FILM
In 2002 verrast Eytan Fox het bioscooppubliek met Yossi & Jagger, een film over de tolerantie ten opzichte van homoseksuele relaties in het Israëlische leger. Uit 2004 dateerde de opvolger Walk On Water, gefilmd in Israël en Duitsland, over thema’s die in beide landen gevoelig liggen tot op de dag van vandaag. Het is een film geworden vol afwisseling die het midden houdt tussen een sprookje enerzijds en een spannende thriller anderzijds.

Eytan (Lior Ashkenazi) komt terug uit Turkije na een succesvolle aanslag op een Hamas-leider. Zijn chefs zijn in de wolken. Als hij thuiskomt treft hij zijn jonge vrouw dood aan in bed. Eytan is er het gat van in en moet naar de psycholoog vooraleer hij een nieuwe opdracht krijgt. In afwachting mag hij op zoek naar Nazi-kopstuk Alfred Himmelman, na een massamoord op Joden in de Tweede Wereldoorlog gevlucht naar Argentinië en sinds een tweetal maanden vermist. De Israëlische Geheime Dienst Mossad verdenkt Himmelman ervan naar Duitsland te zijn teruggekeerd. Aan Eytan om het uit te zoeken. De kleindochter van Himmelman, Pia (Caroline Peters) woont inmiddels in een kibboets in Israël, haar broer Axel (Knut Berger) komt haar vanuit Berlijn bezoeken. Eytan zal zijn gids zijn en ondertussen proberen om noodzakelijke informatie over de grootvader in handen te krijgen.

Aanvankelijk is de relatie van Eytan met de twee Duitsers een beetje stroef. Als nazaat van holocaust-joden heeft hij het er moeilijk mee om ze als normale mensen te bekijken. Naargelang de uitstapjes van Eytan en Alex zich opstapelen, gedraagt Eytan zich minder geremd. In het leger heeft hij een goed gevoel voor camaraderie onder mannen ontwikkeld. Als het tot hem doordringt dat Alex een homo is, klapt hij dicht. Het is één van de vele gevoelige punten uit de Israëlische maatschappelijke context die in deze film worden aangeraakt. Een ander heet ijzer vormt de relatie met de Arabieren. In een zeer pijnlijke sequentie zien we hoe Eytan van een Palestijnse winkelier geld terug eist omdat hij Alex veel te veel heeft aangerekend voor een jas. Eytans gezicht is veranderd in een stalen masker. Zijn stem en hele houding laten geen tegenspraak of discussie toe. Als de handelaar treuzelt, pakt Eytan het geld, telt een bedrag af en gooit de rest van de briefjes in zijn gezicht. Pia, Alex en diens Arabische vriend staan als aan de grond gespijkerd toe te kijken. Jullie wentelen jezelf al zestig jaar in de rol van slachtoffer, waarmee je de vreselijke dingen verdedigt die je ons aandoet, zal de Arabier hem bij het afscheid verwijten. Maar op Eytan, Israëli in hart en nieren en elke dag getuige van bloedige zelfmoordaanslagen in Haïfa en Tel Aviv, heeft het nauwelijks effect. Hij is er gevoelloos voor. Hij is de bikkelharde huurmoordenaar.

Uiteindelijk zal Eytan zijn afkeer voor Duitsland en homo's aan de kant moeten zetten als hij naar Berlijn wordt gestuurd om uit te zoeken of opa Himmelman op het feest verschijnt van zijn zoon die z’n 70ste verjaardag viert. Alleen via Alex kan hij nl. toegang krijgen tot het landgoed van de Himmelmans in Wannsee (Berlijn). Eytan Fox stopt Alex en Eytan in een homokroeg. Daar informeert de Jood op een wat geforceerde manier naar hoe hij het het liefst doet en of het niet pijnlijk is?, waarop Alex hem geamuseerd verzekert dat hij zowel het ene als het andere op prijs stelt, en dat het allemaal neerkomt op een perfect spierbeheersing. De conversatie werkt als een ijsbreker, althans voor de kijker. De vraag blijft of Eytan inderdaad zo veel makkelijker zijn vooroordelen tegen homo's opzij zet dan die tegen Duitsers en Arabieren. En of Eytan Fox hier niet een simpel loopje met de realiteit neemt.

Walk On Water is op een paar schoonheidsfouten na best een aantrekkelijke film. Aan de karakteruitdieping van het hoofdpersonage en zijn twee Duitse antagonisten is veel aandacht besteed waardoor de kijker snel opgezogen wordt door de problematiek. Eytan Fox is niet bang om de vooroordelen en de smalle kantjes van zijn landgenoten in de kijker te zetten. En ook de Duitse natie krijgt nog een veeg uit de pan via de familie Hemmelman. Als bindmiddel gebruikt Fox het thrillerprocedé. Dat brengt hij gedoseerd tussen de verschillende collages van zijn film aan waarbij hij de alertheid en de voortdurende spanning van Eytan nooit uit het oog verliest of voor lange tijd verwaarloost. Eytans aftakeling wordt geïllustreerd door diens slechte resultaten op de verplichte schiettests. Er komen barsten in zijn overtuiging en de koelbloedigheid waarmee hij mensen en situaties tegemoet treedt.

