FILM
Wanneer de hobbit Bilbo Baggins een verjaardagsfeestje geeft voor zijn 111de verjaardag, verbaast hij zijn gasten door spontaan in het niets te verdwijnen. Hierbij maakt hij gebruik van een magische ring, die hij ooit tijdens een avontuur heeft vergaard. De tovenaar Gandalf gelast hem de ring achter te laten voor zijn neef Frodo. Wanneer jaren later Gandalf terugkeert naar Hobbiton, heeft hij nieuws over de ring: het is een aloud symbool van macht, gesmeed door de duistere heer Sauron, die een leger van aardwezens, Orcs genaamd, aan het mobiliseren is om Midden-aarde aan zijn gezag te onderwerpen. Hij heeft negen Ringgeesten uitgestuurd, die de ring moeten bemachtigen. De vorige eigenaar vòòr Bilbo, het ontaarde wezen Gollum, heeft onder marteling de naam Baggins onthuld, en Frodo wordt gedwongen te vluchten, samen met zijn beste vriend Sam en zijn neven Merry en Pippin. Terwijl Gandalf te rade gaat bij de overste van zijn orde, de magiër Saruman, en ondervindt dat die de zijde van Sauron heeft gekozen, krijgen de hobbits in Bree het gezelschap van Aragorn, de rechtmatige erfgenaam van de troon. Aragorn begeleidt de hobbits naar Rivendell, waar een raad van alle vrije volkeren, elfen, mensen, dwergen en hobbits, moet beslissen wat er met de ring moet gebeuren. Boromir, erfopvolger van Minas Tirith, de laatste stad die de opmars van de orcs stuit, wil de ring zelf gaan gebruiken in de strijd tegen Sauron, maar de raad acht het verstandiger de ring te vernietigen. Dit kan enkel in Mount Doom, de plaats waar de ring ooit is gesmeed, midden in Mordor, het land van Sauron. Frodo neemt vrijwillig de taak op zich om dit te doen, en een groep van negen reisgenoten vertrekt uit Rivendell richting Mordor.



Deze animatiefilm uit 1978 overspant ongeveer de helft van Tolkiens wereldberoemde trilogie, dus het eerste en grosso modo de helft van het tweede boek. Uiteraard haalt deze nooit het niveau van de nu al legendarische verfilming van Peter Jackson, al was het alleen al omdat tegen het einde aan het budget duidelijk opgesoupeerd was, en het vervolg nooit is gemaakt geweest. Als je bedenkt dat in Jacksons verfilming van drie uur zelfs nog passages uit het eerste boek zijn gesneuveld, kan je indenken dat in een verfilming als deze van twee uur, waarin dan nog een half boek méér wordt beschreven, het scenario soms bokkesprongen maakt. Wie dus niet het boek heeft gelezen of minstens de Jackson-verfilming heeft gezien, loopt onvermijdelijk het risico om de draad gauw kwijt te geraken. De gebruikte filmtechniek is grotendeels zeer experimenteel, waarbij regisseur Bakshi traditionele animatie mengt met footage van echte acteurs die "overschilderd" is geworden; typevoorbeeld daarvan zijn de Ringgeesten, maar ook de hoofdacteurs worden hier en daar vervangen door overtekende stand-ins. De overgang tussen beide stijlen is vaak weinig subtiel, en komt nogal houterig en schokkerig over. De traditioneel geanimeerde stukken zijn wel veel mooier om te zien. Waarom Bakshi dan voor deze techniek heeft gekozen blijft een mysterie. De film is best wel onderhoudend, maar het verhaal wordt zodanig snel afgerateld dat er van karakterontwikkeling en diepgang geen sprake meer is.



BEELD EN GELUID
De film dateert van 1978 en de beeld-en geluidskwaliteit zijn bijgevolg ook navenant. Alhoewel mooi anamorf, bevat de originele print enkele storende beschadigingen, in de vorm van sporadische witte vlekken. Het beeld is zeer korrelig, en ontbreekt overal aan voldoende scherpte. De kleuren zijn erg oververzadigd, en dit in combinatie met de schokkerige experimentele animatie maakt van deze release zeker één die vermoeiend is om naar te kijken. Dat de Engelse geluidstrack al niet in mono is uitgevoerd, mag al een mirakel op zich genoemd worden. Van ruimtelijke effecten is er nauwelijks tot geen sprake, en de dialoog klinkt nogal aan de holle kant. Ook moet je je versterker flink opendraaien als je überhaupt iets wil horen, want de opnames zijn globaal gezien redelijk stil. De dialogen worden gelukkig niet door de muziek overstemd. Al bij al een matige technische kwaliteit, maar het bronmateriaal zal wel in een evenredige staat geweest zijn.



EXTRA'S
Deze disc bevat geen extra's.

CONCLUSIE
Elke visualisatie van Tolkiens werk blijft natuurlijk altijd de moeite, maar dit is toch wel echt voer voor de staalharde Tolkienfans met een onwankelbaar vertrouwen.