ROARING TWENTIES, THE
Bespreking door: Dieter - Geplaatst op: 2005-03-01
Deze dvd is onderdeel van de zes discs tellende Warner Bros. Gangsters Collection. De overige vijf films in de collectie zijn: Little Caesar, The Public Enemy, Angels With Dirty Faces, The Petrified Forest en White Heat.
FILM
Hoewel de gangsterfilm vooral in de jaren dertig een gigantisch succes kende, spelen de verhalen uit het genre zich dikwijls een decennium eerder af. De reden lijkt duidelijk. De jaren twintig creëerden immers een klimaat waarin de kleine crimineel probleemloos zijn gang kon gaan. Je had de Drooglegging, die gans Amerika schijnbaar tot geheelonthouding dwong, maar in realiteit een goudmijn was voor gangster-ondernemers om illegale alcohol aan de man in de straat te verkopen. In duistere speakeasy’s, clandestiene bars, werd menig Amerikaan straalbezopen gevoerd terwijl cabaretzangeressen schaars gekleed een lied ten berde brachten. Het leven was hard en uitzichtloos, maar wordt in de films uit de jaren dertig tóch verheerlijkt als Land van Melk en Honing. Enkel en alleen omdat de beurscrash van 1929 de VS in een nog diepere crisis had geduwd. Het ultieme voorbeeld van de nostalgische biscoopkijk op de periode van de Drooglegging vinden we terug in
The Roaring Twenties.
De plot steekt van wal in 1918, in de loopgraven van de Eerste Wereldoorlog, waar drie Amerikaanse soldaten grappend over hun dromen en idealen mijmeren temidden het wapengekletter. Lloyd Hart wil een succesvolle advocatencarrière, George Hally zijn saloon heropenen en Eddie Bartlett zichzelf opwerken in een garage. De komst van de Drooglegging in 1920 dwarsboomt echter hun plannen en alledrie raken uit financiële noodzaak betrokken bij de illegale dranktoevoer. De louche onderneming is een overweldigend succes, maar hun contrasterende karakters, grenzeloze ambities en rivaliteit om een vrouw zorgen voor spanningen in hun onderlinge relatie. En in een wereld vol gangsters leidt spanning onontkoombaar tot moord en geweld.
The Roaring Twenties is één groot mysterie. Ondanks talloze interessante, inventieve en fascinerende elementen weet de film immers nooit volledig te overtuigen. De juiste ingrediënten zijn er m.a.w., maar de soep smaakt flauw. Wat wél vanaf de eerste minuut werkt, is de gestileerde newsreel-aanpak van regisseur Raoul Walsh. Hij en zijn scenaristen doorspekken de opkomst en val van Eddie Bartlett met nieuwsachtige montages die het verhaal van de jaren twintig vertellen. Dit geeft de film een rauw realisme mee, dat fel afsteekt tegen de melodramatische toon van het script. Het injecteert
The Roaring Twenties ook om de zoveel minuten met een stevige dosis filmische bravoure, die in de overige scènes te vaak achterwege blijft. Het scenario verzandt namelijk regelmatig in stereotiepe, voorspelbare plotlijnen die in eerdere gangsterfilms beter en spitanter werden geschetst. Enkel de subplot rond een driehoeksrelatie tussen Bartlett, Hart en de aspirerende zangeres Jean Sherman weet een gevoelige snaar te raken, vooral wanneer Bartlett, in zijn verliefdheid op haar, de échte liefde van zijn leven over het hoofd lijkt te zien. Naast het script stelt ook de visualiteit van de film wat teleur. Cineast Walsh maakt mooie plaatjes, maar ze missen coherentie en zijn in vergelijking met zijn andere films vrij inefficiënt.
Zelfs de acteerprestaties zijn een mengeling van goed en middelmatig dit maal. Cagney is voortreffelijk als steeds in de rol van Eddie Bartlett en vertolkt hier zijn gangsterpersonage met een meer doorleefde, gevoelige kant dan we van hem gewend zijn uit zijn eerdere werk in het genre. Iedereen kan zich met Eddie Bartlett identificeren. Wij zouden allemaal de keuzes maken die hij maakt, gesteld we ons in het zelfde schuitje bevonden. Helaas speelt Cagney deze sterke troef pas in het slotkwartier ten volle uit, wanneer hij hartverscheurend de kijker tot tranen toe beweegt. Zijn kompanen, Humphrey Bogart en Jeffrey Lynn, zijn een stuk minder memorabel. Waar Bartlett alle schakeringen van grijs doorloopt, hellen Halley en Hart te fel over naar gesatureerd zwart, respectievelijk wit, wat empathie met hun karakters stroef doet verlopen. Ook Priscilla Lane, als de vrouw die tussen twee protagonisten komt, blijft hangen in de functie van plotpunt, zonder een eigen interessante backstory. De show wordt dan ook gestolen door Gladys George. In haar ondergeschikte rol legt ze probleemloos het onbeantwoorde, vurige verlangen naar Eddie Bartlett bloot, en cijfert zichzelf daardoor volledig weg. Zij geeft perfect uiting aan verdrongen emoties die elk van ons ooit in zijn leven al pijnlijk heeft moeten ervaren.
