REVOLUTIONARY ROAD
Bespreking door: William - Geplaatst op: 2011-03-01
FILM
In
Revolutionary Road werken Leonardo DiCaprio en Kate Winslet voor het eerst opnieuw samen sinds hun succesvolle optreden in
Titanic (1997). Als een Oscar-genomineerde en een Oscar-winnares van hun kaliber de krachten na ruim een decennium bundelen, dan moet er wel iets heel belangwekkends aan de gang zijn en dat is ook zo, want in
Revolutionary Road leveren ze een prestatie die hun eerdere samenwerking doet verbleken. Uiteraard zijn ze allebei tien jaar ouder geworden en heeft hun talent kunnen rijpen als gevolg van boeiende samenwerkingen een toegenomen ervaring, en dat vertaalt zich in deze film in pakkende en meeslepende cinema, 114 minutenlang, zonder ook maar één ogenblik te vervelen.
Het scenario van Revolutionary Road is gebaseerd op de gelijknamige debuutroman van de Amerikaanse schrijver Richard Yates (1926-1992). Daarin doet hij het verhaal over Frank en April Wheeler, een jonge stel dat elkaar leert kennen op een feestje, verliefd wordt, trouwt en zich in een riant huis vestigt in een buitenwijk. April zorgt voor hun zoon en dochter en Frank reist elke dag met de trein naar New York voor een weinig interessante job op de zeventiende verdieping van de Knox-building, verkopers van kantoormachines. Terwijl Frank steeds meer een hekel krijgt aan z’n kantoorbaantje, vereenzaamt April tussen het aanrecht en de wastobbe. Frank heeft een onbelangrijke affaire met een secretaresse, April neigt naar een depressie en heeft het gevoel te stikken in wat de zoon van goede vrienden de rustige leegheid noemt. Ze herinnert Frank aan z’n oude droom om in Parijs te wonen en stelt voor het huis te verkopen en definitief naar Europa te verkassen. Frank vindt het een aantrekkelijk idee en belooft erover na te denken. Vrienden en buren worden op de hoogte gebracht van de avontuurlijke plannen en hoe waanzinniger zíj het allemaal vinden, hoe meer April ervan overtuigd is dat Europa dé uitkomst is voor haar zwalpende huwelijk en haar nutteloze leven. Ondertussen krijgt Frank op kantoor een aantrekkelijke aanbieding van zijn chef met een flinke salarisstijging als bonus. Hij vertelt April dat ze ook in Amerika gelukkig kunnen worden en dat Parijs toch maar een stad is zoals alle andere steden. April staat voor een moeilijke keuze?
Het is van
Who’s Afraid Of Virginia Woolf? (1966) geleden dat twee acteurs in personages kruipen die elkaar tot op de grond afbranden. Elizabeth Taylor en Richard Burton zijn uiteraard niet te verbeteren, maar Winslet en DiCaprio zien we in een heel overtuigende poging om minstens in de buurt te komen, want in de confrontaties tussen Frank en April Wheeler gaan ze heel diep en tonen ze de rauwheid, de totale deceptie, de minachting en de frustratie die elke vorm van dialoog tussen twee mensen die ooit heel er veel van elkaar hielden, totaal onmogelijk maken. Het probleem met Frank en April is dat ze elk hun eigen dromen na zijn blijven jagen en over te weinig fantasie beschikken om die te combineren tot een project waarvan ze beiden beter worden. Uiteraard zit Frank vast aan een saai baantje en straks aan een beter betaalde en nog altijd even geestdodende job, maar hij kan er wél zijn vrouw en twee kinderen van onderhouden, en uiteraard zit zij vast aan het huishouden en de zorg voor echtgenoot en kinderen, doch dat is de gang van zaken in de jaren vijftig van de vorige eeuw en het lot van miljoenen Amerikaanse en Europese mannen en vrouwen. Het was wachten op de beatniks, de provo’s en de flowerpowergeneratie om de knuppel in het hoenderhok te gooien en de maatschappelijke verstarring aan te klagen, uit te dagen en weg te vegen. Uiteindelijk lijkt vooral April het probleem te zijn of tenminste degene die nood heeft aan verandering van omgeving en omstandigheden, want zij is bereid om in Parijs een baantje als secretaresse te accepteren terwijl Frank
zich bezighoudt en uitzoekt wat hijzelf wil doen. Het klinkt allemaal redelijk en valabel anno 2011, maar dat was het allerminst in de opbouwjaren na WOII toen maatschappelijke processen nog volgens vooroorlogse patronen verliepen met de nadruk op burgerzin, werklust en sociale correctheid.
