FILM
Invasion Of The Body Snatchers is de tweede verfilming van de roman van Jack Finney waarin een buitenaardse entiteit op aarde belandt en er alle mensen in emotieloze wezens verandert. Ten tijde van de eerste verfilming, in 1956, was dit een thema dat bijzonder actueel was. Niet alleen was er door de nakende 'Space Race' een grote interesse in alles wat van ver of dichtbij met sciencefiction te maken had, ook kon de plot van Invasion Of The Body Snatchers gezien worden als een metafoor voor een iets realistischere dreiging. Immers: streefde het communisme ook niet naar het transformeren van de mens in unforme wezens zonder vrije wil? Een dergelijke maatschappelijk relevante ondertoon bevat de versie uit 1978 niet en dat blijkt een groot gemis, want de prent scheert niet de hoge toppen van zijn voorganger. Wat de film er overigens niet van weerhoudt toch een leuk stukje popcornentertainment te zijn.

Het verhaal van de tweede adaptatie verschilt in wezen niet zoveel van de oorspronkelijke roman of de filmversie uit 1956, met één belangrijk verschil: de buitenaardse wezens landen ditmaal niet in een klein stadje, maar in metropool San Francisco. In een visueel indrukwekkende proloog zien we hoe transparante dradige sporen (de aliens zijn plantaardig) zich een weg banen door het universum tot ze als dauw neerdalen op de parken van San Francisco. Daar planten ze zich voort in de vorm van peulen, waarin klonen van de menselijke bevolking groeien. Omdat een collega van hem ervan overtuigd is dat haar echtgenoot door een gevoelloze kloon is vervangen, achterhaalt gezondheidsinspecteur Matthew Bennell de ongewone buitenaardse invasie. Maar is hij niet te laat om de assimilatie van het menselijke ras te voorkomen? Want op de duur kan hij zelfs de personen die samen met hem de 'peulmensen' trachten te stoppen niet langer vertrouwen.

Verhalen over paranoia zullen altijd een speciale plek hebben in mijn hart en dus is Invasion of the Body Snatchers van nature een prent waamee ik gemakkelijk sympathiseer. Niettemin verwaarloost het script de paranoia-invalshoek te vaak om de kijker te verschalken. Zelden is er twijfel over wie wel of wie niet door de peulmensen is gekloond, nooit krijg je het gevoel dat er nog een tweede waarheid achter de ogenschijnlijke realiteit verscholen ligt. Dat de film je alsnog geregeld op het puntje van je stoel krijgt, heeft dan ook eerder te maken met de intrigerende regie van Philip Kaufman, dan met de kwaliteit van het scenario. De cineast gebruikt veelvuldig trage zooms om de kijker te lokken en vervolgens de opgebouwde spanning bruusk tot een clomx te brengen met een onconventionele, snelle montage of goed geplaatste geluidseffecten. Dankzij de veranderde zeden kon Kaufman in 1978 ook de groei van de peulmensen veel grafischer in beeld brengen. De speciale effecten zijn dan ook een van de voornaamste entertainmentbronnen van deze Invasion of the Body Snatchers, met als hoogtepunt een minutenlange blik op het transformatieproces van de peulmensen. Geheel in seventiesstijl duikt ook een beetje gratuit, maar allesbehalve erotisch, naakt op.

Goede horror heeft echter nood aan geloofwaardige acteurs, die zelfs moeilijk te slikken sciencefictionelementen - we denken met name aan het transport van grote peulen met vrachtwagens naar nabijgelegen steden, dat ook in de versie uit 1956 redelijk ridicuul oogt - toch emotioneel aan de kijker kunnen verkopen. In dat opzicht is de keuze voor Donald Sutherland als protagonist een slimme zet. Niemand zal problemen hebben om hem te aanvaarden als een intelligente gezondheidsinspecteur, maar zijn vertolking is ook van een alledaagsheid waarin je jezelf gemakkelijk herkent. Zowel Brooke Adams als Veronica Cartwright zijn dan weer op hun best wanneer ze een hysterische jonge vrouw kunnen spelen, hoewel dat met minder overacting gepaard gaat dan doorgaans het geval is in dit soort films. Leonard Nimoy loopt helaas verloren in de plot als een psychiater met vooral een expositiefunctie, terwijl het personage dat de jonge Jeff Goldblum vertolkt crimineel onderontwikkeld is. Philip Kaufman koos er bovendien voor om zijn film te stofferen met een handvol opvallende cameo's. In een van de eerste shots zien we Robert Duvall als een sinister schommelende priester, terwijl later in de prent Don Siegel een taxichauffeur speelt en Kevin McCarthy, ster van Invasion Of The Body Snatchers anno 1956, even de waanzinnige mag uithangen. Op papier mogen dergelijke cameo's leuk lijken, maar in werkelijkheid leiden ze vooral de kijker af van de kern van de plot en doorbreken ze onnodig de artificiële wereld die een film idealiter toch creëert.

Invasion Of The Body Snatchers blijft echter het bekijken meer dan waard, althans gedurende de eerste vijf kwartier. Nadien, wanneer de peulmensen en masse de achtervolging op het handvol resterende gewone mensen inzetten, verliest het verhaal exponentieel aan kracht en geloofwaardigheid. Vooral het gemak waarmee een kweekinstallatie voor peulen vernietigd wordt door de protagonisten heeft geen plek in een prent die een ongewone premisse geloofwaardig wil verkopen. Even lijkt het er dus op dat een film die begon met een knaller op een sisser zal aflopen. Gelukkig worden alle fouten van het voorafgaande halfuur goedgemaakt in een verontrustende laatste minuut die nog altijd tot de meest schokkende, onverwachte en entertainende uit de geschiedenis van de sciencefiction behoort.

BEELD EN GELUID
Waar te beginnen over de beeldkwaliteit van Invasion Of The Body Snatchers? Bij de niet-anamorfische tranfer? De ongezonder hoeveelheid grain? De overdaad van vuiltjes en beschadigingen in een aantal scènes? Het gebrek aan contrast dat de duistere scènes gedeeltelijk van sfeer ontdoet? De doffe kleuren? Om maar te zeggen dat de beeldtransfer op deze schijf niet op het hoogste schavotje thuishoort. De soundtrack heeft minder problemen om de kijker in het verhaal te slepen dankzij een solide stereospoor dat een goede mix biedt tussen de vele dialogen en de occasioneel verontrustende muziek. Het geschreeuw van de dames uit de cast klinkt nooit te schril en dat is altijd een goede indicatie voor de kwaliteit van een audiospoor.

EXTRA'S
Veel extra's bevat de disk niet, maar dat betekent niet dat de kwaliteit laag ligt. De Trailer voor de film verkoopt Invasion Of The Body Snatchers immers uitstekend en in het Audiocommentaar van regisseur Kaufman vallen weinig stiltes en vinden we heel wat interessante informatie over het productieproces.

CONCLUSIE
Remakes van sciencefictionklassiekers hebben doorgaans een slechte reputatie, maar Invasion of the Body Snatchers vormt een uitzondering op de regel. Terecht, want hoewel de prent wanhopig op zoek is naar een relevante metafoor voor de invasie van peulmensen, is de spanning bijwijlen te snijden en houden prima SFX de aandacht vast. De beeldkwaliteit op dvd is helaas ondermaats, hoewel de soundtrack minder tekenen van ouderdom vertooont. Het hoogtepunt van de kleine bonussectie is een audiocommentaar van de regisseur.