FILM
Ze hadden zich ook BAAB kunnen noemen, ABAB of BABA, maar het werd dus Abba, acroniem van hun voornamen. Afzonderlijk waren ze al sinds halfweg de jaren'60 bezig met muziek, Bjorn en Benny in popgroepjes, Anni-Fird en Agnetha solo, en in het begin van de jaren'70 – door een samenloop van omstandigheden – vormen ze twee stelletjes die mekaar in 1972 tegenkomen en samen liedjes gaan schrijven en zingen. Ring, Ring is een hit in Zweden en Mama Mia ook, maar de internationale doorbraak komt op 6 april 1974 op het Songfestival in Brighton, Engeland, waar het viertal met Waterloo op het hoogste schavotje eindigt: "and the winner is... Sweden".

Abba wordt niet alleen het grootste commerciële succes dat het Songfestival voortbrengt sinds z’n ontstaan, maar ook de belangrijkste Europese popgroep die de wereld verovert en de popmuziek domineert tussen 1974 en 1982. Met meer dan 350 miljoen verkochte platen zijn ze de derde grootste groep aller tijden na The Beatles en Queen. Over een periode van 9 jaar levert de groep zo’n 25 hits af waarvan een groot aantal zowel in Europa als in Amerika aan de top van de hitlijst staat. Het begint allemaal met Waterloo in de tijd van de plateauschoenen en de glitterende pakjes. Het optreden in Brighton staat jammer genoeg niet op deze dvd. In de plaats daarvan krijgen we het promofilmpje dat de platenmaatschappij achteraf laat maken door Lasse Hallström. In dezelfde sessie worden Ring, Ring (uit het eerste album), Mamma Mia en SOS (uit het derde album Abba) van een promofilmpje voorzien. Het zijn studio-opnamen tegen een witte achtergrond, Benny aan de piano, Bjorn op de gitaar en Agnetha en Frida middenin met hun voor die tijd mooiste pakjes. Het zijn niet meteen de opwindendste filmpjes, hoewel Hallström wel degelijk moeite doet om met het miezerige budget en de weinige middelen die tot zijn beschikking staan bekijkbare clips af te leveren. Gelukkig voor hem oogt het viertal goed en zijn de beide dames heel fotogeniek zodat veel resultaat het gevolg is van weinig inzet.

Met Bang-a-Boomerang gaat de groep én de camera naar buiten en krijgen we letterlijk een frisse wind. Hallström zorgt voortdurend voor lachende gezichten en heeft een voorkeur voor profielopnamen, in het bijzonder van Agnetha en Frida. Voeg daarbij zonlicht, water en wind, een stevige melodie en een vlotte beat en niets staat een groot succes in de weg. Van het park gaat het naar een kampvuur (Fernando) en vandaar naar een podiumoptreden waar Dancing Queen zijn luchtdoop krijgt met die ongelooflijke pirouette van pianotokkels in het begin. De samenzang van Agnetha en Frida, gecombineerd met Benny’s prachtige en onuitputtelijke arsenaal piano-arrangementen, leidt met Dancing Queen tot een eerste hoogtepunt in Abba’s carrière.

Op dat moment zit de groep op één derde van haar carrière. De volgende twee jaar worden zo'n 15 hits afgeleverd, zij het niet altijd in dezelfde potentiële markten. In Australië en Amerika doen vaak andere nummers het goed dan in Europa. Nieuw hoogtepunt wordt The Name of the Game, gevolgd door het mysterieuze Eagle en het grootsteedse Summer Night City waarin video-effecten hun intrede doen in de clips. Gimme, Gimme, Gimme is een opstapje naar de wereldhit Super Trooper, maar dan gaat het snel achteruit met Abba: in The Winner Takes it All brengt Agnetha verslag uit over haar gestrande huwelijk, kort nadien gevolgd door Frieda in When All is Said and Done. In The Day Before You Came zien we Agnetha het aanleggen met een vreemde man op een perronnetje en met Under Attack stapt het viertal op het einde van de clip via een openstaande garagepoort uit het beeld. Voor altijd, zo zal kort nadien blijken, de spanningen zijn te hoog opgelopen, iedereen voelt zich belaagd en geattaqueerd.

