FILM
Brothers van de Deense regisseur Susanne Bier begint aan de poort van de gevangenis: Michael (Ulrich Thomsen) wacht er zijn broer Jannik (Nikolaj Lee Kaas) op die er een lange strafperiode heeft opzitten voor een gewapende bankoverval met geweldpleging tegen een vrouwelijke bediende. Tijdens een etentje met de hele familie worden de verhoudingen duidelijk: Michael is de lievelingszoon, de brave huisvader, degene die het heeft gemaakt als majoor bij het leger; Jannik is de losbandige, de onbetrouwbare, degene die soms dronken achter het stuurt zit en zijn vader teleurstelt in alle opzichten, kortom: het zwarte schaap.

Als het Deense leger een troepenmacht naar Afghanistan stuurt in het kader van een VN-vredesmissie, vertrekt majoor Michael Lundberg zonder morren. Zijn vrouw Sarah (Connie Nielsen) en hun twee dochters redden het wel een paar maanden alleen, meent hij. Twee weken later krijgt Sarah het bericht dat haar echtgenoot is omgekomen. De helikopter van zijn commando is tijdens beschietingen door Afghaanse extremisten neergestort. Jannik is zwaar aangeslagen door de dood van zijn broer en zijn vader is er kapot van: het beste ben ik kwijt, zegt hij verwijtend tegen zijn jongste. De situatie zet Jannik met beide voeten op de grond en om het een beetje goed te maken trekt hij zich het lot van Sarah aan: hij hangt de kastjes op in haar nieuwe keuken en probeert een goede oom te zijn voor zijn beide nichtjes. Ondertussen zit Michael opgesloten in een schuur in het door de Taliban gecontroleerde deel van Afghanistan. Hij heeft als enige het ongeluk overleefd. Hij deelt er het lot van Niels Peter (Paw Hendriksen), een radiotechnicus die eerder werd gekidnapt. Niels is er fysiek erg aan toe want hij is mishandeld en gefolterd en hij staat op de rand van een totale ineenstorting. Zit niet voortdurend te janken, zegt Michael, je verspilt vocht. De behandeling is er slecht en het voedsel schaars, drinkwater nog veel schaarser. Ze zullen ons vermoorden, jammert Niels, maar Michael zegt: dan hadden ze dat al lang gedaan. Op een ochtend worden ze hardhandig uit de schuur gesleurd en stelt de bebaarde hoofdman van de opstandelingen Michael voor een dilemma: als hij wil overleven moet hij z'n medegevangene doden. Een paar dagen later wordt het kamp gebombardeerd en Michael bevrijd.



Het bericht van z'n bevrijding is een opsteker voor zijn familie. Jannik heeft gemengde gevoelens want hij heeft zijn schoonzusje in de voorbije maanden beter leren kennen, er is zelfs een warme verstandhouding ontstaan tussen hem en Sarah: één keer hebben ze elkaar vluchtig gekust, want ook Sarah heeft geleden onder het verlies en de eenzaamheid. Jannik heeft ondertussen een bezoek gebracht aan de vrouw die hij jaren geleden – tijdens de bankoverval – brutaal heeft behandeld en z'n excuses aangeboden. Michaels thuiskomst wordt uitbundig gevierd, maar hij is veranderd. Sarah merkt als eerste dat haar man rusteloos is, onberekenbaar en vooral onbereikbaar. Hij sluit zich op in z'n studeerkamer. Heb je met Sarah geslapen,vraagt hij aan z'n broer, ik zou het begrijpen, want ik was dood verklaard. Maar de vraag blijft door z'n hoofd spoken. Tegen z'n superieuren vertelt Michael niets over die andere VN-blauwhelm, Niels Peter. Later zegt hij de jonge radiotechnicus in het kamp te hebben gezien. Hij bezoekt de jonge weduwe en haar één jaar oude baby, maar over het incident in het Talibankamp zwijgt hij. In tegenstelling tot Jannik heeft hij niet de moed om het puin uit het verleden op te ruimen. Bijgevolg groeit ook thuis de spanning, de kinderen zijn bang van hun eigen vader en Sarah raakt gestrest. Uiteindelijk slaan bij Michael de stoppen door en slaat hij de inboedel kort en klein.

