SERIE
Na het megasucces van Star Wars in 1977 stortte zowel de film- als de tv-wereld zich op de sciencefictionhype. In de Verenigde Staten betekende dat o.a. een doorstart van Star Trek op het grote scherm en de introductie van Battlestar Galactica en Buck Rogers op de beeldbuis. Maar ook in 'klein broertje' Groot-Brittannië waren televisiebazen ineens veel toleranter t.o.v. het genre. Het land had al een jarenlange, succesvolle franchise met Doctor Who, een serie die zich voornamelijk op een familiepubliek richtte. Terry Nation, de schrijver die de meest populaire slechteriken uit die reeks introduceerde – de Daleks – broedde echter al een tijdje op een serie die in toon, stijl en plots beduidend donkerder en meer op volwassenen gericht was. Na Star Wars stond de BBC ineens open voor zijn idee en werd een tv-reeks boven de doopvont gehouden die in zijn tijd al cultstatus bereikte maar ook nu nog zijn invloed laat gelden: Blake's 7.

Aan de oppervlakte lijkt de reeks nochtans niets meer dan een knap uitgedachte maar op het randje van plagiaat balancerende mix tussen de episodische sciencefiction van Star Trek en de epische strijd tussen rebellen en een totalitaire maatschappij zoals in Star Wars. Het verhaal volgt immers de belevenissen van rebellenleider Roj Blake en zijn zes metgezellen in hun verzet tegen de boosaardige Federatie. Iedere aflevering weer belanden ze in een nieuwe hachelijke situatie, die op het einde van de episode netjes opgelost geraakt. En naarmate het eerste seizoen vordert, groeit ook de dreiging van de Federatie, die in de vorm van commandant Travis en Opperste Bevelhebber Servalan steeds vaker in de nek van de van rebellen ademt.



Maar Blake's 7 overstijgt de superficiële gelijkenissen met zijn illustere voorgangers door een toon aan te slaan die de term 'space opera' met veel minder grandeur invult en die volop put uit de pessimistische kijk op verzet tegen totalitaire toekomstregimes als in George Orwells 1984. Blake's 7 biedt dan ook een naturalistische kijk op de toekomst in plaats van een rooskleurige. Goed en kwaad bestaan nog in het door Terry Nation gecreëerde universum, maar toch zijn het vooral schakeringen van grijs die de boventoon voeren. Dit opent de deur voor exploratie van zulke intrigerende thema's als schuld, trouw en opoffering. In de Britse traditie van niet enkel Orwell, maar ook bijvoorbeeld een Charles Dickens, verkiest de reeks om optimisme te kruiden met gitzwarte tragedie en drama subtiel te verlichten met satirische humor. In die optiek zet Blake's 7 een gigantische stap voorwaarts in de progressie van tv-sciencefiction naar volwaardig drama i.p.v. als zoethoudertje voor de kinderen.

De reeks is trouwens ook op andere terreinen een trendsetter geweest. Zo mengt de serie een reeksoverkoepelende plot met individuele verhalen, een tactiek die de laatste jaren door series als Lost en de heruitgevonden Battlestar Galactica met veel succes werd overgenomen. Net als deze recente series blinkt Blake's 7 dan ook net toevallig uit in het karakterdepartement. Blake is nochtans de standaardheld, iemand die altijd het goede wil doen. Maar zoals geportretteerd door Gareth Thomas wordt hij ook een man die zich af en toe afvraagt of het slechte doen de mensheid in beperkte situaties niet beter zou dienen. Nog intrigerender is het personage Avon, in veel opzichten de natuurlijke tegenpool van Blake gezien zijn opportunisme en gebrek aan een moreel geweten. Acteur Paul Darrow zet met lichte maar verrukkelijke overacting zijn tanden in dit personage, dat in zijn eentje meer diepgang vertoont dan alle karakters uit de eerste Star Warsfilm gecombineerd. De rest van de cast is minder goed uitgewerkt en vervult vooral de rol van stereotypes als de potentiële geliefde (Jenna), de krachtpatser (Gan) of de clown (Vila). Niettemin is ook bij hen steeds een duister randje aanwezig. Blake'7 is bovendien een zeldzaam voorbeeld van een reeks waarin de goeden voor interessantere uitdagingen staan dan de slechten. Servalan en Travis mogen dan prima venijnige personages zijn, in deze eerste reeks komt de dreiging er nog te weinig uit.

Hoewel Blake's 7 reeds in de jaren zeventig erkenning genoot voor zijn vernieuwende aanpak, viel de reeks ook ten prooi aan ridiculisering. Dat had vooral te maken met de belabberde decors, props en speciale effecten. Het lage BBC-budget voor de serie zat daar voor veel zoniet alles tussen. Toch moet gezegd dat dertig jaar na dato sommige effecten nog best goed overkomen, hoewel dat van aflevering tot aflevering verschilt als dag en nacht. Het uitgebreide gangensysteem van ruimteschip Liberator en het design van hoofdcomputer Zen kan je met wat verbeelding zelfs relatief indrukwekkend noemen. Wat niet wegneemt dat schabouwelijke make-up voor aliens en boordkartonnen sets schering en inslag zijn.

