FILM
Howard Hawks, de beroemde en beruchte regisseur uit de hoogdagen van Hollywood, draaide er zijn hand niet voor om om diverse genres uit te proberen. Screwball comedy, film noir, western, noem maar op: Hawks heeft ze allemaal een keer geprobeerd. Ook een kruising tussen horror en sciencefiction staat op dat lijstje in de vorm van The Thing From Another World. De prent creëerde spanning door de in 1951 heersende angst voor de Rode Vijand subtiel in te bedden in een fantasievolle setting vol wantrouwen en paranoia. De – nochtans in mijn ogen overroepen - cultfilm liet niettemin een onvergetelijke indruk na op vele bioscoopgangers en tv-kijkers. Zo ook op de jonge John Carpenter. De regisseur – een groot bewonderaar van Hawks – gebruikte in zijn doorbraakfilm Halloween zelfs fragmentjes uit de prent. Toen in 1981 de kans zich voordeed om een nieuwe bewerking van The Thing te draaien voor Universal, aarzelde hij dan ook niet: het was een van zijn jeugddromen die werkelijkheid werd.

De basissetting van Howard Hawks’ film is behouden in de remake, maar de plot leunt dichter aan bij het oorspronkelijke kortverhaal ‘Who Goes There?’. In de barre, eeuwige winter van Antarctica leeft een stel Amerikaanse wetenschappers in isolement. Hun monotone bestaan wordt plots overhoop gegooid door de komst van een wolfshond. Het dier ontsnapte uit een nabijgelegen Noors kamp waarvan de bewoners gruwelijk verminkt worden teruggevonden. Zoekend naar een verklaring stuiten de Amerikanen op een ruimteschip dat al tientallen decennia onder het ijs ligt. Het wezen dat meereisde op de ufo is een gevaarlijke parasiet die andere levensvormen consumeert en ze vervolgens tot in de perfectie imiteert. In de huid van de wolfshond weet het wezen zo het Amerikaanse onderzoekstation binnen te dringen. De vraag rijst nu wie van de expeditieleden besmet is door de buitenaardse indringer. Langzaam maakt een diepgewortelde paranoia zich dan ook van de wetenschappers meester en groeit het besef dat het lot van de wereldbevolking van hen afhangt.

John Carpenter is altijd een cineast geweest die op zijn best schier moeiteloos Hitchcockiaanse spanning weet te creëren, maar die op zijn slechtst monotone 'light'-horror produceert. The Thing valt voornamelijk in de eerste categorie. Het relatief simpele verhaal is voor de regisseur niet meer dan een voorwendsel om intermenselijke reacties vast te leggen. De scènes waarin een algeheel wantrouwen de groep opslorpt, waarin niets is wat het lijkt, vormen dan ook het hoogtepunt van de film. Het is in deze sequenties dat de prent uitstijgt boven het genre, dat de makers doordringen tot de kerngedachte van de menselijke natuur en daardoor een zekere tijdloosheid weten te creëren. De regie van Carpenter speelt hierbij een doorslaggevende rol. Zoals in de meeste van zijn films belandt de dialoog op de achtergrond en zijn het de beelden die een verhaal vertellen, met een intelligent gebruik van zowel steadicam als het obligatoire widescreenformaat. De regisseur weet het isolement van de wetenschappers op Antarctica naar sfeervolle beelden te vertalen, waarbij gevaar steeds om de hoek loert. Zodoende manipuleert hij de kijker op slimme wijze in de richting van hetzelfde wantrouwen dat ook de personages koesteren, waardoor de empathie erg hoog is.



Mocht de hele film uit dergelijke scènes bestaan, dan was The Thing ongetwijfeld boven zijn huidige cultstatus uitgestegen en had de productie de mainstream bereikt. Helaas vervalt de prent op cruciale momenten te vaak in genreclichés. Zo wordt de gruwel van het buitenaardse wezen té snel en té grotesk in beeld gebracht. Rob Bottins meesterlijk afgrijselijke en innovatieve monsterdesigns zijn nochtans een lust voor het oog, maar door je met de neus op bloed en ingewanden te drukken, verslapt de psychologische spanning en dreigt The Thing te verschralen tot een goedkope B-film. In Ridley Scotts Alien, een prent waarmee Carpenters film veel gelijkenissen vertoont – en waarvan het succes er waarschijnlijk toe bijgedragen heeft dat deze remake groen licht kreeg – komt nauwelijks visuele horror voor en duikt het monster pas in volle gedaante op in de laatste act. Een dergelijke aanpak had ook voor The Thing het verschil betekend tussen een goede film en een érg goede film.

