FILM
Tony Stark geniet met volle teugen van zijn roem wanneer hij voor het grote publiek heeft verkondigd dat hij en niemand anders de gewapende ridder Iron Man is, die de wereld van de ondergang heeft gered. Niet zonder een streepje pretentie spreekt hij op de wereldtentoonstelling die in Flushing Meadows wordt gehouden, waarop Stark Industries zijn toekomstplannen mag uiteenzetten. Helaas is er echter stront aan de knikker: de palladiumbatterij die Tony Stark in leven houdt zuigt langzaam maar zeker zijn levensenergie weg, en wanneer Iron Man op zijn eigen verjaardagsfeestje moet opdraven, vertoont hij een zodanig zelfdestructieve neigingen dat alleen zijn trouwe vriend Rhodes (Don Cheadle) hem nog een beetje bij de les kan houden. Tony is overigens druk bezig met het voorzitterschap van zijn multinational over te dragen aan zijn trouwe secretaresse Pepper Potts (Gwyneth Paltrow). Tony weigert om voor een senaatscommissie de geheimen van zijn Iron Man-gevechtsharnas openbaar te maken, iets waar de Amerikaanse regering nogal op aandringt omdat ze met de schrik zitten dat schurkenstaten als Iran of Noord-Korea een soortgelijk pak zouden kunnen ontwerpen. De clandestien gefilmde pogingen tonen alvast dat de tegenstanders van Amerika op technologisch gebied nog nergens staan.




Het reële gevaar komt echter van binnen. Industrieel Justin Hammer (Sam Rockwell), de grootste concurrent van Stark Industries, werkt al lang aan een battle droid waarbij Iron Man in het niet zou verbleken, maar ze missen de essentiële know-how. Die dient zich echter aan wanneer op de autoraces van Monte Carlo plots een figuur verschijnt met dezelfde technologie als het Iron Man-harnas. Zijn naam is Whiplash, zijn echte naam is Ivan Danko (Mickey Rourke), en hij heeft nog een familiaal eitje te pellen met de Starks, maar neemt voorlopig genoegen met een poging om Starks racewagen in tweeën te hakken. Danko wordt gearresteerd, maar de politieke wereld is in shock, want voor de live-camera's is getoond dat een zatte Rus even capabel is om de technologie van Stark na te maken. Danko pleegt zogezegd zelfmoord in zijn cel; in werkelijkheid laat Hammer hem onderduiken om hem in alle rust en kalmte aan de verbeterde versie van zijn automatische soldaten, de droids, te laten werken. Stark is intussen behoorlijk bekommerd omdat het gebruik van zijn batterij hem een bloedvergiftiging door palladium oplevert, wanneer hij een aanbod krijgt van Nick Fury (Samuel L. Jackson), de directeur van S.H.I.E.L.D., een internationale burgerwacht van superhelden die Iron Man graag zou rekruteren. Eén van hun agentes, Natalie Rushman (Scarlett Johanssen), met als alter ego The Black Widow, heeft zich al in Stark Technologies geïnfiltreerd tot op de hoogste echelons. Uitgerekend op de wereldtentoonstelling slaat Danko toe, en laat zijn robots dood en vernieling zaaien. Terwijl de Black Widow en Starks chauffeur trachten het hoofdkwartier van Hammer Industries onder de voet te lopen, zijn het Stark en Rhodes in een gestolen Iron Man-harnas die moeten trachten de wereld te verlossen van het uiterst geperfectioneerde leger van Whiplash.