Susanne Biers Brothers is geen spannende avonturenfilm over de belevenissen van VN-soldaten in Afghanistan, want al heel vroeg in de film vertelt ze de kijker wat er precies met haar hoofdpersonage Michael is gebeurd. Haar interesseert gaat vooral naar de manier waarop de beide broers Jannik en Michael de draad weer opnemen, de ene na zijn ontslag uit de gevangenis, de andere na zijn bevrijding uit de handen van de Taliban. Het wordt een heftige en tegelijk fijnzinnige karakterstudie van twee mannen die opnieuw moeten beginnen na een dramatische ervaring die hun leven heeft veranderd. Jannik heeft het ergste achter de rug, maar zijn toekomst ziet er niet echt rooskleurig uit : hij houdt zich op met foute kerels, drinkt veel, zit zonder werk en toont weinig berouw over de misdaad die hij heeft gepleegd en waarbij onschuldige mensen zijn beschadigd. In alles is hij de tegenpool van zijn oudere broer die gelukkig getrouwd is en een succesvolle carrière heeft opgebouwd bij het leger. Dat verandert allemaal wanneer Michael wordt vermist en een tijdje later als een getekend man terugkeert uit Afghanistan. Jannik voelt zich verantwoordelijk voor het gezin van zijn broer en wordt volwassen. Hij rekent ook af met de demonen uit het verleden en zoekt een baantje. Michael is degene die langzaam ten onder gaat en het pad op gaat dat zijn jongere broer achter zich heeft gelaten. Zelfs zijn beide dochtertjes kiezen bijna openlijk voor hun vriendelijkere oom Jannik. Michael heeft de zaken niet meer onder controle en na de confrontatie met de weduwe van Niels Peter bereikt zijn schuldgevoel een hoogtepunt. De uitkomst van brothers is niet echt een verrassing, maar Susanne Bier slaagt er wel in om een veelzijdig portret op te hangen van de crisis van haar hoofdpersonages, van hun morele strijd en de gewetensvragen die een normaal leven onmogelijk dreigen te maken.



Ulrich Thompsen (Michael) zet een zeer sterke prestatie neer als de getormenteerde huisvader en soldaat en de ommekeer in zijn persoonlijkheid is van begin tot einde geloofwaardig. Nikolaj Lie Kaas kennen we als de blowende slager Bjarne en zijn gekke tweelingbroer Eigil uit The Green Butchers (2003) van Anders Thomas Jensen en als de inner idiot Jeppe uit Lars von Triers The Idiots (1998). Op een meesterlijke manier kruipt hij elke keer opnieuw in de huid van zijn personages en verbaast de kijker met een originele en unieke acteerprestatie. Connie Nielsen, als Michaels vrouw Sarah, is de stille kracht in Brothers. Zij heeft weinig nodig om Sarahs sterke karakter en schijnbaar oneindige uithoudingsvermogen zichtbaar te maken. Sinds Gladiator (2000) van regisseur Ridley Scott is zij geannexeerd door Hollywood, maar zij is wel degelijk een Deense van geboorte.

BEELD EN GELUID
Susanne Beer gebruikt heel veel close ups om haar verhaal te vertellen, close ups van ogen en gezichten, als om duidelijk te maken dat afstand in deze film geen rol speelt, want de personages staan altijd op een dieper niveau met elkaar in contact: Michael is dood, zegt Sarah, maar ik voel het niet en dus geloof ik het niet. Bovendien monteert de regisseur de gebeurtenissen in Afghanistan en in Denemarken door elkaar, in vaak korte sequenties en laat ze de verhaallijnen gelijk opgaan, dat wil zeggen: het verhaal van Jannik gaat in positieve richting, dat van Michael in negatieve, waarbij het ook voor de kijker duidelijk wordt waar de overeenkomsten liggen tussen beide mannen en waar de verschillen. De kleurenkeuze is al even apart: de regelmatig terugkerende beelden van wiegend gras krijgen en blauw-zwarte tint, het stromend water in de rivier een palet van regenboogkleuren. In Afganhistan verbleken de kleuren door het felle zonlicht, in Denemarken kiest Bier voor een bruinige herfstkleur en waterig zonlicht. De gebruikte master is van een superbe kwaliteit ondanks de cirkelvormige kleurvervorming van een gedeelte van het materiaal, maar dat betreft een gewild effect. Er is geen sprake van beschadigingen of digitale artefacten, maar jammer genoeg is de originele anamorfische beeldverhouding van 1.85:1 teruggebracht naar 1.77:1, een onbegrijpelijke ingreep die evenwel ook in de Angelsaksische versie is toegepast waardoor er sprake is van een verticale inkrimping van het beeldformaat. Dat kost punten. Het geluid staat in een stevige 5.1-versie waardoor de ronkende en dreigende geluiden hun effect niet missen in een home cinemasysteem.

EXTRA'S
De dvd bevat alleen de Originele Bioscooptrailer.



CONCLUSIE
Brothers van de Deense regisseur Susanne Bier is stevige kost. Het verhaal is op zich niet echt origineel, maar de manier waarop het is uitgewerkt spreekt in elk geval tot de verbeelding. Misschien vindt u de karakters een beetje te gewoon, te alledaags en de uitwerking van het plot te conventioneel en te voorspelbaar, maar dan nog blijft het de moeite om deze prachtige verzameling Deense acteurs aan het werk te zien in wat uiteindelijk toch een zeer intens psychologisch drama is.