FILM
The Eagle Has Landed is puur avontuur. In deze Engelse productie zijn voor een keer de Duitsers de 'goeien' en de Amerikanen de 'hufters', in een verhaal dat zich afspeelt in Norfolk, Engeland, ergens in de loop van 1943, in een romantisch en zonovergoten dorpje, ver van het oorlogsgeweld en de stress van passerende bommenwerpers met Londen als doelwit.

Van Adolf Hitler is bekend dat voor hem de Britse premier Winston Churchill de grote sta-in-de-weg was op het pad naar een vredesverdrag met Groot-Brittannië. Er zijn zeer recent bewijzen gevonden dat niet alleen de Britse koninklijke familie, maar ook een belangrijk deel van de Britse upperclass veel voelde voor een vrede met nazi-Duitsland. Engeland zag op tegen een oorlog die nog eens aan honderdduizenden Britse soldaten het leven zou kosten (in WOI verloren ze ruim 500.000 militairen); de Nazi's zochten dekking op hun westelijke flank om zich op de bolsjewieken in Rusland te kunnen storten in een poging om van het uitgestrekte land met zijn ontzaglijke bodemrijkdommen hun Lebensraum en graanschuur te maken. In Londen hield Churchill evenwel het been stijf. Voor hem was een vredesverdrag met nazi-Duitsland gelijk aan het uitstellen van het probleem. Heibel met Hitler krijg je toch vroeg of laat, beweerde hij altijd. Het documentaire verhaal over deze politieke constellatie staat op de dvd Geheimen Van Het Derde Rijk – Volume 2.

In The Eagle Has Landed zet nazi-kopstuk Himmler (Donald Pleasence) een plan op het getouw om Winston Churchill te laten kidnappen wanneer die zich in de lente van 1943 een weekendje terugtrekt op het Norfolkse platteland (oostkust Engeland). Onder het mom van een uitdrukkelijke wens van Hitler zelf, geeft hij de Duitse kolonel Radl (Robert Duvall) de opdracht om een plan uit te werken om Churchill met op zonder geweld naar Berlijn te ontvoeren. Wat als een grapje begint, mondt uit in een delicate missie voor luchtmachtkolonel en valschermspringer Steiner (Michael Caine), gesteund op het terrein door IRA-militant en Brittenhater Liam Devlin (Donald Sutherland) die de para's vanaf de grond zal coachen, en een U-boot die voor de Britse kust gestationeerd wordt om voor het transport over het Kanaal te zorgen.

Regisseur John Sturges kon voor deze productie rekenen op een bijzonder sterke cast: Robert Duvall en Michael Caine zetten schitterende prestaties neer, respectievelijk als vastberaden mentor en zelfzekere leider van een gevaarlijke en bijna kansloze onderneming. Het tempo van de actiescènes ligt hoog waardoor de regisseur het publiek aan het scherm kluistert. Er is de naijver van de nazi's onderling, allemaal op zoek naar een schouderklopje van de grote baas en bang voor een fatale uitschuiver; er is de voorbereidingscampagne van Steiner en zijn mannen, inmiddels door de SS oneervol ontslagen na een confrontatie op een spoorwegemplacement en het weinig geapprecieerd optreden van Steiner ten voordele van een jonge jodin die op transport wordt gezet; er is de kennismaking met de Britse dorpelingen, de spionnen en de verzetslieden, de eerste ontmoeting met de Amerikanen, etc., etc. Aan leuke en spannende sequenties en af en toe een grappige noot is geen gebrek.

Toch zijn er een aantal opvallende zwakheden in het scenario: Devlin (Donald Sutherland) is grappig en balorig en hij neemt bij gelegenheid het Duitse leger met zijn typisch Brits flegmatisme op de korrel (in dat stadium van de oorlog was Duitsland al zo goed als verslagen), maar zijn personage verliest veel van zijn pluimen eens in Engeland aan de grond gezet. Zijn amoureuze contacten met een 18-jarig meisje uit het dorp is een vergissing, onhandig uitgewerkt en nooit boeiend of geloofwaardig. Erger is het optreden van Larry Hagman, alias J.R. Ewing uit Dallas, als kolonel Pitts van het plaatselijke Amerikaanse regiment. Pitts heeft net het bericht gekregen dat hij is overgeplaatst naar een vergeten gat in de States en hij ziet een eventuele promotie en een Medal of Honor aan zijn neus voorbijgaan. Wanneer hij verneemt dat de Duitsers het dorp in hun macht hebben, ziet hij de kans schoon om zijn naam onsterfelijk te maken. Hagman, overmoedig als een opgeblazen kikker en sterk in gelikte one-liners, slaagt er in zijn eentje in om het hele VS-leger te kakken te zetten. Een stukje kolder à la Charles Chaplin in de jaren '30, dat vooral in de States destijds werd gesmaakt. Hagman is nooit een groot acteur geweest en J.R. Ewing is zijn enige rol ooit. Gelukkig maken de echte sterren in deze film veel goed met Donald Pleasence als de perfect getimede Himmler-cloon, Robert Duvall als de integere en geslepen militair en Donald Sutherland als de goedlachse Ier, de verstrooide zonderling, maar tegelijk de gehaaide intellectueel die alles zal doen om Engeland te vernederen.

BEELD EN GELUID
The Eagle Has Landed profiteert aanvankelijk van de donkere kleuren in de nazi-lokaties. Het grijs van de uniformen domineert tussen de grauwe rookpluimen van Russische sigaretten. Na de landing in Norfolk klaart de sfeer op en toont de regisseur het prachtige Engelse voorjaarslandschap. De zon is van de partij in een omgeving met veel vers groen en alle mogelijke tinten van het buitenleven. De hoge hagen, de typische plattelandshuizen, de volkse Britse bewoners, het ziet er allemaal onschuldig en opgeruimd uit, een beetje vakantie terwijl in Europa de oorlog woedt en de verbrandingsovens van Auschwitz op volle capaciteit draaien. Alleen af en toe is de lucht nog grauw en zijn de interieurs verduisterd. Het origineel van de film staat in 2.35.1 anamorfisch, maar is voor deze release teruggebracht naar 1:78.1, waardoor er links en rechts beeldinformatie verloren gaat. Heel erg fout. De muziek is van Lalo Schifrin, een veteraan met meer dan 200 soundtracks achter zijn naam (Mission: Impossible III, The Bridge Of San Luis Rey). Zijn score kabbelt rustig voort. Ze is soms sferisch, dan weer romantisch en zelfs een beetje hard in de heftige scènes zonder ooit de aandacht op te eisen. Het geluid staat in een eenvoudige stereo-versie.

EXTRA'S
De dvd bevat geen extra's.

CONCLUSIE
The Eagle Has Landed is een aantrekkelijke en onderhoudende film, zij het niet gespeend van clichés. De acteurs leveren goed werk, het verhaal is logisch en consequent uitgewerkt (naar een boek van de Britse auteur Jack Higgins) en laat de toeschouwer volop genieten zonder het vaak verplichte moeilijke denkwerk. Er is sprake van een paar minder gelukkige scènes, maar de algemene indruk is positief, mede door een strakke regie en een bijzonder hoog tempo. Robert Duvall, Donald Sutherland, Michael Caine en een aantal Duitse acteurs (Siegfried Rauch, Wolf Kahler) maken van The Eagle Has Landed een prettige kijkervaring.