Op technisch vlak is The Thing min of meer een unicum in het oeuvre van John Carpenter. De cineast heeft de ongelukkige neiging om al zijn films – hoe groot ook het budget – er redelijk goedkoop (en soms zelfs amateuristisch) te laten uitzien. Niet zo hier. De fotografie van de latere Spielberg-medewerker Dean Cundey brengt het besneeuwde isolement van Antarctica prachtig in beeld en geeft ook de indoorscènes een constante dreiging via goed gekozen kaders en een uitgekiende belichting. De sets zien er levensecht uit en desoriënteren je geregeld door het gebruik van een wirwar van gangen, bijgebouwen en verborgen ruimtes. Een speciale vermelding is bovendien op zijn plaats voor veteraan Albert Whitlock, wiens glorieuze matte-paintings herinneringen oproepen aan de grootse cinemascooptijden van Hollywood. De muziek is voor de verandering eens niet van de hand van Carpenter zelf, maar van de filmische grootheid Ennio Morricone. Niet dat dit veel verschil uitmaakt, want de Italiaanse componist gebruikt een typische, kenmerkende Carpenter-score met monotone ritmes en simplistische melodieën. In de cast van bekende karakteracteurs is er geen uitblinker: dit is een echte ensemblefilm: het geheel van de vertolkingen is groter dan de som van de delen.

In 2006, vijf jaar na zijn laatste langspeler en ruim een decennium na zijn laatste half-goede prent, is het gemakkelijk om John Carpenter de zoveelste ‘Hollywood hack’ te noemen die nooit meer iets fatsoenlijks zou draaien. En het is wel zo dat de man in zijn carrière veel meer mensonterende missers heeft gemaakt dan goede films. Maar dat neemt niet weg dat hij in de eerste tien jaren van zijn carrière een aantal klassieke genreprenten heeft geregisseerd. En The Thing is er daar eentje van. Imitatie is de mooiste vorm van vleierij, zegt men wel eens. En dan zegt het voldoende dat – net zoals het origineel uit 1951 – Carpenters versie sinds 1982 ontelbare malen geïmiteerd is, het meest memorabel in de aflevering ‘Ice’ uit het eerste X-Files-seizoen. Als je bijgevolg naast de minpuntjes van The Thing kijkt – de te groteske horrormomenten, de gehaaste climax – vind je een ruwe diamant die de cultstatus die hij heeft ten volle verdient.



BEELD EN GELUID
Deze dvd kwam uit op een moment dat dvd’s voor de meeste mensen nog nieuw en onbekend waren, wat verklaart waarom The Thing geen anamorfe transfer kreeg. Niettemin zijn de beeld- en geluidskwaliteit meer dan behoorlijk. De scherpte en het contrast fluctueren een beetje naargelang het een buiten- of binnenopname betreft, maar zijn doorgaans uitstekend. De kleuren ogen helder en optimaal gesatureerd, terwijl de beperkte hoeveelheid grain en enkele minimale printbeschadigingen nauwelijks storen. Het geluid staat als een Dolby Digital 5.1-mix op de disk en klinkt prima, met een goed gebruik van alle speakers. Om de een of andere reden ontbreekt het de soundtrack wel aan dynamiek. Maar gezien de massa extra’s die de dvd nog herbergt is de audiovisuele presentatie van de prent waarschijnlijk zo goed als ze kon zijn.

EXTRA'S
The Thing begon zijn digitale leven als een veelgeprezen laserdisc en bijna alles op die drager is op deze dvd gezet. In een informatief Audiocommentaar rakelen oude vrienden John Carpenter en Kurt Russell talloze anekdotes op over de barre productieomstandigheden in het hoge noorden. Zo mogelijk nog beter is de documentaire Terror Takes Shape (80 min.) waarin de voornaamste cast- en crewleden elk mogelijk aspect van pre- tot postproductie overlopen en die geïllustreerd wordt met enkele setopnames. Een Trailer (2 min.) heeft overduidelijk leentjebuur gespeeld bij Alien, maar is daarom niet minder efficiënt. En onder de noemer Outtakes (5 min.) krijgen we een stel geknipte scènes en aanvullend fotomateriaal te zien.

Daarnaast bevat de dvd maar liefst zes korte Featurettes, die gezamenlijk zo’n 25 minuten duren en steeds volgens hetzelfde stramien opgebouwd zijn: foto’s met begeleidende teksten. Deze featurettes behandelen de volgende aspecten: productie-achtergrond, casting, productiefoto's, design & storyboards, locaties en postproductie. Ook een aantal pagina’s Production Notes en Filmografieën van John Carpenter en Kurt Russell zijn aanwezig, evenals een Weblink naar de site van Universal. Al bij al is dit dus een uitstekende special edition die qua executie echter nog de sporen draagt van de begindagen van dvd. Voor een 25th Aniversary Edition – die er volgend jaar waarschijnlijk wel komt, zeker? – zou het bovendien leuk zijn mochten een aantal geknipte scènes die in audiocommentaar en documentaire vermeld worden, maar niet op de dvd staan, alsnog uit de archieven worden opgeduikeld.



CONCLUSIE
Remakes zijn niet zo vaak beter dan het origineel, maar The Thing bewijst dat het wel kan. John Carpenter bouwt knap spanning op en gebruikt het isolement van de sets optimaal om wantrouwen en paranoia in het hoofd van de kijkers te planten. Een gehaaste ontknoping en te groteske special effects weerhouden de prent er echter van volledig uit het genre te breken. Beeld en geluid zijn dik in orde, terwijl de bonussectie bulkt van het interessant materiaal.