FILM
Een zooitje wetenschappers van allerlei pluimage, waaronder exobiologe Helen Benson (Jennifer Connelly), moet in allerijl komen opdraven wanneer een meteorietachtig object met een rotvaart op de aarde afstormt, en men verwacht dat de impact een
global killer gaat zijn. Boven Central Park vermindert het echter vaart, en een alien, Klaatu (Keanu Reeves), verlaat de gloeiende energiesfeer om zich vervolgens te ontpoppen tot een menselijke gedaante. De militairen hebben het echter niet zo begrepen op de aanwezigheid van de buitenaardse, en hun motto is eerst schieten en dan vragen stellen; Klaatu wordt echter beschermd door een reusachtige robot die Gort heet en inderdaad zoals zijn naam doet vermoeden de op hem afgestuurde straaljagers aan gort schiet. Overal ter wereld landen er soortgelijke bollen; wanneer de vertegenwoordigster van de regering, de schietgrage Regina Jackson (Kathy Bates), Klaatu laat ondervragen, voorspelt die het einde van de mensheid: zijn ras is gekomen om de aarde terug 'vrij te maken' van de schadelijke invloeden van de mens, en de natuur terug de vrije ruimte te geven. De bollen dienen daarbij om van de voornaamste specimen stalen te nemen. De regering stuurt het leger onder leiding van een ijzervretende kolonel (Robert Knepper) op de bollen af, en probeert greep te krijgen op de onverwoestbare Gort. Alleen Helen is van mening dat eventueel praten met Klaatu, die eerder de stijl heeft van een niet-betrokken waarnemer, en hem voorstellen aan de 'ware leiders' van de mensheid, zoals haar mentor, professor Barnhardt (John Cleese), een visionaire Nobelprijswinnaar, de aliens van gedachten kan doen veranderen. De druk die op Gort wordt uitgevoerd krijgen de militairen echter in veelvoud terugbetaald.
Deze ongelofelijk moraliserende remake van het
origineel uit 1951 volgt het origineel vrij dicht, in die zin dat de hoofdpersonages hetzelfde heten.
So far the good news. De originele achtergrond van de dreiging met een nucleaire vernietiging tussen de Verenigde Staten en de Sovjetunie is natuurlijk anno 2008 zonder voorwerp geworden, en werd als politiek correcte oplossing vervangen door de milieuproblematiek waarmee de mens zich naar de afgrond zou richten. Zou, want om professor Barnhardt te parafraseren, op de rand van een catastrofe is de mens altijd tot zelfverheffing in staat. Een regel die altijd schijnt op te gaan, behalve wanneer men in Hollywood de kans heeft om een monsterlijke blockbuster een rode kaart te geven, maar het niet doet omdat het project al in een te ver gevorderde fase is. Het politiek correcte sausje is hier en daar wel érg aangelengd met sausbinder. In plaats van een weduwe met een zoon heeft Helen Benson in deze versie plots een (zwarte) stiefzoon, waarbij het raciale aspect blijkbaar enkel van belang was om Jaden Smith, het niet zo begaafde zoontje van acteur Will Smith, een rolletje te kunnen schenken. Een ander markant verschil is dat de robot Gort in plaats van een behoorlijk uit de kluiten gewassen reus van drie meter nu ongeveer een flatgebouw hoog is, en zichzelf kan transformeren in een zwerm nanobotjes die materie eten en zichzelf zonder noemenswaardige beperkingen kunnen vermenigvuldigen. De oorspronkelijke film heeft een beetje een cultstatus verworven, en er wordt te pas en te onpas in de populaire cultuur rondgestrooid met het zinnetje 'Klaatu barada nitko', onder meer in Sam Raimi's
Army Of Darkness, dat hier wordt hernomen, maar nog altijd even weinig substantiële betekenis heeft. De film staat bol van de conceptuele fouten: de nanobots kunnen bijvoorbeeld in een oogwenk een sportstadion van de kaart vegen, maar blijkbaar kunnen mensen er veilig voor schuilen onder het eerste het beste bruggetje. Verder is het algemeen bekend dat de aliens zonder probleem alle communicatiesatellieten van de mensheid kunnen afluisteren, maar desondanks is het toch nodig om contact op te nemen met hun agent ter plaatse, die zich heeft vermomd als Chinese immigrant, en dan nog nota bene in de McDonald's. Het patriottisme waarmee de Amerikanen, die zich als verdedigers van de mensheid opwerken, zichzelf nog maar eens bewieroken is ook ronduit storend, en roept nare herinneringen aan onder meer
Independence Day op.