Eytan Fox raakt een aantal problemen aan zonder dat hij zich meteen verplicht voelt ze tot op het bot uit te werken. Film is voor hem entertainment, geen vuistdik naslagwerk of een diepgravende documentaire. Bij hem mag de toeschouwer best met vragen blijven zitten, waarom zou hij als filmmaker alle antwoorden in pacht moeten hebben? Waarom zouden politiek en sociale onderwerpen tot het exclusieve terrein van politici en welzijnswerkers moeten behoren als die ook geen direct bruikbare oplossingen te bieden hebben? Zijn werkwijze leidt tot een waaier van mooie invalshoeken, stof tot nadenken achteraf en unieke beeldmomenten: Alex en Eytan als twee zwartjes op het strand van de Rode Zee, hun vergelijkend onderzoek naar besneden en niet-besneden penissen in de West-Europese landen, Israëlische volksdansen op een feestje ten huize Hemmelman. Voor Fox kan het allemaal en het is niet alleen grappig, het is meestal nog geloofwaardig ook.

Lior Ashkenazi zorgt voor een indringende performance als de perfecte, eigengereide en van alle emoties gespeende Mossad-agent, de robotachtige killer machine, nationalistisch, conservatief en racistisch. Zijn beperkte kennis van de buitenwereld, zijn vooroordelen tegen alles wat als abnormaal en vreemd wordt ervaren, het is tekenend voor de hersenspoeling die op hem is toegepast om succesvolle interventies te garanderen. Zijn tegenpool zijn Pia en vooral Alex, spontaan, open van karakter en voor nieuwe indrukken, aarzelend als het over concentratiekampen en jodenvervolging gaat, maar altijd eerlijk en rechtschapen. Hij onderwerpt zich stilzwijgend en zonder protest aan Eytans onuitgesproken verwijten en als de Jood onverwacht voor hem opduikt in Berlijn koestert hij geen wrok. Hij is ook niet achterdochtig ondanks de zwakke uitleg die Eytan geeft voor zijn ongewone reis. Pia is de Duitse die Duitsers haat, die een afkeer heeft van haar eigen familie die heel erg fout is geweest in de Nazi-tijd, en in het bijzonder van haar ouders die nooit afstand hebben genomen van de betrokkenheid van haar grootvader. Pia zal gelijk krijgen met haar houding en een brug slaan naar de toekomst. Want, zo laat Eytan Fox ons weten: het verleden en het heden zijn niet meer te veranderen, de toekomst wel.

BEELD EN GELUID
In Walk On Water passen de kleuren zich aan de sfeer die Eytan Fox oproept aan. Er is veel zonneschijn en felle kleuren in de buitenopnamen; de afspraken van Eytan met zijn baas en de afluistersessies via zijn computer thuis gebeuren bij half licht of in een kader waar de kleuren gedempt zijn. De transfer is voor de rest helemaal in orde en vrij van vuiltjes en krassen. Voor de muziek gebruikt Eytan Fox een brede selectie die hij ook al in Yossi & Jagger toepaste: volkse en populaire klanken met specifiek Joodse en Arabische accenten, muziek van Springsteen (dé grote favoriet van de regisseur) en monsterhits uit de jaren '’60 van Esther en Avi Ofarim en Gigliola Cinquietti, niet toevallig materiaal dat het in het gay-milieu goed deed en nog altijd doet. Het geluid wordt via een 5.1-versie geleverd en dat zorgt in de meer luide scènes voor enig effect zonder daarom spectaculair te zijn: Walk On Water is niet dat soort film.

EXTRA'S
De extra's van deze dvd beperken zich tot de Originele Bioscooptrailer en een aantal Andere Trailers, waaronder The Machinist.

CONCLUSIE
Walk On Water is een spannende en onderhoudende film van de Israëlische regisseur Eytan Fox. Wie eerder heeft genoten van Yossi & Jagger zal beslist ook zijn tweede productie appreciëren, een verhaal over de jacht op een nazi-officier met veel menselijke en emotionele verwikkelingen die een eenvoudige oplossing in de weg staan. De acteerprestaties zijn goed, het scenario grotendeels overtuigend, zij het niet noodzakelijk 100 procent in overeenstemming met de realiteit. Maar welke film is dat wel of heeft die ambitie?