Scenarioschrijver Justin Haythe blijft heel dicht bij het origineel van de auteur en vertaalt diens gedateerde dialogen in soepele en geloofwaardige confrontaties tussen Frank en April, waardoor Revolutionary Road ondanks het tijdskader een zeer moderne en eigentijdse sfeer uitstraalt. Kate Winslet, die de roman al geruime tijd kende en zich het personage April al helemaal eigen had gemaakt, weet precies de juiste toon te vinden voor de wisselende en overwegend depressieve gemoedstoestand van het personage. Leonardo DiCaprio toont de toeschouwer een hoofdpersonage tussen hamer en aambeeld, een dertiger die de lokroep van z’n jeugddromen niet is vergeten, maar die beseft dat de hypotheek voor het grote huis, het schoolgeld voor de kinderen en de maandelijkse afbetaling van de prachtige auto andere eisen stellen en als man met zin voor verantwoordelijkheid doet hij wat van hem wordt verwacht, nl. dat wat van alle mannen in zijn positie wordt verwacht, ondanks het besef dat het leven ondertussen als zand door de vingers glipt.
Kate Winslet en Leonardo DiCaprio zijn sterk in Revolutionary Road en regisseur Sam Mendes (echtgenoot van Kate Winslet) laat geen enkele kans onbenut om ze met elkaar te confronteren als de ontmoedigde April en de machteloze Frank, gescheiden door wederzijds wantrouwen en persoonlijke ambities, maar evenzeer door nostalgie en machteloosheid. Tegenover de gemaaktheid van April op verschillende momenten van de echtelijke crisis, positioneert de regisseur Frank als degene die het debat gaande probeert te houden, die begrip op wil brengen voor Aprils verzuchtingen en die voortdurend redelijke alternatieven verzint om tot een consensus te komen. Het vraagt van Di Caprio een subtiliteit die hij zelden of zelfs nooit eerder getoond heeft en waarvoor hij alle respect verdient.
Interessante rollen zijn er ook voor Kathy Bates (
The Bridge of San Luis Rey, 2004) als de gluiperige makelaar Mrs. Helen Givings, Michael Shannon (
The Bad Lieutenant: Port Of Call – New Orleans, 2009) als haar gestoorde zoon John Givings en David Harbour (
Brokeback Mountain, 2005) als de
horny buurman Shep Campbell. Kathryn Hahn, u misschien bekend uit de serie
Crossing Jordan (2001), speelt op een haast perfecte manier zijn onnozele en kwezelachtige echtgenote uit de jaren vijftig, die tevredenstelt is met wat haar overspelige echtgenoot nog te bieden heeft. Samen met een perfect production design komt de periode op die manier op uitstekende wijze tot leven, mede dankzij het vermijden van studio-opnamen. Uiteraard wordt er heel veel gerookt in
Revolutionary Road, want dat was de stijl in de jaren vijftig, naast de zeer klassieke bruine kostuums met bijpassende hoed voor de mannen en de brede jurken met enorme bloemmotieven en uiteraard gepermanent haar voor de vrouwen.
BEELD EN GELUID
Sam Mendes kiest voor een bijna doorzichtig en luchtig kleurenpalet dat perfect de tijdsgeest weergeeft. De tinten zijn een beetje geforceerd en alles in het decor ademt een sfeer van overdreven netheid en kleinburgerlijkheid. De personages zijn altijd perfect aangekleed en gekapt, een typisch verschijnsel uit die periode, net voor de grote verloedering van de jaren zestig. Thomas Newman (
Brothers, 2009;
The Good German, 2006) heeft een mooie bijpassende soundtrack gecomponeerd die de actie perfect ondersteunt.
EXTRA’S
Een Audiocommentaar van Regisseur en Scenaristvoor wie daar behoefte aan mocht hebben, een reeks interessante Verwijderde Scènes, met optioneel commentaar van regisseur en scenarist en ter afsluiting een boeiende The Making of Revolutionary Road, waarin Kate Winslet vertelt hoe ze jarenlang met het project bezig is geweest, eerst om haar echtgenoot Sam Mendes te overtuigen en meer dan twee jaar om haar boezemvriend Leonardo DiCaprio ertoe te bewegen het scenario te lezen. Sam Mendes zien we aan het werk op de set en hij vertelt over de keuze om echte decors te gebruiken in plaats van studiosets. Scenarist Justin Haythe vertelt over de lange weg tussen boek en scenario en Leonardo DiCaprio laat weten dat hij na de lectuur van het scenario meteen voor het project gewonnen was.
CONCLUSIE
Revolutionary Road van regisseur Sam Mendes (
Away We Go, 2009) is een uitstekend relatiedrama dat zich afspeelt in de jaren vijftig van de vorige eeuw. Leonardo DiCaprio en Kate Winslet spelen de sterren van de hemel en dat leverde haar in elk geval een zeer verdiende Golden Globe op voor beste actrice. In de bijgeleverde making-of verneemt u hoe het allemaal in z’n werk is gegaan.