FILM
In mijn bespreking van Jules & Jim stelde ik al de vraag of de trucs van de Franse Nouvelle Vague ook vandaag de dag nog dezelfde impact hebben. Voor de prent van Truffaut luidde het antwoord ontegensprekelijk 'neen', maar voor die andere sleutelfilm van de filmische beweging, Jean-Luc Godards A Bout de Souffle, klinkt het antwoord iets positiever. De prent geeft immers door de bijwijlen hectische montage uitstekend weer hoe het moet zijn geweest om jong en verliefd te zijn in het Parijs van 1959. Dat de film hierbij gekruid wordt met een vleugje gevaar en een snuifje geweld komt de geloofwaardigheid van A Bout de Souffle enkel ten goede. Maar of de soms ellenlange dialoogscènes - die een stuk prominenter aanwezig zijn dan de zo vaak gelauwerde 'verknipte' scènes - zo'n goed idee waren, is twijfelachtig.

Het verhaal is geconcipieerd door François Truffaut en brengt - zeker in het eerste kwartier - een hommage aan de groezelige Amerikaanse films noirs van eind jaren veertig, begin jaren vijftig. Kruimeldief Michel Poiccard (Jean-Pierre Belmondo) knalt bij aanvang van de film een politieagent omver en duikt vervolgens onder in Parijs bij zijn Amerikaanse vriendinnetje Patricia (Seberg). Charmeur Poiccard tracht haar niet alleen continu tot een potje stomende seks te verleiden, hij wil haar ook meenemen naar Italië. Om de Alpen over te geraken, moet de kruimeldief wel eerst wachten op de buit van een eerder misdrijf. Inmiddels verneemt Patricia dat de politie op zoek is naar haar vriend. Wat zal ze doen? Met hem vluchten naar Italië of hem aangeven?

Vooral cult-noir Gun Crazy lijkt een grote invloed te hebben gehad op A Bout de Souffle. Niet alleen omdat de plot draait om twee verliefde mensen die op de vlucht moeten slaan voor de politie, trouwens. Ook de regie van Godard refereert voortdurend naar de prent, o.a. door extensief gebruik van shots op de rug wanneer het centrale duo in een auto zit. A Bout de Souffle beperkt zich niet tot referenties naar alleen Gun Crazy, maar laat geen gelegenheid onbenut om andere noirklassiekers te belichten, het meest opvallend in een scène waarin Belmondo de posters en lobby stills van een bioscoop bekijkt. Zelfs Les Cahiers du Cinéma, het filmblad waarvoor de regisseur jarenlang schreef, krijgt een weinig subtiele vermelding. Om maar te zeggen dat de film doordrenkt is van cinefiele adoratie.

Maar A Bout de Souffle wordt ook wel eens een beeldenstormer genoemd, omdat de prent zeer vrijelijk omspringt met de montage. De legende gaat dat de prent zo'n 45 minuten moest worden ingekort, maar dat Godard geen volledige scènes wilde wegsnijden. Dus behield hij alle scènes, maar kortte hij die soms radicaal in, waardoor de prent grossiert in jumpcuts en snelle scènewissels. Gelukkig maar, want anders zou de prent het bekijken niet waard zijn geweest. De modern gemonteerde sequenties barsten namelijk van de vitaliteit, terwijl de dialoogscènes van een veel te gezapige, 'Franse' traagheid getuigen. De eerste groep zuigt de kijker het verhaal in, de laatste doet serieus haar best om die interesse van tafel te vegen. A Bout de Souffle heeft dus iets schizofreens: het is een film die enerzijds op vernieuwende manier omgaat met het medium, maar anderzijds - gedurende het merendeel van de looptijd - hopeloos ouderwets en zelfs vervelend is.

Temidden al die lof en frustratie over de prestaties van de mensen achter de camera, zou je bijna vergeten dat er ook nog een stel degelijke acteurs rondlooptin de film. Jean-Paul Belmondo werd van de ene dag op de andere een ster met zijn vertolking als Poiccard. Terecht, want zijn charme gaat hand in hand met een onderhuids gevaar dat hem onweerstaanbaar maakt. Ook Jean Seberg is uitstekend op dreef als Patricia: enerzijds afstandelijk, anderzijds speels. Hun vertolkingen houden A Bout de Souffle overeind op momenten dat de dialogen niet kunnen bekoren en de plot stagneert. Hoe ironisch dat in een film die vooral technisch/artistiek innoveert zoiets ouderwets als acteerprestaties uiteindelijk het verschil maken.

BEELD EN GELUID
De film is recent gerestaureerd en dat is te merken aan de beeldkwaliteit. Printbeschadigingen zijn schaars en ook de hoeveelheid grain ligt niet overdreven hoog. Scherpte en contrast overtuigen niet altijd, maar dat heeft meer te maken met de originele filmstock dan met de beeldtransfer. Het monogeluid kreeg zelfs een DTS-behandeling. Hoewel je kan twijfelen aan het nut van een DTS-spoor voor een film als deze, moet gezegd dat de dialogen zeer helder klinken, dat er nergens een spoor van ruis is en dat de mix zelfs een absolute topper is.

EXTRA'S
Zoals de meeste films in de Studio Canal Collection krijgt ook A Bout de Souffle een aardige selectie extra's mee op Blu-ray. Zo kan je de prent bekijken met een inzichtelijke Inleiding door Colin McCabe (4 min.), de originele Trailer (2 min.) bekijken of bladeren door een resem foto's en posters in twee verschillende Galerijen. Godard: Made in the USA (50 min.) is een hoogst interessante documentaire over de filmmaker, terwijl Chambre 12, Hotel de Suède (78 min.) al even inzichtelijk ingaat op het maken van de film zelf. Jean-Luc According to Luc (8 min.) kan echter heel wat minder bekoren.

CONCLUSIE
A Bout de Souffle heeft niet bepaald een origineel verhaal, maar de vertolkingen van de twee protagonisten en een uitgekiende montage zorgen voor een vaak intrigerende 90 minuten. Beeld en geluid ogen en klinken uitstekend op Blu-ray. De bonussectie kan bovendien pochen met twee uitstekende lange documentaires over film en filmmaker.