het scenario permitteert zich echter wel een paar dichterlijke vrijheden: Eve Saks en Rayon zijn compleet verzonnen, en de echte Ron Woodruff schijnt helemaal geen homohater te zijn geweest, maar was biseksueel. Wél accuraat is dat er in de jaren 80 in de Verenigde Staten tal van buyers clubs bestonden die trachtten de hiaten in de wet te omzeilen en massaal in het buitenland niet door de FDA goedgekeurde middelen te importeren.

De tijd waarin homo's nog werden beschouwd als abnormalen ligt gelukkig (bij ons toch) ver achter ons en films als Philadelphia hebben gelukkig genoeg bewerkstelligd dat homoseksualiteit tegenwoordig als even "abnormaal" wordt beschouwd als linkshandigheid (niet dus). Meer en meer landen stellen de instelling van het huwelijk open voor partners van hetzelfde geslacht. Jammer genoeg is die boodschap nog steeds niet doorgedrongen tot enkele landen die je op gebied van progressiviteit nog moet catalogeren als ontwikkelingslanden. Het Rusland van Poetin is daar één van, om maar te zwijgen van het achterlijke beleid van een bananenrepubliek als Oeganda, maar ook de Verenigde Staten, het idioom van persoonlijke vrijheid, heeft blijkbaar nog altijd morele abjecties wanneer het de acceptatie van homo's betreft, alhoewel de laatste jaren een hoop rolmodellen zoals Ellen DeGeneres, Jodie Foster en recent nog Ellen Page uit de kast zijn gekomen. Een film zoals deze, waarin het hoofdpersonage wordt opgevoed als een overtuigde homofoob die, wanneer hij merkt dat hij noodgedwongen een lotgenoot is geworden, zijn mening over homo's moet herzien, schopt hopelijk de goegemeente met een geweten. Op gebied van film wordt het dan alleen nog een kwestie van te oordelen hoe dik de makers het er opsmeren. Dallas Buyers Club haalt zeker tegen het einde aan het vermanende vingertje boven, maar de scène waarin McConaughey's personage, dat aanvankelijk nog geloofde dat aids kon overgedragen worden door lichameijk contact, Leto omhelst, is ongemeen sterk.

De film vertrekt overigens van een zeer minimalistische aanpak: veel van de beelden zijn geschoten met een handheld-camera, wat op de duur wel wat gaat enerveren, en er wordt maar zeer schraal gebruik gemaakt van achtergrondmuziek, waarbij het grootste deel nog komt van Leto's personage, dat dweept met Marc Bolan van de seventiesgroep T-Rex. Dallas Buyers Club lijkt daardoor soms iets te veel op een documentaire en ontbreekt het de film een beetje aan intrige.

BEELD EN GELUID
Om de één of andere schimmige reden krijgen we, wat uitzonderlijk is voor een Warner-release, een disk met enkel Engelse DTS-HD MA 5.1-geluid en enkel Nederlandse ondertiteling. Zowel het geluid als het beeld zijn solide, maar omwille van het karakter van de film wordt er niet dadelijk iets mee gedaan waardoor Dallas Buyers Club demonstratiemateriaal zou moeten zijn. Nagenoeg de hele film is geschoten met een losse camera, wat maakt dat de kleuren er bijvoorbeeld niet altijd stralend uitzien en er geen gebruik werd gemaakt van extra verlichting. Close-ups tonen wel een excellent detailniveau, zeker wanneer er ingezoomd wordt op stervende aidspatiënten, en het feit dat het beeld volledig gevrijwaard blijft van compressieproblemen en printbeschadigingen doen de balans wel degelijk omslaan naar de kant waar we denken dat de eerder sobere aanpak intentioneel is. De dialogen zijn goed verstaanbaar en hebben een goed gevoel voor richting meegekregen, een soundtrack is er omzeggens niet, en de ambiance beperkt zich strikt tot enkele scènes, zoals de openings-en slotscène die zich afspelen tijdens een stierenrodeo met publiek.

EXTRA'S
Even minimalistisch als de film is de aanpak van de extra's. Er is niet eens een menuscherm voorzien en de extra's zijn niet ondertiteld. We krijgen 3 verwijderde scènes (4:47), 4 interviews (17:32) met Jean-Marc Vallée, Matthew McConaughey, Jared Leto en Jennifer Garner, en 3 B-rolls (14:55), de meest overbodige extra ooit uitgevonden. Een dergelijke behandeling van het bonusmateriaal alsook het gebruik van een singlelayerdisk en de lelijke hoes met schreeuweige quotes uit filmmagazines zijn we gewoon bij een lagekostendistributeur, maar niet bij een major als Warner. Interessant weetje is dat de disk in de Verenigde Staten uitgebracht wordt door Universal, maar daar bevat die mogelijk nóg minder extra's.

CONCLUSIE
Dallas Buyers Club is een inhoudelijk sterke film over een niet alledaags onderwerp, die vooral de annalen zal halen wegens de twee sterke acteerprestaties van Matthew McConaughey en vooral Jared Leto. Voor een film met een dergelijk inhoudelijk substantieel onderwerp zijn de extra's - vooral het gebrek aan ernstig bonusmateriaal - een aanfluiting.