FILM
In 1940 namen Alfred Hitchcock en David O. Selznick de taak op zich om Rebecca, een boek geschreven door Daphne du Maurier, op het witte doek te brengen. O. Selznick was een getalenteerd producer die erom bekend stond de nodige risico’s te nemen als het hem de moeite waard leek. Daarnaast had hij ook de reputatie een enorme controlfreak te zijn bij al zijn filmprojecten. Dat ging zelfs zo ver dat hij over de schouders van de regisseur mee besliste over de opnames. Tijdens de productie van Rebecca werkte hij ook aan het alom gewaardeerde Gone With the Wind. Hitchcock op zijn beurt, kreeg in vaderland Engeland het stempel van genie naar aanleiding van een reeks populaire en geprezen films die suspense en humor samenbrachten. Op dat moment was hij nog relatief onbekend in Amerika en hoewel hij ook een reputatie van eenzijdige visie en autonomie had, bracht zijn drang om door te breken in de Amerikaanse filmwereld hem ertoe een contract van O. Selznick te aanvaarden. Beide karakters waren gedoemd om te botsen, maar de samenwerking wierp wel vruchten af. Hitchocks eerste Amerikaanse productie bleek onmiddellijk een klassieker te worden. De film vatte de originele sfeer en essentie van het boek met een prachtige vertolking van Joan Fontaine, een sterke cast, een expressief gebruik van belichting en fotografie en een wondermooi, maar spookachtig huis dat geleidelijk aan een "personage" op zich zou worden.

Steracteur Laurence Olivier kruipt in de huid van Maxim de Winter, een rijke, vrij koude man die zijn vrouw Rebecca kort geleden verloor. Op reis in Monte Carlo ontmoet hij een jonge vrouw wier echte naam in de loop van het verhaal onbekend blijft. Zij is het slaafje van de bazige Edythe Van Hopper. Wat volgt is een blitzromance waarbij Max de vrouw al snel ten huwelijk vraagt. Zonder te aarzelen stemt ze toe en vergezelt ze, als "de tweede mevrouw de Winter", Max naar zijn "nederige stulpje" Manderley in Cornwall. Hoewel het huis er prachtig uitziet, hangt er een onheilspellende leegte in de lucht. De herinneringen aan de vorige echtgenote zijn talrijk aanwezig en zorgen voor een spookachtig tintje. Max z’n nieuwe echtgenote moet constant opboksen tegen vergelijkingen met haar voorgangster. Dat levert regelmatig spannende scènes op met de griezelige huishoudster mevrouw Danvers die er alles aan doet om het mevrouw de Winter ongemakkelijk te maken. Angstvallig en ook dwangmatig probeert ze de herinnering aan de “echte” mevrouw de Winter tot in de details levendig te houden.

Rebecca kan rekenen op sterke acteerprestaties. Joan Fontaine was eerste keus van O. Selznick voor de hoofdrol. Aanvankelijk waren Hitchcock en vooral ook Laurence Olivier het daar niet mee eens. Olivier zag liever Vivian Leigh als hoofdrolspeelster. Naar verluidt, maakte hij constant opmerkingen over Fontaine waardoor haar zelfvertrouwen een flinke deuk kreeg. We mogen blij zijn dat ze volhield en de zaak tot een goed einde bracht. Olivier blijkt een goede Max de Winter en hoewel we onze bedenkingen hebben bij de manier waarop hij de hoofdrolspeelster behandelde, kunnen we ons ook voorstellen dat dat goed van pas kwam om zijn vrij koude rol te vertolken. Daarop volgt ook dat de onzekerheid van Fontaine mooi doorkomt in het personage van de tweede mevrouw de Winter. Naast de twee grote namen zijn er nog opmerkelijke optredens van George Sanders (toekomstig Oscar-winnaar voor All About Eve), die een sleutelrol speelt bij de ontknoping, en van Judith Anderson die met ijzersterk acteerwerk de rol van mevrouw Danvers neerzet.

BEELD EN GELUID
Criterion levert puik werk op het vlak van beeldrestauratie. Men gebruikte een mooie print voor de restauratie zodat beschadigingen nauwelijks opvallen. Af en toe merk je een korrelig beeld, maar voor een meer dan 60 jaar oude film ziet die er fantastisch uit. De monogeluidstrack geeft mooi de romantische muziek van Franz Waxman weer en weet tegelijktertijd heldere dialoog te produceren. Geen toeters en bellen, maar een sober en degelijk geluid.

EXTRA’S
Een dubbeldisk van Criterion ziet er telkens veelbelovend uit voor de liefhebbers van extra’s en ook nu doen ze hun naam eer aan.

Op de eerste disk heb je de keuze uit een geïsoleerde geluidstrack met muziek en geluidseffecten en een redelijke commentaartrack van Leonard J. Leff die ook een boek schreef over de samenwerking tussen Hitchcock en O. Selznick. Bij het beluisteren van de geïsoleerde track kan je horen dat men tijd en moeite heeft gestopt in de restauratie.

Disk 2 biedt een rijkdom aan informatie, voornamelijk in tekstvorm. Zo is er correspondentie over de productie waarbij O. Selznick het selectieproces beschrijft waaruit Joan Fontaine als hoofdrolspeelster resulteerde. Ook geeft hij zijn bedenkingen bij de manier van werken van Hitchcock. Voorts zijn er fragmenten uit conversaties over de film tussen Hitchcock en Francois Truffaut, een uiteenzetting over Daphne du Maurier, scripts van verwijderde scènes, de resultaten van een kijkersenquête, honderden foto’s, een trailer een boekje (22 pagina’s) met uitleg en informatie over de film.

Nog interessanter zijn de telefonische interviews van Leonard L. Jeff met Joan Fontaine en Judith Anderson. Beide dames zijn warm, grappig en blikken met liefde terug op hun ervaringen bij het maken van de film. Tot slot zijn er 3 uur radio-adaptaties te beluisteren waaronder een uitzending van het Orson Welles Mercury Theatre en 2 opnames van het Lux Radio Theatre uit 1941 en 1950. Die laatste is met Laurence Olivier himself en zijn eerste keus voor de hoofdrol Vivian Leigh.

Kortom, een adembenemend pakket bonusmateriaal voor de liefhebbers!

CONCLUSIE
Rebecca is een ware Hollywood-klassieker... expressief, onderhoudend en meeslepend. Het is meteen een mooie introductie voor Hitchcock in Amerika. De Criterion-uitgave is zonder meer klasse en hoort thuis in je collectie als je echt van films houdt. M.a.w. een dikke aanrader!