MATADOR
Bespreking door: William - Geplaatst op: 2009-03-22
FILM
In de openingsscène van Pedro Almodóvars Matador rukt Diego Montes zich af op bloedige tv-beelden uit Mario Brava’s slasherfilm Blood And Black Lace. Hij is van middelbare leeftijd, een stermatador op rust na een pijnlijke confrontatie met een stier, waaraan hij een stijf been over heeft gehouden. Tegenwoordig geeft hij les aan jonge stierenvechters, maar zelf heeft hij de psychologische kick van het doden nodig om overeind te blijven. De regisseur wisselt het materiaal af met opnamen van een andere gebeurtenis: María Cardinale (Assumpta Serna), een goeduitziende vrouw, eveneens van middelbare leeftijd, advocate van beroep en voor de gelegenheid gewikkeld in een stierenvechtercape, lokt een jonge kerel mee naar haar huis voor een rondje heftige seks. Op het moment dat de man klaarkomt, steekt ze haar haarspeld tussen z’n schouderbladen. Terwijl het slachtoffer schokkend in elkaar zakt, krijgt ze zelf een orgasme. Vervolgens maakt de kijker kennis met de jonge goeduitziende Angel (Antonio Banderas) die probeert om z’n buurmeisje Eva (Eva Cobes), het vriendinnetje van Diego Montes (Nacho Martínez), te verkrachten na een discussie tussen leraar en leerling over Angels mogelijke homoseksuele geaardheid. Angel doet het om indruk te maken op Diego, die hij als het ware aanbidt en in wiens voetsporen hij wil treden als stierenvechter. Z’n moeder, lid van Opus Dei, wil dat hij gaat studeren en zich onderwerpt aan dezelfde rigoureuze kastijdingpraktijken die zij zichzelf oplegt, maar Angel aardt meer naar zijn vader en hij beweert de indruk te hebben net zoals zijn ouwe heer gek te worden. Hij heeft nog een ander probleem: hij kan geen bloed zien.
Angel stapt het politiekantoor binnen en bekent. Maar niemand gelooft hem. Dus bekent hij maar meteen de moord op twee meisjes van de stierenvechtercursus en op twee jongens die hem zouden hebben benaderd met oneerlijke voorstellen, kwestie van de politiecommissaris te overtuigen. Maar die gelooft er niets van, hoewel dat moeilijker te bewijzen is dan hij zich voorneemt. Angel blijft bij z’n bekentenis, z’n moeder ziet zijn afvalligheid van de kerk als het begin van alle kwaad en z’n toegewezen advocate, María Cardinale, jawel, blijkt haar eigen redenen te hebben om Angel voor moord en doodslag te laten veroordelen. Kort nadien maakt ze – schijnbaar toevallig – kennis met Diego Montes.
Matador is donker en morbide van toon en sfeer, van aankleding en scenario, maar dat hoeft ons niet te verbazen, want Pedro Almodóvar is de meester van de overdrijving, subliem in het uitvergroten van verborgen menselijke driften en het verfilmen van taboes die uitdeinen tot voorbij het punt waar andere regisseurs rechtsomkeer maken. Niet toevallig wordt hij op handen gedragen door een publiek van homo’s en feministische, zelfzekere jonge vrouwen. Beide groepen heeft hij in zijn lange carrière zelden teleurgesteld. In Matador ligt de klemtoon op sterke vrouwen met María Cardinale in poolpositie, want Diego Montes is weliswaar een macho en een womanizer van het puurste soort, maar Almodovár toont de kijker in eerste instantie zijn vrouwelijke hoofdrolspeelster tijdens een gevaarlijk seksspelletje. Diego is niet de jager, hij is de prooi, ook al lijkt het alsof hij achter María aangaat en niet omgekeerd. Maar dat is louter schijn, want María blijkt al veel langer met Diego Montes bezig te zijn dan goed is voor de voormalige stierenvechter. Ze zijn evenwel aan elkaar gewaagd en ze zien allebei de combinatie van dood en seks als het ultieme genot. Eva op haar beurt wil Diego niet zo maar laten gaan en Angel, tja, die ziet en hoort dingen die gewone stervelingen voor waanvoorstellingen houden.
