DAYS OF HEAVEN
Bespreking door: Pieter - Geplaatst op: 2007-01-19
FILM
Bill (Richard Gere) en diens vriendin Abby (Brooke Adams) werken beiden in een staalfabriek. Na een uit de hand gelopen ruzie met de ploegbaas van de fabriek zien Bill en Abby zich genoodzaakt te vluchten. Ze belanden in Texas alwaar ze hun arbeid verkopen aan de rijke, en ietwat verlegen, eigenaar van een tarweveld (Sam Shepard). De twee geliefden en Linda, het jonge zusje van Bill, werken van 's morgens vroeg tot 's avonds laat in de velden, halen de tarwe binnen, en slapen 's nachts in de open lucht tussen de hooimijten. Alzo slijten ze hun zorgeloze, hemelse dagen. Hun armoede, en spijtig genoeg ook hun geluk, lijkt te keren wanneer de eigenaar van het korenveld verliefd wordt op Abby en haar ten huwelijk vraagt. Bill, die een kans ziet om hem en zijn geliefde uit de armoede te redden, steunt Abby bij haar keuze op de huwelijksaanvraag in te gaan. Wanneer de eigenaar van het veld na het voltrekken van het huwelijk per ongeluk merkt dat zijn echtgenote er heimelijk nog steeds een relatie met Bill op nahoudt wordt hij door jaloezie verteerd en slaan bij hem de stoppen door.
Days Of Heaven is de tweede langspeler van de mediaschuwe Terrence Malick, die ondanks zijn gezegende leeftijd slechts 4 films op zijn naam heeft staan:
Badlands, The Thin Red Line, The New World, en de hier besproken film. Wie zijn oeuvre kent weet wat te verwachten: een eenvoudig verhaal met een sterk poëtische inslag, naturalistische acteerprestaties en een prachtige cinematografie.
Days Of Heaven is daarop geen uitzondering. Van bij de openingssequentie, een sepiakleurige fotomontage van arbeiders anno 1900 op de dromerige tonen van Saint-Saëns, is de toon gezet: die van een rustig voortkabbelende vertelling met een mild verinnerlijkend effect.
Vooral het vertelritme is, zoals bij al zijn films, opmerkelijk persoonlijk en ingetogen, en staat haaks op wat men van een Hollywoodfilm met een sterrencast zou verwachten. Ze wordt bepaald door de sterke cinematografische narratie, waarbij het plot vooral door beeld en geluid, en niet door dialogen, wordt voortgestuwd en waarbij fictieve, maar uitermate naturalistisch geacteerde, scènes worden afgewisseld met documentaireachtige stukken. Malick tracht sentimentaliteit zo veel mogelijk uit de film te weren. Het vaak tragische verhaal wordt op geen enkel moment stroperig, daarvoor is de beeldtaal veel te oprecht en ligt de emotie te weinig aan de oppervlakte. Het stilistische aspect is dan ook datgene wat het publiek meestal verdeelt.
Het spreekt voor zich dat niet iedereen het gebrek aan dramatiek zal appreciëren. De films van Malick hebben evenveel voor - als tegenstanders en ook de hier besproken film werd bij zijn verschijnen in 1978 tweedrachtig onthaald.Enerzijds waren er diegenen die Malick prezen omwille van zijn stilistische originaliteit en persoonlijke visie. Anderzijds waren er diegenen die beweerden dat het stilistische aspect de aandacht teveel naar zich toetrok en dat de empathie ten overstaan van de protagonisten daar onder te lijden had. 'Te afstandelijk' riepen de tegenstanders. 'Realistisch poëtisch' antwoordden de voorstanders.