Iron Man 2 is een stuk beter dan zijn voorganger. Niet alleen is de introductie niet meer nodig en kunnen we met de protagonisten aan de dagorde beginnen, er worden enkele interessante elementen in de vergelijking gegooid, niet in het minst Starks overtuiging dat hij stervende is en dat hij nog maar zo lang zal leven totdat de palladiumbatterijen opraken of zijn vergiftigingsniveau de 100 % bereikt, welk van de twee er ook eerst staat te gebeuren. Starks besef van sterfelijkheid en zijn onvermogen om zichzelf te distantiëren van het harnas ("The suit and I are one") en de daarmee gepaard gaande verantwoordelijkheid geeft aan de hele film iets dwingends, wat zeker het verteltempo ten goede komt, maar evenzeer de complexe, narcistische persoonlijkheid van Stark zelf in een compleet nieuw daglicht stelt. Enigszins verwonderlijk na het eerste deel is Iron Man na Batman één van de ernstigste superheldenepossen van de afgelopen jaren.Daarnaast beschikt Iron Man in het tweede deel over een evenwaardige tegenstander: Ivan Danko, zoon van een collega van zijn vader, die over dezelfde technologie beschikt maar er nog een paar scherpe puntjes heeft aangevijld. Mickey Rourke, wiens carrière in de goot was geëindigd, is na Sin City en The Wrestler plots weer een hot item in de boxoffice. Er kan worden opgeworpen dat zijn personage een belachelijke stereotypering van een Russische gangster uit de slechtere James Bondfilms is, maar hij zaait met zodanige pretlichtjes in zijn ogen dood en vernieling dat zijn Danko iets larger than life over zich krijgt; het is ook niet iedereen gegeven om over het racecircuit van Monaco te mogen lopen tegen de stroom van de auto's in, en dan zonder verpinken met een electrische zweep een bolide in twee te mogen hakken. Danko's koningmaker wordt vertolkt door Sam Rockwell (The Hitchhiker's Guide To The Galaxy), een eerder klassieke schurk die een doos van Pandora opent om zijn eigen persoonlijke kleingeestige ambities tegenover Stark waar te maken. Naast Downey jr. en Rourke, die alletwee terug hun carrière min of meer op orde hebben, bevat de cast enkele opmerkelijke bijrollen, niet in het minst die van Gwyneth Paltrow als Pepper Potts, omdat je een actrice van haar kaliber eerder associeert met klassieker, minder lichtvoetig acteerwerk. Er zit seksuele spanning in de lucht wanneer ze eerder schuchtere pogingen onderneemt om haar platonische bewondering voor Stark naar een hoger niveau te tillen, maar daar telkens jammerlijk in faalt; het gegeven is zowaar de antithese van de achtbaan waarop Peter Parker uit Spiderman met zijn Mary-Jane rijdt. Ook Scarlett Johansson weet in de scènes waarin ze in een zwarte catsuit mag komen opdraven te overtuigen dat ze goed heeft opgelet tijdens de lessen gevechtssporten, maar haar personage wordt schromelijk te weinig uitgespeeld.




Bottom line is dat, zeker voor een sequel van een eerste deel dat toch ook niet zó speciaal was, Iron Man 2 de verwachtingen waarmaakt, en je als kijker met een welvoldaan gevoel achterlaat: de humor, actie en dramatiek zijn uitgebalanceerd, en laten je amper ruimte om tussendoor naar adem te happen. Favreau verstaat blijkbaar net als Bryan Singer en Christopher Nolan de kunst om een stripverhaal te verfilmen op een niveau dat zowel de fanboys van het eerste uur pleziert, en tegelijkertijd toegankelijk genoeg is om de occasionele leek voldoende bij de les te houden. De pointe van de hele S.H.I.E.L.D.-verhaallijn is me misschien een beetje ontgaan, als niet al te frequente lezer van Amerikaanse comics, maar het is niet dat je daardoor iets essentieel mist, en er wordt zeker in het bonusmateriaal genoeg randinformatie verschaft om de film in een groter geheel te kunnen kaderen. Ook werpt de film ondanks het redelijk ongeloofwaardige uitgangspunt - wat helpt in godsnaam een exoskelet als je uit een vliegtuig springt? - vragen op in hoeverre het wenselijk is om zaken als nationale veiligheid uit te besteden aan privéfirma's, wat gezien de werkelijke politieke actualiteit zeker geen triviale vraag is. Er wordt niet te overdadig gegrossierd in speciale effecten, en in het geheel blijft Favreau zeker bij de les. Iron Man 2 combineert een gladde, gelikte verpakking met de kunde om een gestructureerd en coherent verhaal te vertellen.




BEELD EN GELUID
Dit is een transfer die over de hele lijn weet te overtuigen. De shots zijn één voor één haarscherp, of ze nu in het zonlicht van Monaco, de nachtelijke skyline van Los Angeles of een door ratten geïnfesteerd appartement in Moskou zijn geschoten. De futuristische designs in de laboratoria van Stark en Hammer zijn rijk aan textuur en alle details aan de exoskeletten zijn bijzonder goed zichtbaar. Wanneer de droids met elkaar in de clinch gaan, laten zelfs de beschadigingen aan de harnassen in detail niets te wensen over. Deze zin voor kleine details vertaalt zich onder meer ook in een genuanceerd kleurenpalet, dat zeer stabiel en egaal oogt. Vooral het diepe zwartniveau dat onder meer uitstekend uit wordt gespeeld in de finale scène waarin Rhodes en Stark het leger van Danko het hoofd moeten bieden, spreekt voor zich. Een kleine zweem grain is behouden, net voldoende om de film het cinematische uitzicht te geven dat de film karakter geeft; de print is voor de rest zeer proper, niet vertroebeld door edge enhancement of andere digitale trucjes. Waar de eerste film het nog met een Dolby TrueHD-track moest stellen, werd deze film uitgevoerd in een frisse, dynamische DTS-HD MA 5.1-variant waarin de registers worden opengetrokken. De film begint zowaar met een stamper van AC/DC, gevolgd door een publieke verschijning van Stark die komt binnenvallen in zijn jet pack voor een publiek van duizenden enthousiastelingen, aan hun reacties te horen allemaal aandeelhouders van Stark Industries. Het hele zooitje bijzonder luid klinkt, maar alles toch voldoende gericht blijft opdat het geen modderig boeltje zou worden waarin alles in elkaar overloopt. Let bijvoorbeeld maar eens op de split surround in de scènes in de straten van Monaco. Als er nóg meer detail uit de surroundspeakers zou moeten komen, dan zou het de geur van smeltend rubber moeten zijn.

