Sam Mendes kennen we vooral van grote en spraakmakende producties. Z’n carrière nam een vliegende start met de vijfvoudige Oscar-winnaar American Beauty (1999) over een man van middelbare leeftijd die een depressie doormaakt en besluit om z’n vet betaald baantje in te ruilen voor eentje in een fastfoodrestaurant. Daarna was er Tom Hanks in de opnieuw met een Oscar bekroonde gangsterfilm Road to Perdition (2002), gevolgd door het in Koeweit gesitueerde oorlogsdrama Jarhead (2005) en in 2008 voerde hij Leonardo DiCaprio en Kate Winslet op als Frank & April Wheeler in het ongemakkelijk makende huwelijksdrama Revolutionary Road. In Away We go, naar een scenario van Dave Eggers en Vendela Vida, staat opnieuw een huwelijk centraal, of beter: een relatie, want Burt Farlander (John Krasinski) en Verona De Tessant (Maya Rudolph) zijn niet getrouwd, ze wonen samen, niet omdat Burt geen huwelijk aandurft, maar omdat zijn vriendin er niet echt in gelooft. Het zijn dertigers; hij is een verzekeringmakelaar, zij leeft van haar tekenpen en ze wonen in een uitgewoonde trailer waarvan één raam is dichtgespijkerd met een stuk karton. Ze hebben niets tekort, maar omdat ze in de buurt van Burts ouders wilden wonen, was er niet veel keus en nadien is het er niet meer van gekomen. Ze hebben overigens weinig nodig, alleen elkaar eigenlijk. Zijn wij losers?, vraagt Verona zich af terwijl ze over haar dikke buik streelt, maar eigenlijk hebben ze er nooit bij stilgestaan en zijn ze er na hun studententijd gewoon ingerold.

 

 

Met een schok vernemen ze dat Burts ouders op het punt staan om voor een periode van twee jaar naar Antwerp, Belgium te verhuizen, net vier weken vóór de geboorte van hún dochtertje. Er zijn vliegtuigen, zegt Burts moeder op luchtige toon, maar hun droom om oma en opa als babysit te gebruiken valt daarmee in het water, doch ook hun motivatie om in Colorado te wonen. Onder Verona’s impuls stellen ze een ambitieus reisplan op en gaan ze op zoek naar de ideale plaats om een gezin te stichten. Wat volgt is een uitgebreide roadtrip door Noord-Amerika die hun naar familieleden, vrienden en voormalige collega’s voert die ze sinds hun studententijd niet meer gezien hebben. In Phoenix brengen ze een bezoek aan Verona’s voormalige chef Lily (Allison Janney) en haar echtgenoot Lowell (Jim Gaffigan), zij een alcoholiste die alleen maar schunnige en beledigende praatjes verkoopt over haar beide kinderen die haar net zoals hun vader negeren. Vandaar gaat de tocht naar Madison, Arizona, waar Burts voormalige schoolvriendinnetje Ellen (Maggie Gyllenhaal) haar naam in LN heeft veranderd. Zij en haar echtgenoot houden er heel vreemde ideeën op na en de boel loopt helemaal in het honderd na een paar krasse opmerkingen van LN aan het adres van de toekomstige jonge ouders. Dan maar naar Montréal, Canada, naar Tom (Chris Messina) en zijn vrouw Munch (Melanie Lynskey) die met hun vier geadopteerde kinderen een gelukkig gezin vormen. Zo’n gezinnetje wil Verona ook wel, beweert ze in een opwelling, maar tijdens een uitje naar een nachtclub blijken Tom en Melanie toch niet zo heel erg gelukkig te zijn. Dus wordt ook Montréal uit het lijstje geschrapt. Als laatste stopplaats is er Miami, na een alarmerend telefoontje van Burts jongere broer dat z’n vrouw hem heeft verlaten.