Het resultaat is echter minder dan de som van zijn cijfers en ware het niet voor één cruciale sequentie, zou oblivion
The Roaring Twenties ongetwijfeld ten deel zijn gevallen. De sequentie in kwestie behelst de laatste tien minuten en weet de film meer geloofwaardige menselijkheid mee te geven dan het eerste anderhalf uur eigenlijk verdient. Het is een ongeschreven wet in cinema dat je een winner hebt als je opening en je slot perfect zijn.
The Roaring Twenties slaagt er bijna in het levende bewijs van dit axioma te zijn. Maar niet helemaal.
BEELD EN GELUID
Wow! Een betere omschrijving valt niet te formuleren voor het verbluffende werk dat de restaurateurs van
The Roaring Twenties hebben geleverd. Een zestigplusser van een film, zonder noemenswaardige krassen of vuiltjes op de print. Met een uitstekende scherpte en een nauwelijks aanwezige filmgrain. Quasi perfecte zwartwaarden en een contrast dat zou doen vermoeden dat het project gisteren gedraaid is. Dit is vast en zeker de beste transfer in de ganse
Gangsters Collection en een nieuwe pluim op de reeds bont bezette hoed van Warner. Het geluid blijft natuurlijk steken in de beperkende mono-setup, maar verraadt allesbehalve de ouderdom van de film. Dialogen klinken helder en zijn probleemloos te verstaan, terwijl zowel Max Steiners bombastische muziek als de occasionele geluidseffecten er wonderwel in slagen een ruimtelijk audiobeeld te creëren.
EXTRA’S
De eerste stop op de prima bonussectie van
The Roaring Twenties is uiteraard
Warner Night at the Movies en de begeleidende, informatieve
Introductie door Leonard Maltin (5 min). De simulatie van een bioscoopavondje uit 1939 komt vervolgens op gang met een nostalgische
Trailer voor Each Dawn I Die (2 min), waarin James Cagney het scherm deelt met een andere legendarische gangster-acteur: George Raft. Het
Newsreel schenkt dan weer aandacht aan de Wereldtentoonstelling die dat jaar Amerika in de ban hield. Zelfs de Britse koning George zien we de expositie goedkeurend bezoeken. Niet één, maar twee korte films branden zich daarna op ons netvlies.
All Girl Revue (8 min) is een snel vergeten niemendalletje van een musical, waarin een meisje burgemeester voor een dag is. Veel plezanter is
The Great Library Misery (12 min), dat de bureaucratie van een bibliotheek gniffelend aan de kaak stelt. Alvorens de hoofdfilm van start gaat, krijg je ook nog
Merrie Melody Thugs With Dirty Mugs (8 min) op je bord. Deze cartoon is niet alleen een fijne parodie op het gangstergenre, maar spreidt eveneens adequaat de vergevorderde, hilarische waanzin van Tex Avery tentoon.
Een vaste klant bij de extra’s is ook de retrospectieve documentaire over de hoofdfilm.
The Roaring Twenties: The World Moves On (17 min) duikt diep in de achtergronden en het ontstaan van de productie en profiteert grandioos van de heerlijke contributies van een enorm enthousiaste Martin Scorsese. Het
Audiocomentaar van Lincoln Hurst is helaas niet van hetzelfde kaliber. De filmhistoricus komt niet veel verder dan een resem algemeenheden en waagt zich niet aan een genuanceerde analyse. Laatste bonus op de dvd is een
Trailer (3 min), die de nostalgie van
The Roaring Twenties er vingerdik oplegt, en zowel sfeer als romantiek van het verhaal accuraat weergeeft.
CONCLUSIE
Hoewel de finale van de film een absoluut hoogtepunt is, kan
The Roaring Twenties over de hele lijn te weinig boeien, terwijl de ingrediënten voor een geslaagde film nochtans voorhanden zijn. De mengeling van filmische kruiden brengt het afgewerkte product echter onvoldoende op smaak. Beeld en geluid excelleren in een bewonderenswaardige transfer en ook op het bonusmateriaal is naar goede gewoonte weinig aan te merken.