Maar laten we eerlijk zijn: wat maakt dat uit als je dat kan compenseren met knappe plots, goede personages en interessante thema’s? Dat wist ik al toen ik jaren geleden als jong gastje iedere vrijdag opbleef om het vervolg van Blake's avonturen op de BRT te zien. Telkens de fantastische begintune – die me ook bij het herbekijken weer kippenvel gaf met zijn bombastische geweld en geweldige bombast – door de boxen schalde, kon ik vijftig minuten gebiologeerd kijken naar een fenomenale serie. En hoewel de tijd ook voor Blake's 7 niet altijd even mild is geweest, valt bij een tweede visie, meer dan twintig jaar na de eerste, op hoe modern de verhalen nog zijn, hoe hoog het tempo ligt en hoe beklijvend de spanning is. Dat is niet het kenmerk van een goede reeks, maar van een tijdloze.



AFLEVERINGEN
Opgepast! Onderstaande synopsissen bevatten enkele spoilers. Wie onbevangen aan Blake’s 7 wil beginnen leest de samenvattingen van de afleveringen dus best niet.

1. The Way Back
In een totalitaire toekomstmaatschappij is Roj Blake een anonieme burger. Tot hij in contact komt met een groep rebellen die hem melden dat hij vroeger hun leider was. De overheid wiste vier jaar geleden Blake’s geheugen, zodat hij zich niets meer van zijn revolutionaire verleden herinnert. De georchestreerde massamoord op de rebellen roept bepaalde stukken van Blake’s geheugen terug op. De overheid besluit hem dan ook – na een schijnproces – naar de strafkolonie Cygnus Alfa te verbannen. Blake’s enige hoop is dat zijn advocaat gelooft in de samenzweringstheorie die vanuit de regering tegen de rebellenleider is opgestart.

2. Space Fall
Tijdens het transport naar Cygnus Alfa belandt het cargoschip in een ruimtestrijd. Omdat de bemanning de handen vol heeft, merken ze niet op dat Blake en zijn medegevangenen een opstand voorbereiden. De rebellen pogen door te dringen naar de centrale computer om zo het schip volledig lam te leggen. Wanneer de bewakers echter voor niets terugdeinzen om de opstand de kop in te drukken, komt Blake voor een moreel dilemma te staan. Inmiddels passeert het cargoschip een gigantische ruimtekruiser van onbekende origine.

3. Cygnus Alpha
Nu Blake, Jenna en Avon controle hebben over de Liberator, kunnen ze de vrijheid tegemoet reizen. Blake neemt echter de beslissing om eerst de andere gevangenen van Cygnus Alfa te redden. Zij staan op de planeet onder controle van een religieuze sekte, die staat te popelen om hun godsdienst over het ganse universum te verspreiden. In de Liberator zien zij een middel om hun boodschap over de sterrenstelsels uit te dragen. Het komt dan ook tot een spannende confrontatie tussen de crew en de machtsgeile hogepriester Vargas.

4. Time Squad
Blake en en zijn crew zetten koers naar Saurian Major, waar de Federatie een belangrijk communicatiestation heeft. Het doel is om de faciliteit aan gruzelementen te blazen. Terwijl Blake, Avon en Vila op de planeet het nieuwe crewlid Cally inlijven en hun missie volbrengen, dreigt de Liberator ten prooi te vallen aan moordzuchtige inzittenden van een eeuwenoud ruimtetuig. En Gan en Jenna staan er helemaal alleen voor om hen te bestrijden.

5. The Web
Een bom ontploft op de Liberator. Eenmaal van de resulterende chaos bekomen, blijkt het schip vastgelopen in een webachtige structuur rondom een planeet. Blake wordt naar de oppervlakte geteleporteerd en heeft er contact met een stel genetische wetenschappers, die de Liberator willen gebruiken om hun energiecellen op te laden in ruil voor een veilige doorgang door het web. Als Blake ontdekt dat ze met die energiecellen een primitieve stam op de planeet willen uitroeien, rijst de twijfel.

6. Seek-Locate-Destroy
De Federatie wil zo snel mogelijk Blake's muiterij de kop indrukken en schakelt daarvoor commandant Travis in, een oude vijand van de rebellenleider die een persoonlijke vete met hem af te handelen heeft. Wanneer de Liberator een communicatiestation aanvalt, gebruikt Travis zijn ruime oorlogservaring om Blake in de val te lokken. Wat hij niet weet is dat de crew een enigmamachine heeft ontvreemd en dus op de hoogte is van alle plannen van de Federatie.



