FILM
Wapenhandelaar Tony Stark is net in Afghanistan om er zijn nieuwe ultrakrachtige Jericho-raketten aan het leger te slijten, wanneer hij in een spervuur komt vast te zitten en een granaatscherf - nota bene één van eigen makelij - in zijn hartstreek krijgt. Een medegevangene, Yinsen (Shaun Toub) redt hem het leven door een elektromagneet in zijn borst te implanteren die moet vermijden dat de scherf zijn hart doorboort. In gevangenschap dwingen de Afghaanse krijgsheren Stark om een nieuwe Jericho-raket in elkaar te schroeven. Hij gebruikt echter de onderdelen om een soort exoskelet te ontwerpen waarin hij zich een weg naar de vrijheid kan knokken. Terug op Amerikaanse bodem heeft blijkbaar niet alleen de scherf zijn hart beroerd, want hij geeft in een persconferentie te kennen dat hij zijn wapenimperium gaat opdoeken en vanaf nu voor de burgerluchtvaart gaat werken. En er is een ideetje blijven rijpen: met een soort van rusteloze obsessie werkt Stark aan een verbeterde versie van het exoskelet uit Afghanistan, ééntje waarbij de elektromagneet in zijn hart het waterstofpropulsiesysteem kan sturen. Met vallen en opstaan slaagt hij erin om het om te vormen tot een gepansterd harnas waarin hij zelfs kan vliegen. Als Iron Man keert hij terug naar Afghanistan om daar wraak te nemen voor het feit dat enkele krijgsheren misbruik maken van zijn Jericho-raketten. Dit is een vette streep door de rekening van Obadiah Stane (Jeff Bridges), die altijd de zaken van Starks imperium heeft behartigd, en de volle ladig krijgt wanneer Stark te kennen geeft de boel te willen structureren. De enige persoon waar Stark nog kan op rekenen is zijn persoonlijke assistente Pepper Potts (Gwyneth Paltrow) - wie verzint die namen? - die altijd een persoonlijke maar onuitgesproke bewondering voor Stark heeft gehad. Obadiah heeft intussen Starks prototype uit de woestijn laten overbrengen en analyseren, en heeft een veel verbeterde versie laten ontwerpen, de Iron Monger. Het komt tot een treffen waarbij laten we zeggen de verzekeringen wéér een leuke tijd tegemoet gaan om schadeclaims te bepleiten.




Er is toch een beetje Marvel-metaalmoeheid aan het onstaan. De successen van bijvoorbeeld de X-Men Trilogy en franchises als Spiderman mogen er wel geweest zijn, de nieuwe comicverfilmingen tappen allemaal een beetje uit hetzelfde voorspelbare vaatje. Voor deze film heeft Marvel Comics echter de productie op zich genomen in plaats van uit te besteden aan een filmstudio, wat ervoor moet zorgen dat de films nauwer aansluiten bij het universum van de strips. Vormelijk is Iron Man tot in de puntjes afgewerkt, inhoudelijk zijn er wel een paar dingen op aan te merken. Dat Tony Stark net een openbaring krijgt over wat voor 'n slecht mens hij wel is wanneer hij ei zo na een granaatscherf in zijn hart krijgt, komt bijna in aanmerking voor de beeldspraak van de maand van de Bond Zonder Naam. Dat het uiteindelijk Starks vertrouweling en vriend is die hem een mes in de rug tracht te planten is bijna letterlijk uit Spiderman (de Green Goblin) en X-Men (Magneto) gelicht; en als je er even over begint na te denken is bedenker Stan Lee voortdurend bezig met zichzelf te plagiëren. Jon Favreau is echter geen Sam Raimi of Bryan Singer. Hij weet zijn actiesequenties smaakvol en met stijl te dirigeren, maar het had allemaal een beetje meer mogen zijn. Uiteindelijk zien we Iron Man op twee uur tijd maar drie keer uitrukken, waarvan dan nog één keer slechts in een prototype van zijn outfit, en dat is toch iets te weinig om het tempo erin te houden, alhoewel er duidelijk een tendens in de film zit om het beste tot het laatst te bewaren. De donkere ernst van Christopher Nolans Batman Begins is mijlenver te zoeken. Positief is dan weer dat er op de karakteruitwerking niet veel af te dingen valt. Robert Downey jr., niet dadelijk een A-listacteur, maar alleszins ondergewaardeerd voor wat hij doet, is als hauteine snob perfect gecast als Stark, alhoewel er in deze film (de eerste in een nieuwe franchise?) bijzonder weinig (lees: geen) moeite werd gedaan om Iron Mans duistere kant te openbaren - in de strips heeft Stark een kanjer van een drankprobleem. De casting van Downey was alleszins de goeie keuze: zijn Tony Stark is intelligent maar impulsief, charmant maar koppig en ook wel een beetje grappig maar eindeloos arrogant. Het moet ook gezegd worden dat Gwyneth Paltrow, die anders in dit soort films nooit acte de présence geeft, erg in positieve zin opvalt door niet te zeer te overacteren, en als Pepper Potts haar respect voor haar baas goed te doseren.




