Maar toch. Af en toe moet je blijkbaar als televisieproducent eens een gokje wagen, en alvast lost het eerste seizoen van The Dead Zone de verwachtingen méér dan in. Een combinatie van schitterend acteerwerk, sympatieke hoofdpersonages, originele verhaallijnen en vooral zéér knap camerawerk met een blijkbaar ongeplafonneerd budget voor speciale effecten, maken van deze reeks een nieuwe topserie. De ironie wil echter dat The Dead Zone geplaagd gaat onder zéér slechte uitzendschema's in de Verenigde Staten: UPN zond eerst de pilootaflevering uit, maar zag geen brood in de formule, en liet de reeks schieten, waarna deze in de schoot van CBS belandde. De onregelmatige programmatie en het door elkaar gooien van de volgorde van de afleveringen lijkt me het beste recept om een televisiereeks met een loop van een geweer op gericht voortijdig op het kerkhof van de te vroeg gecancelde televisieseries te belanden, tussen Firefly en Futurama, alhoewel een dergelijke tactiek van de verschroeide aarde iets is wat we eerder van een zender als Fox gewoon zijn. Intussen - ik zou zelfs durven zeggen, ondanks de sabotagepogingen - is The Dead Zone in Amerika al aan zijn vijfde seizoen toe, en schijnen er nu toch een paar begenadigde intellectuelen bij CBS te beseffen dat ze met deze reeks een potentiële goudmijn in handen hebben. We vergeven het de makers dan ook dat in het eerste seizoen acteur Anthony Michael Hall tijdens sommige afleveringen drastisch van haarstijl verandert tussen twee scènes in, dit omdat na een jaar, toen de eerste reeks werd klaargestoomd voor CBS, er onverwacht een reeks re-shoots moesten worden uitgevoerd.
Nu, what is the fuss all about? Johnny Smith (Anthony Michael Hall) is een jonge en hippe biologieleraar, die, sinds hij een klap op zijn hoofd heeft gehad tijdens zijn jeugd, nogal veel geluk in het spel én in de liefde heeft. Zijn jeugdvriendinnetje Sarah Bracknell (Nicole de Boer) geeft muziek op dezelfde school, en tussen twee lesuren durft het koppel al wel eens in de vooraadkast duiken. Wanneer Johnny na een zwaar verkeersongeluk zes jaar later ontwaakt uit een coma, is zijn wereld drastisch veranderd. Zijn moeder (Anna Hagan) is dood, Sarah is getrouwd met Walt Bannerman (Chris Bruno), de lokale sheriff, die bovendien het kind dat eigenlijk van Johnny is, als zijn eigen zoon heeft opgevoed. Samen met zijn ergotherapeut, Bruce Lewis (John L. Adams) probeert Johnny zijn leven weer op de rails te krijgen, maar de verwondingen aan zijn hoofd zorgen er voor dat hij toegang heeft tot een zone in zijn brein die normale mensen nooit gebruiken. Deze dead zone is voor Johnny de sleutel die voor hem de paranormale doos van Pandora opent. Door aanraking kan hij visioenen opwekken, maar dat kunnen even goed beelden uit verleden, heden of toekomst zijn, en bij het interpreteren van zijn visioenen wordt voor Johnny geen handleiding bijgevoegd. Naast het feit dat Johnny met sheriff Walt en zijn ex-lief Sarah in een ongemakkelijke driehoeksverhouding zit, bewijst hij toch zijn nut bij het lokale politiewerk. Zijn omgeving reageert echter met de nodige dosis scepsis op zijn nieuw ontwikkelde talenten, soms variërend tot argwaan en ronduit vijandelijkheid. David wordt echter beschermd door eerwaarde Gene Purdy (David Ogden Stiers), die eertijds een verhouding had met Johnny's moeder, en na haar dood de voogdij over de comapatiënt in handen heeft genomen. Dat mag ook wel als tegenprestatie, want Purdy heeft Johnny's moeder een niet onaardig bedrag afgetroggeld voor zijn kerkgenootschap. Purdy steunt Johnny wel emotioneel en financieel bij het zoeken naar een nieuw evenwicht in zijn leven, maar je kan je toch niet van de indruk ontdoen dat altruïsme een woord is dat niet in eerwaarde zijn brevier staat, en dat de schijnheilig man er een dubbele agenda op nahoudt.