 

Geen van de gezinnen die Verona en Burt aandoen tijdens hun Amerika-toer is normaal of echt gelukkig en geen enkele situatie kan een voorbeeld zijn voor wat Verona en Burt voor ogen hebben voor de toekomst. Bij de Amerikaanse release van de film werd het jonge stelletje door de kritiek hoogmoed verweten, doch Verona en Burt kijken niet neer op hun omgeving, ze kijken verbaasd of een beetje ongelukkig zelfs. Het verwijt moet eerder hun bedenkers Dave Eggers en Vendela Vida gemaakt worden, dertigers en succesvolle tweeverdieners, hij als schrijver en uitgever van McSweeney’s in New York, zij als essayiste en uitgever van The Believer, want het zijn zij die het stelletje gecreëerd hebben. Hun alterego’s Verona en Burt zijn minder succesvol in het leven dan zijzelf (Burt wordt bijv. afgewezen tijdens een sollicitatie voor een beter betaald baantje), maar ze hebben tenminste niet de hoop opgegeven hun dromen na te kunnen jagen. En dat doen ze ook, doch hoe meer bekenden ze tegen het lijf lopen, hoe duidelijker het wordt dat het leven een ingewikkeld kluwen is. Maar ze hebben gelukkig elkaar en hun quasi perfecte, zij het door de critici als weinig geloofwaardig bestempelde relatie, waardoor ze zich als het ware kunnen isoleren van de buitenwereld. Verona en Burt creëren hun eigen luchtbel, een vreedzaam universum waarin ze hun dromen hopen te realiseren.

 

 

Het lijkt er misschien op alsof we hier te doen hebben met een film met een hoog wollensokkengehalte, maar niets is minder waar, want Away We go is niet alleen onderhoudend en soms een beetje stout (zie het begin van de film), het is ook een zeer grappige productie met prachtige oneliners en knotsgekke situaties zonder dat de makers de broek ook maar even hoeven te laten zakken. Dave Eggers en Vendela Vida moeten wel heel bijzonder mensen zijn, want het is lang geleden dat we een dergelijk hartverwarmend en prettig gestoord verhaal tegen het lijf liepen. Er zijn wat dat betreft zeker overeenkomsten te signaleren met Me and You and Everyone We Know (2005) van Miranda July en met Happy-Go-Lucky (2008) van Mike Leigh, eveneens blije en intelligente films met een aantrekkelijk naïef randje. Liefhebbers zijn gewaarschuwd.

 

Op de beeldkwaliteit is weinig aan te merken. De opnamen zijn vrij van ongerechtigheden of storende technische mankementen en het kleurenpalet is veelzijdig dankzij de vele locaties die worden bezocht (en die verrassend genoeg grotendeels in elkaars buurt liggen).

Voor de muziek tekende de bij ons onbekende, maar zeer getalenteerde singer-songschrijver Alexi Murdoch, wiens zachte palet van folk en country precies bij de gemoedelijke toon van de film past. Omdat het om een rustige film gaat met de nadruk op de dialogen, blijft het 5.1-effect eerder beperkt.

 

Een leuke The Making of Away We Go met fragmenten uit de productie, nogal wat setopnamen en toelichting door de regisseur en de cast. In Green Filmmaking gaat het om de groene manier waarop deze film tot stand is gekomen, d.w.z. met zo weinig mogelijk afval, veel gezonde voeding, groene stroom, groene transportmiddelen en recyclebare decorstukken. Voor de liefhebbers is er ook nog een Audiocommentaar van de Regisseur en de Scenaristen.

 

Away We Go is hip, trendy en oeverloos romantisch met vaak een grappige en af en toe een treurige insteek. De dialogen zijn snedig en de karakters prettig gestoord en aantrekkelijk. Dit is geen film voor een groot publiek, daarvoor zijn toon en inhoud te subtiel en het opzet te klein. Wie een goede neus heeft voor kleinschalige, maar integere producties zal de weg naar Sam Mendes’ Away We Go zonder twijfel op eigen kracht wel vinden.