The Sound Of Music kan waarschijnlijk worden beschouwd als dé moeder van alle musi­cals. Het verhaal vertellen is misschien compleet overbodig, maar voor diegenen onder U de laatste veertig jaar de kerstdagen telkens hebben doorgebracht op de steppen van Oezbekistan, toch maar even een synopsis. De jonge novice Maria (Julie Andrews) zet door haar wispelturige natuur voortdurend het klooster op stelten, en moeder overste vindt het eens geen slecht idee om haar een tijdje te 'outsourcen' als gouvernante bij de Salzbug­se ­fami­lie Von Trapp. Kapitein Georg Von Trapp (Christopher Plummer) is een nurkse oude zeeof­ficier die ook zijn gezin (zeven kinderen, tja, die goeie oude tijd...) bestuurt als stond hij op een karveel. Kapitein Von Trapp heeft de dood van zijn echtge­note nooit helemaal kunnen verwerken, en wordt vooral niet graag herinnerd aan haar: in huis mag er zo bijvoorbeeld niet meer gezongen worden. De kinderen zelf, allemaal ergens gesitueerd tussen de zestien (going on seventeen...) en de vijf jaar, zijn echter ook geen doetjes, en Maria is de twaalfde gouvernante in rij nadat de elf vorige werden buitenge­pest. Toch slaagt Maria erin het vertrouwen van de kinderen te winnen door ze de affectie te geven die ze van hun vader niet krijgen (én door hen een stroom liedjes te leren waar maar geen einde aan schijnt te komen). De kapitein moet langzaam het hoofd buigen voor de onder­nemende wijze waarop Maria zijn kroost 'bestuurt', en hij wordt, zonder hij het durft toegeven, op haar verliefd. Hij heeft namelijk al trouwplannen, met een rijke Weense gravin, maar wanneer hij merkt dat het absoluut niet klikt tussen haar en de kinderen, én ze bovendien nog een succesvolle poging heeft ondernomen om Maria de deur uit te werken, breekt hij de verloving af, en trouwt hij met Maria. Wanneer ze echter terugkeren van hun huwelijksreis, is hun Oostenrijk niet meer hetzelfde als hetgeen ze hebben achter­gelaten. De Anschluss heeft intussen plaats gevonden, de fanclub van Hitler versterkt zijn greep op de maatschappij, en Kapitein Von Trapp wordt gemobiliseerd. Wanneer, één avond voor zijn afreizen, de zingende familie op een zangfeest met een hoog Heimat-gehalte nog een laatste keer moet optreden, besluiten ze de benen te nemen naar het neutrale Zwitserland, op de hielen gezeten door enkele nieuwbakken nazi-officieren die Von Trapp kort daarvoor nog vrienden kon noemen...

The Sound Of Music is een lange film, en soms zelfs een beetje té lang. Het is nu wel een musical, maar het eindeloos herhalen van de gezongen stukken wordt soms een beetje overdadig. De film is uiteraard perfect geschikt voor alle leeftijden, maar je moet er de dosis kinderlijke naïviteit en de melige lyrics voor lief bijnemen. Wat tegen het einde van de film altijd wel verrast is de radicale ommezwaai van filmstijl na het huwelijk van de kapitein en Maria. Al in het begin van de film worden er regelmatig opmerkingen gemaakt over het spook van het nationaal-socialisme dat zijn schaduw over Oostenrijk werpt (de telegrambezorger brengt de Hitlergroet, enkele gasten van de kapitein steken niet onder stoelen of banken dat ze zich eerder Duitser dan Oostenrijker voelen, enzovoort). Wanneer de familie dan op de loop moet gaan voor de nazi's, krijgt de film plots een vaart die er daarvoor niet inzat, en het laatste half uur vliegt dan ook voorbij. In zijn totaliteit is de film best verteerbaar, en zal in zijn genre ontegenzeglijk altijd een benchmark blijven.

BEELD EN GELUID

Ik ben er nog altijd niet uit wat precies een 4.1-geluidsmix is, want volgens de indicator op mijn DVD-speler is het een gewone 5.1-mix. Ik vermoed dat het signaal op de beide achterste kanalen gewoon identiek is. En dan weet je natuurlijk weer, omdat het een oudere film is, dat de aanwezigheid van een 5.1-track een restauratie-truukje moet zijn. Wat overi­gens goed gelukt is, bij de muzikale stukken is de dialoog (vooraan) mooi van de muziek (zowel vooraan als achteraan) gefilterd, en dit laat de muziek goed tot zijn recht komen. Soms merk je wel, vooral dan in de stukken met alleen dialoog, dat de originele klankband heel wat minder moet zijn geweest, want de stemmen klinken soms schel, alsof de boventonen en ondertonen eraf zijn gekapt. Het is mijn vermoeden dat het origineel deze gewoon niet bevatte, en daarom is deze mix al bij al nog het beste wat er van te maken viel, niet altijd even evident bij oudere films.