De grootste vedette van de reeks blijft toch de cameraman. De visioenen van Johnny moeten op de één of andere manier voor ons kijkers duidelijk worden. Hierbij wordt ook telkens rekening gehouden met de sfeer van het verhaal op het moment. Op het ene, relaxte ogenblik pant de camera van de éne kant, waar Johnny de realiteit beleeft, naar de andere kant van de studio, waar hij ongewild toeschouwer is van zaken waarvan hij visioenen wil opwekken. Andere keren verandert het decor zodanig, dat mensen die emotioneel betrokken waren bij een zekere gebeurtenis, plots bij het navertellen ervan zich op schrikbarend dichte afstand van Johnny bevinden. Johnny heeft ook regelmatig buitenlichamelijke ervaringen, waarbij hij zichzelf, in het heden, of als kind, of in één van zijn mogelijke toekomsten, op de eerste plaats getuige is van zichzelf; een andere keer kruipt hij weer in de geest van een seriemoordenaar, een slachtoffer en herleeft hij hun acties. En nog een andere keer worden herinneringen uit oude afleveringen herbeleefd, maar dan op een zodanige wijze dat er andere figuren digitaal mee op de plaats van het delict aanwezig zijn (zoals in aflevering 12 Shaman). De gave brengt verantwoordelijkheid met zich mee, zeker wanneer Johnny leert dat zijn acties van die aard zijn dat ze de toekomst kunnen sturen, zoals in de aflevering 9 The Siege duidelijk wordt. Naarmate dit tot hem doordringt, verandert Johnny: hij wil altijd de zaken op de best mogelijke manier - en in zijn geval is dat, met zo min mogelijk doden - laten aflopen. Soms impliceert dit echter onmogelijke dilemma's, keuze over leven en dood, complexe puzzels die dan bovendien soms geen enkele aanvaardbare oplossing hebben. Veel van het verhaal wat Johnny voelt en denkt wordt ons duidelijk gemaakt door de visuele, soms woordloze taal van de visioenen, die de verdienste hebben om enerzijds het verhaal niet te moeilijk te maken voor de kijker, en anderzijds toch nog wel een zekere minimale verstandelijke inleving vergen, laten we zeggen, een open oog voor het paranormale.
AFLEVERINGEN
De volgorde waarin de afleveringen op de discs staan, zijn niet de originele volgorde van uitzenden, maar de volgorde waarin de makers de serie hadden geconcipieerd. De volgorde hieronder vertegenwoordigt dit laatste, maar de nummers duiden op het eerste.
1. Wheel Of Fortune
Na zes jaar ontwaakt Johnny uit de coma, maar alles wat ook maar enigszins belang had in zijn leven, is verdwenen. Zijn moeder is dood, zijn vriendin is met een ander getrouwd, en tot overmaat van ramp zit hij met schrikbarende visioenen opgezadeld die maar niet willen wijken. Tijdens zijn revalidatie leert hij echter de spookbeelden wel interpreteren: nadat hij zijn behandelende arts, dr. Tran (Rick Tae) ervan heeft overtuigd dat diens moeder nog leeft, en een verpleegster waarschuwt dat haar huis zal afbranden, net op tijd om haar dochtertje uit de vlammen te kunnen redden, begint Johnny's omgeving zijn gave ernstig te nemen.