Matador is niet de meest toegankelijk film van het Iberische enfant terrible, ondanks de flinke portie typische humor die op een perfecte manier in de productie is verwerkt en die de fijnproevers van zijn oeuvre heel erg op prijs zullen stellen. Almodóvar kiest bewust voor een extreem standpunt en een al even extreme, suspensevolle rechttoe rechtaan voortgang die grotendeels ten koste gaat van de emotionele diepgang, waardoor Matador bij de release in de bioscoop niet kon rekenen op de interesse van een ruim publiek. De Spaanse regisseur kom in Matador in de buurt van wat Michael Haneke in 1997 deed in Funny Games, eveneens een film waarin de consequenties van een strak scenario compromisloos doorgevoerd worden. Almodóvar vertelt in Matador over de sinistere krochten van de menselijke ziel, over obscure driften die het midden houden tussen perverse zinnelijkheid en een morbide doodsverlangen.
De figuren die Pedro Almodóvar ten tonele voert worden gestalte gegeven door een cast van ijzersterke acteurs en actrices. Een nog zeer jonge Antonio Banderas incarneert op een sublieme manier de onzekere, verwarde Angel, het slachtoffer van huiselijke terreur en religieuze dwang. Assumpta Serna zet de actie volledig naar haar hand en brengt in steeds wisselende vermommingen de donkere eigenschappen van haar personage María Cardinale aan de oppervlakte. Nacho Martínez overtuigt op elk moment en in elk fragment, maar vaak heeft Almodóvar net iets te weinig tekst en actie om hem echt te laten schitteren. Puike prestaties zijn er ook van Julieta Serrano (als Angels fanatiek religieuze moeder Berta) en van Chus Lampreave (als de bemoeizuchtige moeder van Eva), beiden helemaal over the top, maar bitterzoet en grappig tegelijk.
BEELD EN GELUID
Matador is ondertussen meer dan 20 jaar oud, maar dat is de film nauwelijks aan te zien. Almodóvar gebruikt altijd vrij heftige kleuren in combinatie met donkere tinten en pasteltoetsen en dat levert een prachtige film op met diepe zwart-wittonen en gesatureerde kleuren. Wegens de vele donkere scènes vallen de weinige tekortkomingen (beetje grain, beetje edge enhancement) nauwelijks op en zijn de details toch altijd goed te onderscheiden. Jammer genoeg is het 1.85:1-beeldformaat voor de Benelux-transfer teruggeknipt tot 1.77:1 en dat is een foute en onvergeeflijke beslissing.
De soundtrack van Bernardo Bonezzi is iets te weinig nadrukkelijk om op te vallen, maar hij klinkt altijd goed en ondersteunt perfect de soms donkere actiescènes.
EXTRA'S
De
Originele Bioscooptrailer en een reeks
Andere Trailers uit het aanbod van A-film, o.a.
Te Doy Mis Ojos (2003) en
Mar Adentro (2004).
CONCLUSIE
In Matador flirt de Spaanse regisseur Pedro Almodóvar met taboe-onderwerpen als sadomasochisme en verkrachting en voegt hij nog een scheutje politieke en religieuze kritiek toe om te komen tot de zeer persoonlijke mix die zijn handelsmerk is geworden. Zijn acteurs acteren de sterren van de hemel, zij het altijd met flink wat overdrijvingen, overacting en gelukkig ook heel veel humor. Matador is donker van sfeer, morbide haast en altijd spannend als een whodunit, zij het dat het al heel vroeg in de film duidelijk wordt dat de gedoodverfde massamoordenaar nauwelijks in staat is om een vlieg kwaad te doen: een kolfje naar Almodóvars hand.