EXTRA'S
Op de eerste disk krijgen we een enthousiast audiocommentaar van regisseur Jon Favreau, die de franchise als fanboy een warm hart toedraagt, en honderduit vertelt over alternatieve takes, de bijdragen van de acteurs, de opbouw van de film, de opnames in Monaco, en nog veel meer. In de S.H.I.E.L.D. Data Vault vinden we een spinnenweb aan profielen, filmpjes en achtergrondinformatie over personages en technologie uit het Marvel-universum dat naast Iron Man en het daarin beschreven S.H.I.E.L.D.-universum ook elementen uit The Incredible Hulk en een op stapel staande Avengers-ensemblefilm omvat. We kunnen deze informatie op twee manieren bekijken: in Footage Scan Mode tijdens het afspelen van de film, of in The Vault Mode, waarin het geheel in overzichtelijke (nu ja...) menu's wordt gegoten. Toch is de S.H.I.E.L.D. Data Vault voornamelijk een featurette die de kenners van het stripuniversum zal plezieren, en minder zal betekenen voor een occasionele kijker. Er is echter op de eerste disk ook nog een Picture in Picture-track Previsualization and Animatics aanwezig, een secundair videoscherp waarin we onder meer storyboards en testshots te zien krijgen.




Op de tweede disk wordt de aandacht onmiddellijk getrokken door de vierdelige documentaire Ultimate Iron Man: The Making of Iron Man 2. In het eerste deel, Rebuilding the Suit (29 min.) wordt er bij de cast en crew gepeild naar het enthousiasme voor het maken van een sequel, en zien we hoe de cast bij elkaar gepuzzeld wordt, inclusief nieuwe karakters, en wordt er al een begin gemaakt van het creëren van previsualisaties, kostuums en rekwisieten. De acteurs mogen intussen al aanschuiven in het fitnesscentrum om hun conditie op peil te krijgen. In A Return to Action (17 min.) volgen we de cast wanneer de eerste, simpelere scènes gefilmd worden, zoals de opening in Moskou en de scènes op de luchtmachtbasis. In Expanding the Universe (19 min.) wordt het grootser gezien, met het op locatie schieten van de racescènes in Monaco, en de voorbereiding van Scarlett Johanssons lijf-aan-lijfgevecht. Building a Legacy (20 min.) is echter het interessanteste deel, wanneer de film op de monteertafel terecht komt, en samen met de muziekscore en wat postproductie tot een bekijkbaar geheel wordt gekneed.

De grote documentaire wordt gevolgd door zes kleinere losse documentaires: Creating Stark Expo (7 min.), Practical Meets Digital (9 min.), Illustrated Origin: Nick Fury (6 min.), Illustrated Origin: Black Widow (3 min), Illustrated Origin: War Machine (4 min.) en Working with DJ AM (2 min.). Het is een beetje jammer dat deze stukjes niet samen met de hoofddocumentaire tot één megadocumentaire zijn versmolten, zoals bij de eerste film het geval was. Er volgen nog een elftal conceptuele gallerijen, met onder meer modellen van de drones, de uitrusting van Whiplash en de Stark Expo 2010. De disk bevat ook acht verwijderde scènes (17 min.), waaronder de alternatieve openingssequentie waar Jon Favreau het op zijn commentaartrack over had. Op het einde vinden we dan nog drie trailers voor de film zelf terug (6 min.), een drietal cross-promotionele trailers voor onder meer een computerspel en een geanimeerde versie van Avengers. Uiteraard kon de videoclip van AC/DC Shoot To Thrill (6 min. bijna - de heren zijn op dreef) niet ontbreken bij het geheel




De versie bevat nog een derde disk met de film op dvd en de mogelijkheid om een digitale versie op uw draagbare telefoon te zetten. Mijn grootvader heeft me geleerd dat een telefoon diende om te telefoneren. Who the hell heeft er behoefte aan een film te zien op een pietepeuterig schermpje als je juist een high definition-versie hebt gekocht?

CONCLUSIE
Iron Man 2 is een aanrader over de hele lijn. Paramount moet alleen dringend eens wat doen aan de price setting want de Engelse versie kost amper de helft van de versie voor de lokale markt.