2. What It Seems
Johnny heeft gezien hoe een seriemoordenaar verpleegster Allison Connovor (Emily Holmes) als de volgende van zijn slachtoffers heeft uitgekozen. Door trachten in te grijpen veranderen hij en Bruce echter de toekomst, waardoor de moordenaar er een ander slachtoffer uitpikt. Wanneer Allison terug opduikt, is Johnny de pispaal van de lokale pers, en ook Walt maakt een slechte beurt. Johnny kan de politie echter op een nieuw spoor zetten, en dan wordt er al minder gelachen...
3. Quality Of Life
Johnny vreest dat, als zijn gave bij het grote publiek bekend gaat geraken, hij geen ogenblik rust meer zal kennen. Journaliste Dana Bright, die de gebeurtenissen in het politiedistrict verslaat, vindt de vondst van de seriemoordenaar alvast hoofdpaginanieuws. Johnny wil echter liever terug voor de klas staan, en zijn vroegere directeur, Pelson (Alvin Sanders), heeft een job voor hem als interim-leerkracht. Bij het coachen van het hockeyteam van de school ziet hij hoe de jonge belofte Todd Paley (Christopher Masterson) door een hartkwaal geveld zal worden. Op Johnny's aanraden wordt Todd onderzocht, maar er wordt niets gevonden. Sterker nog, als hij niet speelt, hypothekeert hij zijn kansen op een studiebeurs. Wanneer Johnny voet bij stuk houdt, vragen de ouders van de school, Todds ouders voorop, om zijn ontslag.
4. Enigma
Een zekere Arthur (George Murdock) beweert dat hij in New York zijn vriendin Abigail (Sheila Patterson) heeft zien rondlopen. Alleen: ze zag er exact hetzelfde uit als bij hun vorige ontmoeting, en dat was in 1945. Bruce vraagt aan Johnny of hij geen visioenen ziet, en hij herleeft de jaren '40, waarin hijzelf Tommy Peterson heette en Artie's (Boyan Vucelic) beste vriend was. Ook ziet hij in zijn visioen hoe Abigail met hem buiten Artie's weten een romance beleefde.
8. Netherworld
Johnny ontwaakt in een alternatief universum, waarin hij en niet Walt met Sarah is getrouwd. Bovendien hebben ze samen ook een tweede kind, en het ongeval dat Johnny in de coma heeft geslingerd, heeft nooit plaatsgevonden. En als klap op de vuurpijl leeft zijn moeder Vera (Anna Hagan) nog. Johnny's ultieme paradijselijk geluk wordt echter verstoord doordat hij langs alle kanten wordt aangestaard door mensen met half verbrande gezichten.
6. The House
In het huis waarin zijn ouders altijd gewoond hebben, krijgt Johnny voortdurend visioenen over de dood van zijn moeder. Dat ze aan een hartaanval is gegaan, wordt algemeen aangenomen, maar waarom drong Reverend Purdy aan op zo'n snelle crematie? En waarom heeft Johnny telkens dezelfde visioenen waarin er bloed uit de badkuip sluit? Reverend Purdy weet in elk geval meer dan hij wil zeggen, en alles lijkt erop dat hij Vera heeft willen verhinderen om haar testament te veranderen ten nadele van hem. Er is echter iets helemaal anders aan de hand. Johnny leert intussen buurmeisje Lindsay Davis (Stephanie Wyder) kennen: hij heeft een visioen dat haar broer niet levend van de militaire missie zal terugkeren, maar Johnny durft het haar niet vertellen.
