FILM
Op 6 juni 1944 luidde de geallieerde invasie in Frankrijk het einde in van de Nazi-overheersing in Europa. De aanval werd ingezet met honderduizenden manschappen, 11 000 vliegtuigen en 4 000 schepen: de grootste armada die de wereld ooit gekend heeft. The Longest Day, gepresenteerd in het originele zwart/wit formaat, is een levensechte reconstructie die deze historische gebeurtenis van uur tot uur in beeld brengt. Met meer dan 40 filmsterren in een internationale rolbezetting en gezien vanuit het perspectief van beide kampen, geeft de film een fascinerende kijk op de indrukwekkende voorbereidingen, de fouten en de gebeurtenissen die het verloop van één van de grootste veldslagen uit de geschiedenis hebben bepaald.

Producer Daryl F. Zanuck had al ruim zijn sporen verdient met de productie van o.a. Viva Zapata! (1952), All About Eve (1950) en Twelve O’Clock High (1949) vooralleer hij in 1962 volledig ging voor zijn persoonlijk favoriete filmproject allertijden: The Longest Day, de verfilming van de landing in Normandië. Deze WOII-film is wat je zou kunnen noemen, de Saving Private Ryan van zijn tijd. Net als de laatste genoemde film zette The Longest Day op het ogenblik van de bioscoopverschijning het filmmaken een stap dichter bij de realiteit. Slechts weinig scènes en gebeurtenissen werden verbloemd. Hierbij werd vooral gebruik gemaakt van een semi-documentaire filmstijl, die de prent een veel realistischer karakter meegaf dan wat de mensen in de jaren zestig gewoon waren. The Longest Day zou uitgroeien tot Zanucks meesterwerk. Hij had het geniale idee om de oorlog in één enkele film te belichten langs verschillende kampen en nationaliteiten. Zo maakt hij bij de geallieerden duidelijk onderscheid tussen Engelsen, Schotten en Amerikanen. Ook wordt het verloop langs Duitse zijde onder de loupe genomen en wordt het belang van het Franse verzet en de sfeer die leefde tussen de Franse bevolking mooi in kaart gebracht. Om dit huzarenstukje tot een goed einde te brengen nam Zanuck een 40-tal filmsterren onder de arm en liet ze in hun eigen taal acteren. De acteurs die rollen vertolken van Engelse-, Schotse-, Amerikaanse-, Duitse- en Franse burgers en soldaten, hebben dus in werkelijkheid ook die nationaliteit en spreken dus in hun respectievelijke talen. Zanuck ging zelfs nog een stap verder en nam drie verschillende regisseurs aan, die elk hun eigen stempel op de film drukten. Zo stond Ken Annakin in voor het filmen langs Britse zijde, nam Andrew Marton de Amerikaanse gebeurtenissen voor zijn rekening en filmde Bernhard Wicki het Duitse verloop. Naar verluidt zou producer Zanuck ook zelf in de regisseursstoel gekropen zijn voor het filmen van enkele Franse scènes.

Na enkele financiele problemen met de productie (de film Cleopatra, afkomstig uit dezelfde filmstudio zat zodanig over zijn budget zodat de afwerking van The Longest Day in het gedrang kwam en de filmstudio op het bankroet afstevende) werd de film in het najaar van 1962 warm onthaald bij zowel het publiek als de pers. De film won 2 Oscars en staat nog steeds bekend als één van de meest waarheidsgetrouwe oorlogsfilms van Hollywood. Deze 2-disc Special Edition verschijnt naar aanleiding van de 60e herdenkingsdag van D-Day en is een must voor elke dvd-collectie.

BEELD EN GELUID
Het zwart/wit beeld in een anamorfe aspect ratio van 2.35:1 zag er in jaren niet zo goed uit. Dit moet de op één na beste beeldkwaliteit zijn die de film ooit gekend heeft, op de releasepremière van 1962 na. Dit is een mooie restauratie met een degelijke contrastwaarde en een overtuigde scherpte. Uiteraard zit er hier en daar nog wat printbeschadiging: vuiltjes, krassen, cigaret-burns enz. Maar dit werd alles tot een strikt minimum herleid.

De Engelse Dolby Digital 5.1 soundtrack is voor een film van dergelijke leeftijd werkelijk prachtig te noemen. Het centerkanaal herbergt de stemmen, terwijl de muziek en enkele sfeergeluiden mooi verdeeld worden over de drie voorste kanalen. Geloof het of niet maar zelfs de surroundkanalen worden sporadisch gebruikt voor ruimtelijke effecten zoals overscherende vliegtuigen en het geluid van een ontsporende trein. Dit is een erg goede geluidsrestauratie die bewijst dat het hermixen van oude monosoundtracks, en het toevoegen van een evenwichtige surroundverdeling, een hele vooruitgang kan betekenen op technisch vlak en dit alles zonder afbreuk te doen aan de authenticiteit van het bronmateriaal.

EXTRA’S
Naast de bioscooptrailer krijgen we een documentaire van ongeveer een half uur over de tot standkoming van de film. Deze making-of documentaire gunt enkele blikken achter de schermen en handelt grotendeels over het feit dat The Longest Day bijna nooit het levenslicht had gezien wegens de op dat ogenblik grote schulden van de filmstudio. Gelukkig was er nog producer Daryl F. Zanuck, de drijvende kracht achter de film, die door een correcte strategie en de juiste argumenten toch nog de prent en de hele filmstudio wist te redden. In een tweede documentaire zien we producer Zanuck die ons een tiental jaar na de filmopnamens van The Longest Day meeneemt naar Frankrijk. Hij toont ons enkele locaties waar de filmopnamens plaatsvonden en vergelijkt die met de werkelijk gebeurde feiten uit de geschiedenis. Een erg interessante documentaire van opnieuw een goed half uur. Op geregelde tijdstippen valt het echter wel op dat Zanuck meer zichzelf in de schijnwerpers wil zetten dan zijn film of de geschiedenis die hij vertelt. Deze vorm van Zanucksiaanse arrogantie komt best wel grappig over. Tot slot is er nog een bewaarboekje met extra achtergrond informatie, waar we jammer genoeg niets over kunnen vertellen daar dit ontbrak bij onze review copy. De extra’s zijn zeker voldoende, al hadden we het ook leuk gevonden om nog een audiocommentaar te kunnen beluisteren van bijvoorbeeld een oorlogshistoricus om enkele moeilijk te achterhalen details van de film te toetsen aan de werkelijkheid.

CONCLUSIE
Dit is een klassefilm met een fenomenale sterrencast die nog steeds als één van de meest indrukwekkende oorlogsfilms uit de filmgeschiedenis bekend staat. Sommige scènes ogen dan misschien naar hedendaagse normen wat verouderd, toch blijft de boodschap en de geschiedenisles uit de film nog torenhoog overeind staan. The Longest Day is Saving Private Ryan avant-la-lettre en iedereen die wat visueel inzicht wenst te krijgen in WOII zou deze film minstens één keer in zijn/haar leven moeten gezien hebben. Dit is een warme aanrader voor jong en oud.