ANNE TRISTER
Bespreking door: William - Geplaatst op: 2009-10-12
FILM
Anne Trister van de Zwitserse regisseur Léa Pool is een kleine intimistische film over een toevallige en schijnbaar niet bewust nagestreefde intieme relatie tussen twee vrouwen die allebei een moeilijke fase in hun leven doormaken en die geplaagd worden door persoonlijke onzekerheid en eenzaamheid. Het scenario is eenvoudig en rechtlijnig en het wordt af en toe onderbroken voor het kleine nevenverhaaltje over een jong meisje dat in psychiatrische behandeling is voor onaangepast sociaal gedrag. Ogenschijnlijk is er een verband tussen de moeilijke jeugd van de kleine Sarah en die van het hoofdpersonage Anne, maar Léa Pool laat het aan de toeschouwer over om daar wijs uit te raken, want zelf blijft ze op dat punt eerder vaag. Bovendien kiest ze voor een gelaten en depressieve sfeer die ondersteund wordt door een donker kleurenpalet en een trage voortgang, waardoor Anne Trister ondanks de korte speelduur (80 minuten) geen makkelijke kijkbeurt is.
Het hoofdpersonage in de film is Anne, een jonge Zwitserse artieste die na de plotse dood van haar vader besluit om haar leven om te gooien. Ze beëindigt de relatie met haar verloofde en koopt een vliegticket richting Québec, waar een oude vriend van haar vader voor een atelier zorgt. Als bezetten ruimt ze het smotsige pand op en begint aan een gigantische muurschildering op de wanden, het plafond en de vloer. Ondertussen woont ze bij Alix, een iets oudere kinderpsychiater en vriendin van de familie met wie het meteen klikt. Beide vrouwen spenderen veel tijd samen en dat wekt de jaloezie op van Alix’ vriend Simon die niet liever zou zien dan dat z’n verloofde bij hem haar intrek nam. Maar Alix – als zelfstandige vrouw – heeft de boot tot dus ver afgehouden.
In Anne’s atelier schiet de muurschildering goed op, maar de jonge vrouw wordt overvallen door eenzaamheid. Haar emoties richten zich op de enige persoon die beschikbaar is, op Alix, die zich van niets bewust is en die schrikt wanneer Anne haar op een keer bij het afscheid nemen op de wang en vervolgens op de mond kust. Een paar dagen nadien brengt ze het voorval ter sprake en vertrouwt Anne toe dat ze niet klaar is voor een dergelijk avontuur en het ook nooit zal zijn. Maar Alix’ houding is op z’n minst dubbelzinnig, want door de haperende relatie met Simon wordt ook zij overvallen door een golf van eenzaamheid en gebrek aan intimiteit. Er ontstaat een bizarre relatie van aantrekken en afstoten tussen beide vrouwen waardoor bij Anne – nog niet helemaal bekomen na de dood van haar vader – de verwarring alleen maar toeneemt. Simon op zijn beurt blijft niet bij de pakken zitten en gaat de jonge Zwitserse in haar atelier opzoeken om haar te verbieden in de buurt van zijn vriendin te komen. Anne kijkt verstoord en gaat opnieuw aan de slag, hoog boven de grond op een metalen stelling die tot aan het plafond reikt. Een paar uur later vindt de oude vriend van haar vader de jonge vrouw op de vloer van het atelier.
Léa Pool schildert een wazig portret over de beweegredenen van haar hoofdpersonages Anne en Alix. Over de eerste komen we niet te weten wat vooraf ging en waarom ze precies weg wil uit Zwitserland, over Alix is de informatie zo mogelijk nog schraarser. Is ze lesbisch maar nog niet uit de kast, de regisseur zwijgt in alle talen. Wél stopt ze de aantrekkelijke doctor in wijde broekpakken waarin ze ondanks haar charmante verschijning een lichtjes mannelijke indruk maakt, wat wordt versterkt door haar eerder korte en achterovergekamde haardos en haar nonchalante houding. Maar misschien is Alix als gevolg van haar opleiding en ervaring alleen maar voorzichtig en beseft ze dat Anne’s verliefdheid voortkomt uit eenzaamheid en een gebrek aan affectie en de regisseur toont ons hoe ze in de omgang met haar patiëntje Sarah ook risico’s durft nemen, zich kwetsbaar opstelt en – wellicht tot grote verrassing van de toeschouwer - positieve resultaten boekt. Mogelijk ligt daar de sleutel tot de bizarre relatie tussen Anne en Alix, die er eerder eentje is tussen een patiënt en z’n psychiater.
Het zal duidelijke zijn dat Anne Trister geen eenvoudige film is. De schijnbaar oppervlakkige en omschrijvende dialogen van de hoofdpersonages verbergen een diepere gelaagdheid die niet rechtstreeks in woorden, noch in beeldtaal wordt uitgedrukt. Qua vormgeving is Anne Trister een rustige en eerder kale productie, maar het intense acteerwerk verraadt dat er wel degelijk over inhoud en structuur is nagedacht. De geïnteresseerde kijker wacht een zekere uitdaging bij het bekijken van deze film.
BEELD EN GELUID
Léa Pool hanteert een donker kleurenpalet met veel blauwe en grauwe tinten. In het atelier kiest ze voor een rustige lichtbruine tint. De transfer is niet perfect met af en toe een wit puntje, edge enhancement en zelfs onscherpe fragmenten. Wanneer de camera heel traag van links naar rechts beweegt (of omgekeerd) is er vaak sprake van korte schokkende beweging die irriteren. Het zwartniveau is solide, maar de detaillering laat te wensen over. De geluidsband moet het doen met een flauwe soundtrack van muzak die niets toevoegt, maar die ook voorkomt dat de aandacht wordt afgeleid. De 2.0-versie is voldoende voor dit soort arthousefilm. U bekijkt de film best met Nederlandse ondertitels, want het Frans van Zwitsers en Canadezen is niet altijd even goed verstaanbaar.
EXTRA'S
Een aantal Andere Trailers.
CONCLUSIE
Anne Trister van de Zwitserse regisseur Léa Pool is geen makkelijke, maar wel een intense film die vooral liefhebbers van arthouseproducties zal interesseren. Het verhaal ontroert, zij het met momenten, de vertolkingen zijn goed (de mannelijke personages overtuigen minder), maar het scenario is tegelijk dun en niet altijd even duidelijk. Een tweede kijkbeurt dringt zich met andere woorden beslist op om het allemaal te vatten.