BEELD EN GELUID
De presentatie van Iron Man op Blu-ray is voor mij de eerste kennismaking met de high-definitionreleases van Paramount. De eerste indrukken zijn vrij aangenaam, misschien geen absolute topprestatie, maar zeker en vast binnen de verzameling van betere releases. De hyperkinetische en lichtjes overgesatureernde kleurenpaletten komen enorm strak over, vooral vanaf het punt waarop Iron Man de tweede versie van zijn harnas aan de buitenwereld openbaart zijn de looks echt wel mooi afgeborsteld. Het beeld ziet er in tegenstelling tot de bioscoopversie alles behalve korrelig uit, wat ons doet vermoeden dat voor de Blu-rayrelease de transfer helemaal opnieuw is opgeschoond. Hier en daar ziet het beeld er misschien wat soft uit, en ik heb al HD-films gezien waarin de detaillering beter is, maar als je bijvoorbeeld kijkt hoe de camera uitzoomt vanuit Starks monumentale bergvilla en het beeld dan over de oceaan pant, mag deze er best wezen. Het contrast is zeer goed; wanneer Iron Man de ruimte inschiet om de hoogtecapaciteit van zijn battle suit te testen, ziet de nacht er echt inktzwart uit zonder hapering. De transfer is voorts compleet foutloos, en compressieproblemen zijn onbestaand, en hetzelfde kan gezegd worden over edge enhancement. De Dolby TrueHD 5.1-track is proactief en engagerend zonder té veel bijvoorbeeld de registers van de bassen open te trekken ten nadele van de surrounds. Elke keer dat Iron Man de boosters onder zijn schoenzolen opentrekt komen alle kanalen echter voorbeeldig tot leven. Iron Man is misschien niet hét referentiemateriaal om een HT-opstelling mee te demonstreren, slecht is het totale geluidsbeeld allerminst.

EXTRA'S
Waar Iron Man nochtans écht wel hoge toppen scheert is op het vlak van bonusmateriaal: daar waar bijvoorbeeld de blu-rayreleases van X-Men 3 The Last Stand, de eerste twee Spiderman-films en de eerste Fantastic Four de liefhebber van extra's compleet in de kou (én regen) laten staan, heeft Paramount deze Blu-ray uitgebracht in een rijkelijk bedeelde 2-discset waarbij zowat alles wat interessant kan zijn aan een film als deze uitgebreid aan bod komt, behalve misschien een audiocommentaartrack.




Disk 1 bevat een interactieve featurette "Hall of Armor" waarbij je vier 3D-modellen kan oproepen van de verschillende versies van het Iron Man-harnas én de Iron Monger, en daar door middel van de navigatie allerlei details over te weten kan komen. De uitstekende documentaire "The Invincible Iron Man" (47 min.) neemt ons mee in de wereld van de Iron Man-strips; in zes deeldocumentaires worden de geschiedenis en de evolutie van het comicfiguur uiteengezet door enkele bevoorrechte getuigen, zoals de alomtegenwoordige Stan Lee en een handvol scenaristen en tekenaars. Vooral de oningewijden in Amerikaanse graphic novels krijgen hier een boel randinformatie aangereikt, zoals Iron Man's atypische seks-appeal bij de (erg schaarse) vrouwelijke lezers, en Tony Starks ongezonde relatie met de whiskyfles. In 11 verwijderde scènes zien we vooral wat dialoog-opvullertjes en hier en daar een streepje meer actie. De scènes zijn niet finaal afgewerkt, maar worden wel gepresenteerd in high definition. De eerste disk heeft ook nog een BD Live-optie.

Het bonusmateriaal dat meer filmgerelateerd is, is terug te vinden op de tweede disc. Eerste documentaire is "I Am Iron Man", een mastodont van een documentaire (109 minuten alstublieft dankuwel!) met interviews met ongeveer iedereen behalve het kuispersoneel van de set. Voor hun eerste productie in eigen huis heeft Marvel alleszins niets aan het toeval overgelaten, en de documentaire wisselt algemene beschouwingen over de film en het verhaal af met meer filmtechnische bijdragen, over onder meer het creëren van het harnas. De speciale effecten worden nog eens extra uitgevleesd in een tweede, kortere documentaire "Wired: The Visual Effects of Iron Man" (27 min.) waarvan het op het eerste zicht niet zo duidelijk is waarom deze is afgesplitst van de hoofddocumentaire. Liefhebbers van CGI-effecten, groteske live-actionshots en Robert Downey jr. gekleed in een maf rubberen kostuum komen hier ruim aan hun trekken. De Robert Downey Jr. Screen Test (6 min.) en de korte documentaire "The Actor's Process" (4 min.) vormen een kort overzicht van de rolbezetting, en tonen aan hoe Downey's lobbywerk om de hoofdrol te pakken te krijgen uiteindelijk heeft gerendeerd. De disk bevat ook nog een fake nieuwsbericht waar het sarcasme afdruipt van The Onion News Network (3 min.) waarin aangekondigd wordt dat, tot consternatie van de fans, van de trailer warempel ook nog een film gaat worden gemaakt! Hoe bestaat het? Vier galerijen met honderden stills, vier trailers en enkele statische pagina's met credits sluiten de uitgebreide bonussectie af.

CONCLUSIE
Iron Man heeft alle troeven in handen om tot een goeddraaiende nieuwe Marvel-franchise uit te groeien, maar de eerste film uit de reeks boort toch nog niet volledig het potentieel van het gegeven aan. Deze eerste Blu-rayrelease waarvoor Marvel zelf het roer in handen heeft genomen voor wat de productie betreft bulkt van het bonusmateriaal.