FILM
Films over alcoholverslaafden concentreren zich doorgaans op één specifieke periode uit het leven van de centrale dronkaard en laten tenminste de mogelijkheid open dat er kans op genezing is. Days of Wine and Roses is net daarom een buitenbeentje in het genre. De protagonisten worden immers gedurende een vijftiental jaren door de mangel gehaald en op het eind is een happy end verder weg dan ooit. Dat net Blake Edwards, de man van o.a. The Pink Panther, de drijvende kracht achter de productie is, is op het eerste zicht verbazingwekkend. De regisseur heeft echter zelf een verleden als alcoholist en brengt de film op die manier de nodige dosis realiteitszin bij, zonder hierbij zijn gevoel voor humor te verliezen. Dat die humor vaak van de zwartgalligste variëteit is, hoeft hierbij wellicht niet vermeld te worden.

Niets doet in de beginfase vermoeden dat Days of Wine and Roses in een film zonder de minste loutering zal ontaarden. Joe Clay is immers een zorgeloze PR-man in San Francisco die bulkt van het zelfvertrouwen en de charme. Hij drinkt geregeld een glaasje – nu ja, heel wat meer dan één – maar laat dat nooit in de weg van zijn werk komen. Wanneer hij het pad kruist van Kirsten Arnesen, een secretaresse die nog nooit een druppel alcohol heeft aangeraakt, springen de vonken redelijk snel over. Joe introduceert haar aan de drankfles en tegen de tijd dat het paar getrouwd is en een kind heeft, slaan beide de whisky en de wijn met de regelmaat van de klok achterover. Het duurt jaren eer Joe tot het besef komt dat hij een drankprobleem heeft, maar de beste bedoelingen alleen verdrijven de alcoholduivel niet uit zijn leven. Vooral het feit dat zowel hij als Kirsten verslaafd zijn, sleurt het stel mee in een vicieuze cirkel.
Je zou denken dat alles over alcohol reeds gezegd is in de zevende kunst, maar Days of Wine and Roses zorgt ervoor dat je die mening wel moet herzien. De geijkte clichés komen weliswaar geregeld aan de oppervlakte – het verstoppen van drank op de gekste plaatsen bijvoorbeeld – maar deze incidenten voelen niet aan als clichés. In het uitmuntende scenario van J.P. Miller is alles één grote slingerbeweging tussen goede bedoelingen en een gedegenereerde verslaving. Door een redelijk lange periode te overspannen, komt de machteloosheid van de personages nog beter tot uiting. Het is overduidelijk dat Joe noch Kirsten in staat zijn hun hardnekkige gewoonte af te zweren, zelfs op momenten dat ze het zouden willen. De prent verhult ook niet dat de drank voor de protagonisten vaak een positieve uitweg is: je kan als kijker perfect begrijpen waarom ze de alcohol als een goede vriend i.p.v. als een verderfelijke vijand beschouwen. Blake Edwards zat dat alles knap in beeld: hij houdt het niet bij sobere kaders, maar probeert de tijdelijke exuberantie van de drank in beelden te gieten, waardoor je niet enkel een psychologisch inzicht krijgt in de verslaving, maar ook visueel wordt meegesleurd.

Om personages die op papier reeds bijzonder veel diepgang hebben, nog te kruiden met een magisch extra ingrediënt heb je grote klasbakken in het acteervak nodig. Jack Lemmon en Lee Remick zijn zulke klasbakken. Lemmon speelt feitelijk een personage dat niet ver afligt van zijn C.C. Baxter uit The Apartment - weliswaar met veel meer branie – maar verandert volledig van karakter naarmate de drankduivel hem meer in bezit neemt. De sequenties waarin hij shocktherapie ondergaat zijn een gruwel om naar te kijken en de scène waarin Lemmon van extatisch naar psychotisch evolueert in zin zoektocht naar een te goed verstopte fles behoort tot het beste wat de acteur uit heeft gespeeld. Lee Remick moet niet veel onderdoen voor haar tegenspeler. De naïeve secretaresse uit het begin van de film transformeert haast ongemerkt tot een drankorgel, waardoor de gevaren van de drank extreem sterk belicht worden. De belangrijkste nevenrol is voor de bejaarde Charles Bickford, die met pijn in het hart moet toezien hoe zijn dochter aan haar alcoholische driften ten onder gaat. Ook Jack Klugman speelt een belangrijke rol als AA-lid dat Lemmon op het rechte pad tracht te krijgen en te houden.

Ik zou het nog kunnen hebben over de prachtige zwart-witfotografie of de Oscarwinnende muziek van Henry Mancini, maar Days of Wine and Roses is vooral een film die meer is dan de som van alle delen. De prent moet vooral ervaren worden door de kijker. Het best werkt Days of Wine and Roses immers wanneer je je volledig laat meeslepen door het verhaal en je langzaam tot het besef komt dat ook jij in de val had kunnen trappen waaraan Joe en Kirsten (bijna) ten onder gingen. De laatste beelden van de prent geven de kijker overigens weinig hoop: bleker en grimmiger dan deze ontknoping durven maar weinig films te zijn. Ook al zal de realiteit vaak nog stukken erger blijken te zijn.
BEELD EN GELUID
Uiteraard werd niet alle grain weggepoetst en is de scherpte niet te vergelijken met moderne films, maar de beeldkwaliteit van Days of Wine and Roses mag er best zijn. Je kan weinig opvallende pluspunten aanwijzen in de print, maar minpunten zijn er ook niet. Een oerdegelijke transfer dus, die de film beslist geen onrecht aandoet. Hetzelfde kan gezegd worden van de soundtrack, die beperkt is in dynamiek omwille van de mono-origine maar alle dialogen helder weergeeft.

EXTRA’S
Blake Edwards nam een Audiocommentaar op voor deze release, maar veel te zeggen heeft hij helaas niet. Er vallen veel stiltes op de track en het aantal intrigerende weetjes is ook op de vingers van één hand te tellen. Een gemiste kans om een uitstekende film nog wat extra cachet te geven. Het Interview (4 min.) met Jack Lemmon dateert uit 1962 en is zo goed als onbegrijpelijk omdat de vragen die hem gesteld werden, zijn weggeknipt. Daarnaast bevat de disk enkele Trailers.

CONCLUSIE
Days of Wine and Roses is een verbluffende film over de gevaren van de alcohol. Iedereen die meewerkte aan de prent – acteurs, regisseur, scenarist, de voltallige cast en crew – geeft het beste van zichzelf om een onvergetelijke maar gitzwarte productie af te leveren, die de tand des tijds ontzettend goed heeft doorstaan.