Een ander opmerkelijk, en al naargelang je persoonlijke voorkeur goed of slecht, aspect van
Days Of Heaven zijn de acteerprestaties die, zoals reeds gezegd, bijzonder natuurlijk overkomen. Richard Gere geeft als de arme maar zorgeloze Bill zijn meest spontane prestatie ooit. Soms lijkt het zelfs alsof hij de dialogen ter plekke verzint. Ook Brooke Adams en Sam Shepard lijken in enkele scènes bijna per toeval voor het oog van de camera te wandelen. Het is echter vooral Linda Manz als het kleine zusje van Gere die de show steelt. Haar oprechte en spontane 'vertolking' is heerlijk om naar te kijken. Haar vreemde accent en stemgeluid, dat we gedurende de hele film in voice-over horen, is dan weer een streling voor het oor. Het feit dat ze af en toe over haar woorden struikelt maakt het geheel enkel geloofwaardiger.
Days Of Heaven is een opmerkelijke film die echter niet voor iedereen is weggelegd. Hij laat zich misschien nog het beste omschrijven als een bizarre mengeling tussen Ken Loach en David Lean: een romantisch verhaal in een grootse setting, maar vertelt op een ingetogen, naturalistische wijze. Het duurt een tijdje voor je aan het vertelritme went, maar eenmaal dat is gebeurd, zal de film zich als een zijdezachte droom in je herinnering nestelen.
BEELD EN GELUID
Days Of Heaven staat met een beeldverhouding van 1.77:1 op dvd en niet in het oorspronkelijke 1.85:1 formaat zoals foutief op de hoes staat vermeld. Toegegeven: er is weinig verschil tussen de 1.77:1 en 1.85:1 aspect ratio, maar dit betekent toch dat er aan de beide zijkanten van het scherm een klein stukje van het beeld verloren gaat. De schade is beperkter dan bij een pan en scan versie, maar toch worden hier enkele punten voor afgetrokken. Het gebeurt immers al te vaak dat een 1.85:1 beeldformaat eigenlijk is versneden tot 1.77:1, wat gelijk is aan het volledige 16/9 beeldscherm, en nog vaker wordt dit op de hoes fout vermeld.
De beeldkwaliteit van deze uitgave is weinig spectaculair, maar ook niet zeer slecht te noemen. De gebruikte print bevat redelijk wat filmgrain en dit gedurende de gehele speelduur. Edge enhancement is enkel tijdens contrastrijke beelden prominent aanwezig. Het is echter vooral de beperkte beeldscherpte die af en toe storend kan werken (voor wie er op let). Op het contrastniveau en de mooie kleurenweergave is dan weer niets aan te merken. Printbeschadigingen en vuiltjes zijn continu aanwezig maar zijn nooit groot of storend. Geen al te goede maar ook geen al te slechte beeldkwaliteit dus. De ondertiteling bevat geen taalfouten, maar is misschien iets te groot en staat nogal hoog in het beeld gepositioneerd.
De Engelse Dolby Digital 5.1 geluidstrack klinkt helder en subtiel, maar weinig spectaculair. Het is vooral de muziek die het meest ruimtelijke klankbeeld naar voren brengt. Aangezien
Days Of Heaven geen actiefilm is met explosies en lage bastonen die je homecinema op de proef hoort te stellen, is het geluid meer dan bevredigend genoeg. Wel lijkt er af en toe iets met de klankverdeling aan de hand te zijn, alsof het linker - en rechterkanaal zijn omgewisseld. Zo gebeurt het dat een links in beeld gekaderde stoomfluit uit de rechterluidspreker te horen is.
EXTRA'S
Een kort trailertje. C'est Tout!
CONCLUSIE
Days Of Heaven, de tweede langspeelfilm van Terrence Malick, is zeker geen spek voor ieders bek. Het verhaal wordt grotendeels verteld aan de hand van naturalistisch geacteerde scènes met weinig dialogen en actie, die elkaar op een onconventionele manier opvolgen. Verwacht, ondanks de aanwezigheid van Richard Gere, geen hoogdravendheid en hoofse dramatiek, maar eerder een vakkundig en dromerig vertelt verhaal. De beeld - en geluidskwaliteit valt mee voor een niet gerestaureerde print uit 1978 maar behoort niet tot de topklasse.