Playlist:
1. Waterloo
2. Ring Ring
3. Mamma Mia
4. SOS
5. Bang-a-Boomerang
6. I Do I Do I Do I Do I Do
7. Fernando
8. Dancing Queen
9. Money Money Money
10. Knowing Me Knowing You
11. That's Me
12. The Name of the Game
13. Take a Chance on Me
14. Eagle
15. One Man One Woman
16. Thank You for the Music
17. Summer Night City
18. Chiquitita
19. Does Your Mother Know
20. Voulez-Vous
21. Gimme! Gimme! Gimme! (A Man After Midnight)
22. On and On and On
23. The Winner Takes It All
24. Super Trouper
25. Happy New Year
26. When All Is Said and Done
27. One of Us
28. Head Over Heels
29. The Day Before You Came
30. Under Attack

BEELD EN GELUID
Het beeld van de video's is in bijna alle gevallen goed. Hoe jonger de clips, hoe beter het beeld is de regel. Aanvankelijk zijn ze vrij gewoontjes, pas na het definitief doorbreken van de videoclip als promotioneel product begin jaren'80 besteedt de platenmaatschappij bewust fondsen aan de realisatie van de filmpjes en krijgen de regisseurs de mogelijkheid om beter en meer beeld te draaien. Het geluid is oké en Björn en Benny hebben voldoende aan keiharde stereo om hun synthetische violen, jagende orgelstoten en kristalheldere pianowatervallen over de kijker/luisteraar uit te storten. De bassen lijken op pompende reuze kransslagaders die de lage tonen onafgebroken door de kamer persen, de hoge stem van Agnetha in het midden, Frieda meer opzij, Björn en Benny als leerling-tovenaars op alles wat muziek maakt spannen hun web om ze heen, vertalen hun orgastische melodieën met veelkleurige pirouetten en kolkende toonladders en zetten met stomende discobeats de sfeer in vuur en vlam.

EXTRA'S
Het bonusmateriaal is niet erg uitgebreid, maar gelukkig wordt When I Kissed the Teacher opgevist en krijgen we de clip van Dancing Queen in aanwezigheid van het pasgehuwde Zweedse koningspaar met Agnetha en Frieda in een aangepaste hoepeljurk en Björn en Benny in lakeienpakjes.

Bonus tracks:
1. When I Kissed the Teacher
2. Estoy Sonando (I Have a Dream)
3. Felicidad (Happy New Year)
4. No Hay a Quien Culpar (When All Is Said and Done)
5. Dancing Queen (at the Royal Swedish Opera)

De dvd bevat de mogelijkheid om de clips in willekeurige volgorde na elkaar te spelen, de zgn Random-play Option, een Fotogalerij en een 20 pagina's tellend boekje met de biografieën van de vier artiesten en wetenswaardigheden over de carrière van Abba en de video's van de groep.

CONCLUSIE
Abba – The Definitive Collection is de dvd-versie van de gelijknamige cd die wereldwijd een paar miljoen keer over de toonbank is gegaan. De kwaliteit van de clips is minder indrukwekkend dan veel videowerk van tegenwoordig en eigenlijk behoren de eerste filmpjes tot de pionierstijd van ons digitale tijdperk. Toch zullen de meeste kopers deze dvd vooral in huis halen voor de aanstekelijke dansbare nummers uit de beginperiode, de latere complexe en donkere composities en uiteraard ook de vier mooie en aantrekkelijke kopjes van Abba, altijd lachend en altijd opgewekt. Want zeg nu zelf, zelden heeft een groep een dergelijke blijvende fysieke en muzikale impact gehad op het platenkopend publiek. Abba is inmiddels meer dan 20 jaar uit elkaar. Twee generaties jongeren, die de groep nooit hebben gekend, gaan vandaag met hun materiaal om alsof het van gisteren dateert. Een uniek fenomeen...