Toch is het onbedoeld lachen, gieren en brullen met de onophoudelijke waslijst slechte beslissingen die regisseur Derrickson op zijn geweten heeft. Er komt een dag dat deze film in de verplichte leerstof van aspirant-filmmakers zal worden aangehaald als typevoorbeeld van miscasting. John Cleese heeft niet het minste credibiliteit om ernstige wetenschapper te spelen, en je verwacht van de man halvelings voortdurend dat hij de Hitlergroet gaat maken om de Duitsers op stang te jagen. Kathy Bates is niet om aan te zien als een soort van minister van defensie in
fuck me-botjes, en "miscasting" is eigenlijk nog een verkeerd gekozen woord voor Jaden Smith, die beter ergens ofwel een acteurschool zou bezoeken, of gewoon beter een ander beroep kiezen (meer verantwoordelijkheid dan frietenbakker in de McDonald's is waarschijnlijk te hoog gegrepen), en dus tot nader order eigenlijk nergens voor kan gecast worden. Keanu Reeves is echter nog altijd Keanu Reeves, het is te zeggen, die ziet er als gewoonlijk uit alsof hij een tube tranquillizers voor bronstige stieren heeft geslikt. Wat de film nog enigszins overeind houdt zijn de ruim bedeelde speciale effecten en explosies, maar ook daar ontpopt Derrickson zich als de Lidl-versie van Michael Bay.
BEELD EN GELUID
Fox stelt met deze film, op technisch vlak althans, niet teleur. Het beeld ziet er vrij scherp en stabiel uit, waarbij kosten noch moeite gespaard werden. De nachtelijke scènes van New York zien er ondanks de donkere structuur fijn en gedetaillerd uit, met kleuren en texturen die levensecht lijken. De kleuren zien er een beetje aan de gedempte kant uit en stralen kou uit, maar dat is waarschijnlijk de artistieke keuze van de regisseur. Artefacts en ruis zijn afwezig. Er werd ook niet danig met het beeld geknoeid, zodanig dat er geen edge enhancement of onnatuurlijke ruisonderdrukking te zien is. De geluidstrack is uitgevoerd in DTS-HD MA 5.1, en creëert van in het begin de juiste atmosfeer. De demonstratie van militair machtsvertoon vindt makkelijk zijn weg naar de surroundkanalen, en het onaardse gerommel van de lichtgevende sferen dringt via de subwoofer diep door.
EXTRA'S
De bonusfeatures lijken, zoals wel meer gebeurt bij Fox-releases, nogal schimmig geadverteerd op de hoes, maar achter de menu's gaat een waslijst van bonusmateriaal schuil. De film is eerst en vooral voorzien van een
Picture-in-picture-commentaar "Klaatu’s Unseen Artifacts", waarin we onder meer previsualisaties, testshots van speciale effecten, productiefoto's en conceptuele schetsen zien. De interactieve mogelijkheid
"Build Your Own Gort" is een redelijk belachelijke
gimmick waarmee je je eigen robot van armen en benen kan voorzien. Dit is nog best te vergelijken met een
Transformer in elkaar zetten met behulp van een Chinese handleiding, en entertainend voor maximaal vijf minuten. Regisseur Scott Derrickson was wellicht te beschaamd over het resultaat om op de
audiocommentaartrack acte de présence te geven, maar zijn plaats wordt ingenomen door scenarist David Scarpa, die nog redelijk wat interessante informatie geeft over zijn visie op de film, de manier waarop hij de
aliens ziet en de bronnen waar hij zijn inspiratie haalde. Er vallen af en toe wel wat ongemakkelijke stiltes. De
drie verwijderde scènes scenes (1:56) voegen niet gek veel toe aan de film.
Dan volgen er vier redelijk interessante
documentaires. Eerst en vooral
"Re-imagining 'The Day'" (30:06), waarin men de afweging maakt hoeveel elementen uit de oude film werden behouden en welke moesten vernieuwd worden. Lees: de kerndreiging is vervangen door een ecologische ramp. In
"Unleashing Gort" (13:52) gaat het vooral over het proces van het opschalen van dit imposante personage.
"Watching the Skies: In Search of Extraterrestrial Life" (23:08) is een redelijk interessante documentaire over de fascinatie vna de mens in zijn zoektocht naar intelligent buitenaards leven. Ik zou echter meer
Contact aanbevelen, of één van de vele National Geographic-reportages over het onderwerp, al was het maar om de ernstige ondertoon.
"The Day the Earth Was Green" (14:04) tenslotte is een onvermijdelijke propagandabijdrage waarin iedereen wordt aangespoord groener te gaan leven (in een dierenvel in een grot gaan wonen is er nog nét niet bij). Verder krijgen we drie
still galleries met tekeningen van de conceptuele schetsen, de storyboards en productiefoto's, en als afsluitertje een
trailer (1:48).
CONCLUSIE
Klaatu Barada Nitko! Deze prent is een dampende
shitko. Wellicht zullen liefhebbers van films als
Independence Day er nog wel hun voordeel mee kunnen doen, maar
The Day The Earth Stood Still is een onwaardige homage aan het origineel.