De Duits-Amerikaanse modefotograaf Helmut Newton (geboren Helmut Neustädter, 1920-2004) geldt als een invloedrijk en vaak gekopieerd artiest. In de periode 1950-1980 was hij actief voor Vogue en andere grote modebladen, en met z’n erotische zwart-witfoto’s van sterke vrouwen beïnvloedde hij meerdere generaties fotografen in West-Europa, Amerika en Australië. Feministen noemden hem een seksist en jongere collega’s verweten hem z’n bourgeoismentaliteit en z’n commerciële ingesteldheid, maar Newton liet die kritiek aan zich voorbijgaan en deed gewoon dat wat hem interesseerde en waarin hij goed was: vrouwen fotograferen, met of zonder kleren. Ondertussen is z’n werk tot kunst verheven en zijn z’n foto’s tentoongesteld in het Fotografiemuseum in Berlijn, waar ook de Helmut Newton Stiftung ondergebracht is.
 

   
 

Newtons carrière begon in Singapore als journalist en fotograaf voor The Straits Times, want als zoon van een joodse knopenfabrikant in Berlijn besloot hij na de beruchte Kristalnacht van 9 november 1938 naar het buitenland uit te wijken. Z’n vader was al eerder opgepakt en tijdelijk in een concentratiekamp opgesloten en vluchtte nadien met z’n echtgenote naar Chili. In Singapore werd Newton opgepakt door de Engelsen en in een kamp in Australië geïnterneerd. In 1942 werd hij vrijgelaten, werkte voor het Australische leger als vrachtwagenchauffeur en kreeg na de oorlog het Australisch staatsburgerschap. Een jaar later trad hij in het huwelijk met actrice June Brown die later zelf een succesvolle carrière als fotograaf uitbouwde onder het pseudoniem Alice Springs. In Australië trok hij de aandacht van Vogue met z’n tentoonstelling New Visions In Photography en ging voor het blad aan de slag als modefotograaf. Vandaar naar Londen (1957) was een logische stap, maar de stijve Engelsen lagen hem niet en dus trok Newton naar Parijs, waar hij zich in 1961 definitief vestigde.
 

  

 

In Parijs werkte Helmut Newton vervolgens voor Vogue en Harper’s Bazaar en maakten zijn gestileerde erotische naaktfoto’s de weg vrij voor een internationale carrière. De jonge Sigourney Weaver, Faye Dunaway, Catherine Deneuve en Charlotte Rampling behoren tot de bekende artiesten die zich door Helmut Newton lieten fotograferen, soms naakt, soms met een minimale hoeveelheid textiel, maar altijd in een decor, een situatie of een houding die de opnamen boven de middelmaat uittillen en veel meer suggereren dan eigenlijk wordt getoond, waarbij een zekere geheimzinnigheid en raadselachtigheid nooit ver uit de buurt zijn, met als directe gevolg dat z’n modefoto’s de tand des tijds hebben doorstaan, ondanks de veranderde mode, maar dankzij de unieke uitstraling van z’n modellen in een erotische, sadomasochistische of fetisjistische setting, soms in een studio-omgeving, maar meestal in de natuur bij daglicht.

 

In 1970 kreeg Helmut Newton een hartaanval die hij met moeite overleefde. Volgens z’n echtgenote was die tegenslag een keerpunt in z’n leven en in z’n carrière, want z’n werk werd persoonlijker. Newton begon foto’s voor zichzelf te maken. Z’n commerciële output daalde, maar z’n werk won aan intensiteit, met als hoogtepunt z’n fotoserie Big Nudes (1980) waarmee hij z’n technisch meesterschap bewees. Een foto van de Amerikaanse actrice Kristine Debell voor Playboy werd in 2002 geveild voor ruim 21.000 dollar en een jaar later bij Christies voor meer dan 26.000 dollar.

 

  
 

In de documentaire Helmut Newton – Frames From The Edge schetst regisseur Adrian Maben een omstandig portret van Helmut Newton waarvoor hij op de medewerking van de artiest kon rekenen. Newton is zeer openhartig over wat hem motiveert en emotioneert en hij geeft zelf commentaar bij de foto’s die hij in z’n lange carrière maakte. Hij praat ook uitgebreid over de invloed van z’n hartaanval op z’n carrière en de keuzes die hij nadien heeft gemaakt. Anno 1989 – jaar waarin deze film is gedraaid – geeft hij eerlijk toe dat modefotografie hem nog nauwelijks interesseert omdat hij het gevoel voor het genre kwijtgeraakt is. Ook aan het woord komt z’n vrouw June Brown met wie hij ondanks de vele mooie vrouwen in z’n leven altijd getrouwd is gebleven. De vrouwen en de modellen interesseerden mij niet, zegt hij daarover, wel de opnamen die ik met ze kon maken. Faye Dunaway, Catherine Deneuve, Charlotte Rampling en Sigourney Weaver, zelfs Karel Lagerfeld zien we op foto’s van Helmut Newton en zij geven uitgebreid commentaar op de samenwerking van toen, op de unieke sfeer die Newton wist te creëren om het eindresultaat te beïnvloeden en op de blijvende kracht van z’n werk. Oude filmpjes, heel veel foto’s, setopnamen en zuinig commentaar vervolledigen het portret van een unieke kunstenaar en een groot artiest.
 

  

 

Het beeldmateriaal is meer dan 20 jaar oud en dat heeft sporen nagelaten. Van grove beschadigingen en andere ongerechtigheden is nauwelijks sprake, want de originele opnamen zijn ofwel goed bewaard ofwel grondig schoongemaakt, maar de kleuren zijn vaak flets met soms een lichte mist over het beeld, vooral in de ruimere opnamen van Los Angeles en omstreken. De interviews zijn er beter aan toe, maar dat komt omdat in vele gevallen voor een donkere en/of kleurloze achtergrond is gekozen. Het geluid staat in stereo en dat is voldoende voor de dergelijke documentaire.

Andere Trailers uit het Homescreen-aanbod.
 

  

 

Met Helmut Newton – Frames From The Edge brengt Homescreen een modefotograaf en artiest onder de aandacht die bij ons nauwelijks bekendheid geniet buiten het gevestigde circuit. Wie met fotografie bezig is of interesse heeft voor het onderwerp, die mag deze dvd in geen geval missen.