5. Unreasonable Doubt
Johnny krijgt een oproepingsbrief om als jurylid zijn onafhankelijk oordeel te vellen in een moordzaak, waarin een jonge zwarte, Carl Winters (Dexter Bell), wordt beschuldigd van het neerschieten van een Indische "Apu" (Manoj Sood), een uitbater van een nachtwinkel. "Onbevooroordeeld" is natuurlijk niet makkelijk wanneer Johnny, telkens hij met de bewijsstukken in aanraking komt, visioenen krijgt over de overval. Uitgerekend het zwarte jurylid, Ben Cartwright (Blu Mankuma), houdt het meest hardkennig vol aan de schuld van Winters, omdat hij het als zijn morele taak ziet voor de jongeren in de zwarte gemeenschap om de rotte appel zo snel mogelijk uit de mand te halen. Elke gelijkenis met Sydney Lumet's verfilming van Reginald Rose's toneelstuk Twelve Angry Men is uiteraard puur intentioneel.
9. The Siege
Terwijl Sarah bij een bank binnen is, en Johnny even op haar zoontje let, valt Conrad Hurley (Stephen E. Miller), de elektricien van de stad, binnen met de bedoeling de kas leeg te roven. Hij heeft door zijn drankprobleem zowel een offerte van 350.000 dollar verloren als zijn vrouw, en rekenend dat hij toch niets te verliezen heeft, is het vandaag voor hem een enkele reis, ofwel naar de hel, ofwel naar Jamaïca. Johnny, die vrijwillig de bank is ingelopen, ziet echter dat bij elke beslissing die Conrad neemt, op de één of andere manier doden vallen. Wanneer hij de overvaller waarschuwt voor een SWAT-team dat langs de kelder tracht binnen te komen, wint hij zijn vertrouwen. Maar is dat voldoende om hem weg te kletsen van een gewelddadige afloop?
7. Enemy Mind
Johnny helpt de politie mee zoeken naar Jill Deer (Julie Patzwald), een meisje dat van huis is weggelopen. Ze vinden haar terug in een pakhuis aan de haven, waar haar vriendje met zijn doe-het-zelf-scheikundeset ketamine aan het produceren is. Bij de razzia inhaleert Johnny per ongeluk een stevige wolk van het goedje, waardoor zijn visioenen danig verstoord raken. Dr. Tran wil hem 24 uur onder observatie houden, maar zelf wil Johnny op zoek naar Jill. In zijn visioenen geraakt Johnny de scheidingslijn kwijt tussen realiteit en fictie, en hij wordt zodanig paranoïde dat hij denkt dat Bruce, Sarah en Walt hem in het gekkenhuis willen steken.
10. Here There Be Monsters
Op de terugweg van een bezoek aan een gespecialiseerde kliniek in Boston belanden Bruce en Johnny in Hobbs Landing, een plattelandsstadje dat in de ban is van een recente moord met satanische trekjes. Een moeder (Jacqueline Bennett) en haar dochter (Jane Sowerby) werden vermoord teruggevonden bij een houten pentagram, de andere dochter (Susan Reed) is spoorloos. Bruce praat zijn mond voorbij over Johnny's gave en oppert dat hij het onderzoek zou kunnen voorthelpen. Johnny heeft daar nochtans niet veel zin in, nadat hij in een visioen heeft gezien hoe de bijgelovige dorpsbewoners hem op de brandstapel zullen zetten. Nog vóór het duo goed en wel de biezen heeft kunnen pakken, wordt Johnny gearresteerd; om intussen bewijzen voor zijn schuld te kunnen vinden, houdt de lokale justitie hem intussen bezig met een aanklacht wegens... hekserij.
11. Dinner With Dana
Dana komt Johnny bezoeken voor een dinner date om hem te kunnen interviewen. Van het één komt het ander en het tweetal belandt samen in bed, de oudste sport van de wereld beoefenend. Johnny's gave wordt door de productie van hormonen nog wat op de spits gedreven, en in zijn visioenen ziet hij onder meer al wie met hijzelf of Dana ooit seks gehad heeft. Waaronder één vreselijk fout vriendje, Max Cassidy (Callum Keith Rennie), die vrouwen beschouwt als menselijke boksbal, en die het ooit zover heeft gedreven dat Dana een straatverbod tegen hem heeft laten uitvaardigen. Waneer Johnny de intenties van de jaloerse ex-minnaar wil doorzien, wordt hij telkens verblind door wit licht.
