FILM
Ergens in de nabije toekomst is de democratie dood en begraven, en wordt het dagelijks bestuur uitgemaakt door diegenen die Burgerschap hebben verworven. De enige manier om aan Burgerschap te geraken is militaire dienst, en de jongeren worden massaal aangezet om te tekenen voor minstens twee jaar, of zo lang de Federatie je nodig heeft. Johnny Rico (Casper Van Dien) is niet zo'n briljant student geweest, maar wil toch bij de infanterie om zo zijn vriendin Carmen Ibanez (Denise Richards) te kunnen volgen, die zelf bij de luchtmacht gaat. Terwijl Carmen aanpapt met haar vlieginstructeur, ziet Johnny zijn tot over haar oren op hem verliefde vriendin Dizzy (Dina Meyer) niet staan, die ook speciaal om hem te kunnen volgen onder de wapens is gegaan. De media, die ook volledig gecontroleerd worden door de Federatie, roepen op tot een oorlog met de planeet Klendathu, bevolkt door een ras van reuze-insecten, de Arachniden. De media doen uitschijnen dat een komeet, die ingeslagen is op Buenos Aires en de stad volledig verwoest, het werk van de insecten was, en rechtvaardigt hierdoor de totale aanval op Klendathu. Daar aangekomen realiseren de infanteristen dat ze de facto niets anders zijn dan bug food, want de Arachniden zijn intelligent, bloeddorstig en met veel meer!

"The only good bug is a dead bug!"




Paul Verhoeven schetst in deze film een somber toekomstbeeld van een totaal fascistische maatschappij, waarin het individu van geen tel meer is, en enkel de macht van de sterkste geldt. Hiermee uit hij zware kritiek op de militaire suprematie van de (in zijn visie door Amerikanen gedomineerde) wereldleiding, waarbij hij zelfs de beweegredenen van de aanval op Klendathu in twijfel trekt. Alleen al omdat de komeet die Buenos Aires vernielt uit de buurt van Klendathu kwam, meent het leger het recht te hebben de planeet te mogen nuken. Om de kijker te shockeren vertelt hij het verhaal vanuit het standpunt van een paar jonge snaken die zo uit één of ander Beverly Hills zijn weggelopen, alleen al om het contrast met de gruwelen van de oorlog duidelijk te maken. De eerste helft van het verhaal een vrij banale schets van de driehoeksverhouding tussen Johnny, Carmen en Dizzy, maar de plot is moedwillig zodanig bij de haren gesleurd, dat de overgang naar de tweede helft, de feitelijke oorlog op Klendathu, des te groter is. Beeld je even in: de gepolijste cast vol mooie jongens en meisjes wordt op grimmige wijze totaal aan flarden geschoten in wat één van de grootste slugfests uit de moderne filmgeschiedenis is. Dit is wellicht ook de grootste kritiek op de film: Paul Verhoeven is zo subtiel als een brontosaurus in een glasblazerij, en het bloed gutst met liters uit de verschillende (stukken) acteurs. Wat je de man wel moet nageven is dat hij het boek van Robert Heinlein heeft verrijkt met een persoonlijke visie, die misschien niet door iedereen zal geapprecieerd worden. De bindende filmpjes zijn naïeve afkooksels van de typische propagandafilmpjes uit de Tweede Wereldoorlog. Verhoeven maakt ook geen geheim van het politieke systeem dat hij aan de kaak stelt: zo zijn de uniformen van de geheime dienst van de Federatie onvervalste Gestapo-outfits, wat, opgeteld met alle voornoemde factoren, geen toeval kan zijn. Niet dat de film uitsluitend soap en geweld is: het is te merken dat er een Nederlander en geen puriteinse Amerikaan in de regisseursstoel zat, want er is ook nog ruimte voorzien voor een stevige portie sex, met o.a. de legendarische douche-scène die de acteurs enkel wilden doen toen Verhoeven zelf zijn broek uittrok. Hier en daar probeert Verhoeven zelfs grappig te zijn, maar zijn humor is zwart, bitter en smaakt naar gal; typisch is de scène waarin de drillsergeant aan één van zijn kadetten het nut van het vechten met messen illustreert - you know what I mean. De verdere plot is flinterdun - het squadron van Rico gaat op zoek naar de leider van de bugs, en goochelen hierbij met kernbommen zoals je enkel in wetenschappelijk voorbijgestreefde strips zoals De Valstrik uit de reeks Blake en Mortimer van E.P. Jacobs ooit zag. De speciale effecten zijn echter zinderend, en de scènes waarin duizenden Arachniden over het scherm krioelen, toont nog maar eens het vakmanschap van Phil Tippett, die ook o.a. voor de dinosaurussen in Jurassic Park tekende.




BEELD EN GELUID
Dit is reeds de derde versie van Starship Troopers die in mijn collectie passeert, na de stomme flipperversie en de iets betere Special Edition. Het beeld laat een redelijk scherpe indruk na, op een paar plekken na waar het contrast wat te zacht is, maar de kleuren zijn goed uitgebalanceerd en bestrijken het hele spectrum, van het metallisch blauw in het ruimteschip Ticonderoga tot het dieprode in de vele liters bloed die van het scherm spatten. Heel af en toe is er een kleine halo rond de lichamen te bespeuren. Een klein beetje grain moet je ook voor lief nemen, vooral in de donkere krochten waarin de Arachniden huizen, maar de transfer ziet er okee uit. Hoe je het ook bekijkt is de transfer zeer gelijkaardig aan die op de dvd, en voor het beeld alleen moet u deze disc zeker niet upgraden. De geluidstrack is iets beter dan op de dvd: zowel de Dolby Digital 5.1-track als de ongecomprimeerde PCM-track pakken uit met aardige bassen die dreunen wanneer het budget weer grotendeels wordt opgesoupeerd aan munitie van een AK47, goed resonerende explosies en hoge schrille tonen wanneer de Bugs weer eens een Trooper in stukken rijten. Ook de bombastische score van Basil Pouledoris wordt netjes onderstreept. Merk wel op dat de Amerikaanse disc blijkbaar over een superieure TrueHD-audiotrack beschikt, die hier werd weggelaten ten voordele van een hoop DTS-tracks in andere talen.




EXTRA'S
Geen verbetering ten opzichte van de dvd, integendeel, de redelijk interessante commentaartrack van Paul Verhoeven is verdwenen. De extra's vallen eerlijk gezegd een beetje tegen: naast een featurette "The Making of Starship Troopers" (7:58), die een tot een achttal minuten aangedikte trailer is, krijgen we vijf verwijderde scènes, 3 featurettes "Scene de-constructions with director's commentary" waarin o.a. enkele conceptuele schetsen worden getoond van enkele van de moeilijkst te filmen scènes wat betreft speciale effecten, een screentest van Casper Van Dien en Denise Richards en een testfilmpje met de bugs. Ik moet ook melden dat we ten opzichte van de Amerikaanse release, die niet door Disney maar door Sony werd uitgebracht, flink genaaid worden op het vlak van extra's: een hoop documentaires en twee audiocommentaartracks worden ons ontzegd.

CONCLUSIE
Starship Troopers is een misbegrepen film die een striemende aanklacht vormt tegen militaire propaganda. De film heeft niets aan actualiteitswaarde ingeboet, want het aantal guerilla-moerassen waar de Verenigde Staten zich totnogtoe in nesten hebben gewerkt, is alleen nog maar toegenomen. Desondanks een complete afrader voor mensen met een zwakke maag.