Bij het beeld zijn de landschappen overweldigend, wat op het widescreen-formaat echt goed tot zijn recht komt, en voor een oudere film is het beeld in zijn totaliteit erg scherp. Alleen de kleuren zijn niet altijd even stabiel. Twee voorbeelden: bij de openingscredits krijgt het achtergrondbeeld bij het verschijnen en verdwijnen van de tekst telkens een dip in de belichting, alsof het geheel even overbelicht wordt. En in sommige binnenscenes, zoals wanneer Maria door de kapitein in zijn statige villa wordt voorgesteld aan de kinde­ren, zijn de kleuren van de muren niet helemaal standvastig. Maar net als bij het geluid zal dit waarschijnlijk wel te wijten zijn aan een gebrekkige master copy, en heeft Fox er al bij al nog het beste van gemaakt wat er van te maken viel.

EXTRA'S

We hebben even moeten wachten op de disc met extra's, maar het wachten was de moeite waard. Op de eerste disc staat er een alternatief geluidsspoor met afwisselend tijdens de gezongen stukken een geïsoleerde muzikale score, en tijdens de geacteerde stukken com­mentaar van regisseur Robert Wise. Spijtig genoeg is de audiocommentaar enkel van Franse ondertiteling voorzien.

De tweede disc is een zonder meer fantastische en nooit eerder geziene verzameling randin­for­matie over de film. Als opwarmertje is er een 14 minuten durend filmpje 'Salzburg Sight and Sound' uit 1965 te vinden, waarin actrice Char­mi­an Carr (Liesl) wordt gevolgd in een soort van toeristisch promo­filmpje over Salzburg, gedraaid in de marge van de eigenlijke film.

De hoofdmoot is echter een, even­eens Nederlands ondertitel­de, en maar liefst anderhalf uur (!) durende docu­men­taire over het maken van de film. Aan de hand van archiefbeelden van de échte familie Von Trapp worden de verschillen ge­schetst tussen het verhaal dat in de film verteld wordt en het levensverhaal van de echte Von Trapps. Die zijn na de oorlog naar Ame­rika geëmi­greerd en hebben daar een skichalet uitgebaat, waarin ze de gasten trakteer­den op hun muzikale optre­dens. Het is overigens toen de muziekin­stru­men­ten een keertje te laat arriveerden en Maria Von Trapp, om het publiek warm te houden fragmen­ten uit hun levensverhaal vertelde, deze een uitgever toevallig ter ore kwamen. Al snel volgde er een boek, een toneelstuk en een film. In de documentaire krijgen we het hele verhaal te horen, over de productie (die nota bene lijdde onder de financiële kater die Fox had opgelopen met Cleo­pat­ra), de cas­ting, het zoeken naar ge­schik­te loka­ties (zoals de villa van de Von Trapps), tot en met de première, en dit alles rijkelijk gelardeerd met inter­views met o.a. Robert Wise (regis­seur), Julie Andrews en Christopher Plummer, maar ook met de nazaten van de échte familie Von Trapp en hun reactie op de verfilming van hun levens­verhaal; leuk detail is dat de échte Maria Von Trapp in de film een cameo speelt!

Alles uit de documen­taire belichten zou ons te ver voeren, maar toch één kleine wetens­waardigheid; zo bleek er al, vlak na de publicatie van het boek van Maria Von Trapp een - oh de ironie - Duitse film gedraaid te zijn over de Von Trapps, waarvan er een fragment ter staving is bijge­voegd. De documentaire beli­chaamt het enthousiasme waarmee iedereen die bij het project betrokken was, aan de film werkte, maar is tegelijker­tijd ook een beetje zelfkri­tisch. Zo wordt op gegeven ogenblik bemerkt dat bij de bewer­king van het toneel­stuk naar de film het geheel een beetje minder melig werd gemaakt, omdat het stuk qua suikergehal­te ver boven de limiet zat.

Als toetje krijg je nog een achttal promotionele trailers voor zowel TV als bioscoop, en een berg radiomateriaal. Radio was in de jaren '60 immers een belangrijker medium dan televisie, en er zit dan ook voor een klein anderhalf uur aan radiospots, interviews met o.a. Julie Andrews en Robert Wise (naar aanleiding van het heruitbrengen van de film in 1973), screenwriter Ernest Lehman. Het radiomateriaal is spijtig genoeg dan weer niet ondertiteld.

Zeker voor een oudere film heeft men bij Fox eens extra zijn best gedaan, en blijkbaar elk fragmentje uit de kast gehaald wat ook maar iets te maken had met The Sound Of Music. Het geheel is tot een mooi amal­gaam verwerkt, en heeft zeker een grotere (alleen al een histori­sche) meer­waar­de dan bijvoorbeeld de bonus discs die je bij releases als Bravehe­art of Indepen­dence Day krijgt. In plaats van enkele flashy animaties is op de bonus disc vooral gekozen voor kwaliteit, en het heeft de film alleen maar eer aangedaan.

CONCLUSIE
Het siert Fox enorm dat ze klassiekers als deze naar DVD brengen met zoveel respect voor het origineel. Ik ben er alleszins van overtuigd dat dit een verkooptopper gaat worden.