12. Shaman
Voor zijn revalidatie gaat Johnny op aanraden van Bruce een bergwandeling maken. Hij ziet een meteoriet inslaan op een berg, en meent dat een natuurramp hangende is. Een astronome (Michelle Harrison) kan hem verzekeren dat er de eerste achthonderd jaar zo geen dergelijke dreiging op til is, maar toch ziet Johnny verschillende mensen als gevolg van de impact "verdwijnen". Op zijn zoektocht naar de juiste berg, valt hij in een grot en verwondt hij bij de val zijn been. In de grot heeft hij een visioen van een Indiaanse medicijnman (Adam Beach), die honderden jaren vóór hem heeft geleefd. De sjamaan heeft ooit ook een klap op zijn hoofd gehad, en ziet daarom net als Johnny visioenen, maar in zijn geval van de toekomst en niet van zijn verleden. Over een tijdspanne van honderden jaren zien de twee mannen elkaar.
13. Destiny
Johnny ziet in een visioen hoe een blikseminslag een restaurant vernielt waar net een afstudeerfeestje aan de gang is. De uitbater van de zaak weigert in de hocus-pocus van Johnny te geloven, en houdt zijn zaak tegen alle advies die fatale avond open. Bij de daarop volgende brand komen negen mensen om. De zaak haalt de nationale pers en Johnny is plots een nationale beroemdheid. Dat gaat hem echter niet goed af, en hij wordt in zijn eigen huis belegerd door opdringerige types die zijn voorspraak vragen in tal van persoonlijke gunsten. Johnny weet niet hoe hij met die nieuwe situatie in het reine moet komen, totdat Reverend Purdy hem vraagt mee in de politiek te stappen om zijn poulain, de bijbelverkoper Greg Stillson (Sean Patrick Flanery), hét gezicht van het morele fatsoen van Amerika, te steunen. Niet alleen is Stillson de grootste klootzak van de staat - vrouwengek, door en door corrupt en seksueel gefrustreerd - Johnny ziet ook hoe Stillson de oorzaak gaat zijn van een allesvernietigende ramp...
BEELD EN GELUID
Over het algemeen is de beeldkwaliteit voldoende, met uitzondering van de vierde disc. De 13 afleveringen zijn verdeeld over 4 discs, waarbij op de eerste 3 discs telkens 3 afleveringen staan, maar disc 4 er eentje meer telt. Dit geeft aanleiding tot tal van kleinere en minder kleine compressieproblemen. In een panshot net voor de 18de minuut van aflevering 10 Here There Be Monsters is er een duidelijke hakkelende beweging te zien onderaan het scherm. In heel wat scènes in de aflevering 12 Shaman is de compressie twijfelachtig, en zie je compressieblokken die de achtergrond, bijvoorbeeld in de grot waar Johnny is ingesukkeld, vager maken. Ghosting is ook te vinden in de laatste aflevering, waarin de spetterende cliffhanger voor het volgende seizoen niet geheel scherp in beeld wordt gebracht. De kleuren zijn voor de rest redelijk donker gehouden, ook om de teneur van de sfeer niet te verstoren. De enige scènes die baden in sprankelende kleuren zijn niet toevallig diegene waar Johnny niet bij te pas komt. De beelden zien er onveranderd ook nogal korzelig uit, zacht maar ook onscherp, wat misschien we bijdraagt tot de sfeer van het geheel. Wat de Dolby Digital 5.1-track betreft, kunnen we nog eens kwistig zijn met punten. De track maakt erg veel gebruik van spooky surroundgeluidjes, wat bij een thriller als deze altijd mooi meegenomen is, en scoort vooral punten op de subtiele uitwerking, eerder dan op bruut geweld. De muziek van componist Roy Hay is overigens ook een vermeldenswaardige plus op deze televisieserie.