7. Mission To Destination
Het pad van de Liberator kruist dat van een ander ruimteschip, dat eindeloos rondjes draait in de ruimte. De crew blijkt verdoofd te zijn door slaapgas en de piloot werd het hoofd ingeslagen. Zodra duidelijk is dat de bemanning een waardevolle cargo aan boord heeft, lijkt sabotage uit geldlust de enige mogelijke verklaring. Het is aan Blake en compagnie om uit te zoeken wie van de crewleden boter op zijn hoofd heeft.

8. Duel
De rebellen worden eens te meer opgejaagd door commandant Travis en ditmaal lijkt hun confrontatie beide partijen het leven te kosten. Tot de tijd ineens stilstaat, en Blake en Travis naar de oppervlakte van een dode planeet worden geteleporteerd. Daar verplichten twee geestverschijningen hen om in een duel tot der dood voor eens en altijd hun vete te beslissen en zo het leven van hun crewleden niet in hun persoonlijke strijd te betrekken.

9. Project Avalon
Wanneer Blake een andere rebellenleider, Avalon, van een ijsplaneet wil oppikken, moet hij vaststellen dat de Federatie hem is voor geweest. Meteen wordt een plan in werking gezet om Avalon te bevrijden. Probleem is echter dat ze wordt vastgehouden in één van de meest beveiligde locaties van het universum en dat Travis ongetwijfeld van de gelegenheid gebruik zal maken om een valstrik te spannen voor de crew van de Liberator.

10. Breakdown
Een plots opflakkerende woede maakt zich van Gan meester. Zijn vrienden kunnen hem overmeesteren en ontdekken dat een fout in Gans agressiechip aan zijn gedrag ten grondslag ligt. Een nabijgelegen neutraal onderzoekscentrum is de enige kans op redding voor de krachtpatser, maar daarvoor moet de Liberator wel door een verboden zone vliegen. Een zone die zo gevaarlijk is dat Zen er spontaan de brui aan geeft.

11. Bounty
Cally en Blake maken contact met de ex-president van een kleine planeet en trachten hem te overtuigen opnieuw zijn functie op te nemen. De man heeft echter schrik om zijn verantwoordelijkheid te aanvaarden. Ondertussen wordt de Liberator geënterd door ruimtepiraten die de rijkelijke beloning willen innen die de Federatie op het hoofd van de rebellen heeft geplaatst. Jenna gooit het echter op een akkoordje met de piratenleider en verraadt haar vrienden.

12. Deliverance
De Liberator is getuige van de verwoesting van een ruimteschip. De twee bemanningsleden kunnen zich echter met een ontsnappingscapsule redden en crashen op een radioactieve planeet. Blake zet een missie op om hen te redden, maar Jenna verdwijnt spoorloos op het oppervlak en wordt nu zelf het onderwerp van een reddingsmissie. Eén overlevende van het ruimteschip smeekt inmiddels Blake om een geneesmiddel naar zijn zieke vader te brengen.

13. Orac
Na hun te lange verblijf op de stralingsplaneet Cephlon worden Avon, Gan, Jenna en Vila doodziek. Hun enige hoop is dat wetenschapper Ensor hen kan redden met zijn geneesmiddelen. Maar ook de Federatie heeft interesse in Ensor: Servalan en Travis trachten hem immers een ingenieuze machine te ontfutselen waar de Federatie maar liefst honderd miljoen voor veil heeft: Orac.



BEELD EN GELUID
Bij Europese tv-series uit de jaren zeventig heeft het weinig nut de lat hoog te leggen als het op digitale beeldkwaliteit aankomt: meestal mag je al blij zijn als de originele videotapes überhaupt nog bestaan. Blake's 7 is ook in dat bedje ziek: de kleuren ogen mat, de scherpte staat helemaal niet op punt en hoe minder gezegd over de zwartniveau hoe beter. Toch kan je stellen dat de serie er op dvd aanvaardbaar uitziet wanneer je de productiemiddelen en –parameters in acht neemt. Het geluid is zelfs een aangename verrassing: een extreem helder, goed verstaanbaar stereospoor dat onverwacht veel dynamiek voortbrengt.

EXTRA'S
De bonussectie van dit eerste seizoen blijft volkomen leeg, hoewel bijvoorbeeld de Britse versie een extra disk meekreeg om o.a. retrospectieve featurettes en audiocommentaren op weer te geven.

CONCLUSIE
Blake's 7 is op productioneel vlak niet de meest perfecte serie, en dat is nog een eufemisme. Maar het lage budget wordt efficiënt gecounterd door leuke plots, een intrigerende sfeertje en vooral veel memorabele karakters. Dit eerste seizoen is dan ook niet louter aan te raden voor nostalgici, maar ook voor liefhebbers van goede, zelfs baanbrekende sciencefiction. De ondermaatse beeldkwaliteit moet je er dan wel bijnemen, evenals een totaal gebrek aan extra's. Het geluid is wél in orde.