JAWS
Bespreking door: Dimitri - Geplaatst op: 2005-09-11
FILM
Het rustige kuststadje Amity wordt belaagd door een grote witte haai die kustgangers onherstelbaar verwondt. Als er een zoveelste dodelijk slachtoffer uit het water wordt gehesen, besluit de plaatselijke politie-inspecteur (in de film vertolkt door Roy Scheider) samen met een haaienexpert en een oceanoloog jacht te maken op het dier.
Jaws is ontegensprekelijk een filmklassieker die geboekstaafd staat als één van de eerste meesterwerken van regisseur Steven Spielberg. Verwonderd door de oceaan en het onheilspellende voorhistorische leven dat erin verborgen zit, besluit Spielberg een bestseller te verfilmen van Peter Benchley. Naast de uitgekiende opbouw van het bronmateriaal en de vertaling naar het scenario, is het vooral de regie van Spielberg die dertig jaar na datum nog steeds als voorbeeld bestudeerd wordt door filmstudenten van over de hele wereld. Spielberg gebruikt speciale filmtechnieken, zoals het inzoomen terwijl de camera zich gelijktijdig tegen een snel tempo achteruit verplaatst (smash-zoom) om onverwachte schokeffecten te creeëren. Suspensetechnieken die overduidelijk geïnspireerd zijn door het werk van grootmeester Hitchcock (kijk naar
Vertigo en je weet wat we bedoelen).
Jaws geldt als één van de moeders van de oceaanthriller, dé prent die geldt als blauwdruk voor films als
Orca, Deep Blue Sea, Lake Placid en zelfs
Open Water. De film is op zijn best tijdens de scènes die een immer dreigende sfeer uitstralen. Als de haai voluit in beeld verschijnt (vooral tegen het einde van de film), mag het wel duidelijk over een mechanisch exemplaar gaan, toch moet de vormgeving van het dier nauwelijks onderdoen voor die van een CGI-variant. Naast
King Kong is
Jaws de tweede filmische mijlpaal inzake monsterthrillers. Vaak gekopieerd, nooit overtroffen.
BEELD EN GELUID
Het anamorfische 2.35:1-beeld is oogstrelend mooi, loepzuiver, vrij van oneffenheden (op enkele krasjes en piepkleine vuiltjes na). De kleurenbalans en het contrast zijn van een even hoog niveau. Geen digitale perfectie zoals bij recentere films, maar zeker uitmuntend voor een film uit 1975. Het geluid van de oorspronkelijk film is mono. Het is in 2000 aangevuld met nieuwe effecten om er een volwaardige 5.1-surroundmix van te maken. De geluidstrack op deze disk is nog voort geperfectioneerd. De DTS-track is voor een film met een leeftijd als deze zeer degelijk: zuivere kanaalscheiding, nergens vervorming en een degelijke dynamiek. De score van John Williams klonk nog nooit zo goed. De Dolby Digital 5.1-track is goed te pruimen, maar is voor mensen met een grotere/zwaardere geluidsinstallatie duidelijk tweede keus.
EXTRA'S
De extra's bij deze film zijn netjes op een tweede disk gezet. We gaan van start met een
Behind The Scenes-reportage met een totale speelduur van maar liefst twee uur. Dat is meer dan een uur langer dan die op de vorige dvd-versie uit 2000. Bovendien heeft deze documentaire een anamorfische beeldkwaliteit. Sommige stukken zijn identiek aan de vorige making-of. Het gaat in beide gevallen over een making-of die ook terug te vinden was op de vroegere LaserDisc-versie en die zowel technisch als inhoudelijk uitstekend is. Bij
Storyboard Vergelijkingen krijgen we, zoals de titel reeds doet vermoeden, vergelijkingen tussen scènes in de film en de eerder opgemaakte storyboards. Er is tevens een korte, vijf minuten durende documentaire die
Fragmenten Vanop De Set 1974 is genoemd, een erg korte doch amusante extra. Naast de
Deleted Scenes en een zeer uitgebreide Fotog
alerij met maar liefst 720 foto’s en affiches, krijgen we nog een wetenschappelijk stukje uitleg in de vorm van de featurette
Feiten Over Haaien. De dvd-romsectie van de vorige editie is achterwege gelaten, maar is misbaar. Het enige minpunt aan de extra's is het ontbreken van een trailer, die wel op de vorige versie terug te vinden was.
CONCLUSIE
Jaws is na dertig jaar nog steeds de moeite waard. Dit is een film die in ieders collectie tussen de klassiekers behoort te staan. Deze
30th Anniversary Special Edition van Universal is de te verkiezen versie: een mooie Digipack, een waardevolle DTS-track, loepzuivere beeldkwaliteit en een tweede disk gevuld met extra’s. Wie reeds over de single disc
25th Anniversary Edition beschikt moet voor zichzelf bepalen of een DTS-track, meer extra’s en een mooier doosje de moeite waard zijn. Voor ons alleszins wel.
Studio:
Universal
Regie:
Steven Spielberg
Met:
Roy Scheider, Robert Shaw, Richard Dreyfuss, Lorraine Gary
Beeldformaat:
2.35:1 anamorfisch PAL
Geluid:
Engels DTS 5.1
Engels Dolby Digital 5.1
Ondertitels:
Nederlands, Deens, Fins, Noors, Zweeds, IJslands, Grieks, Tsjechisch, Hongaars, Bulgaars, Roemeens, Hebreeuws, Arabisch, Turks, Engels CC
Extra's:
• Behind The Scenes (2 uur)
• Storyboard Vergelijkingen
• Gewiste Scènes
• Fragmenten Vanop De Set 1974
• Feiten Over Haaien
• Galerie