HANNAH AND HER SISTERS
Bespreking door: Dieter - Geplaatst op: 2012-05-25
FILM
Het midden van de jaren tachtig is zonder meer de creatief meest stimulerende periode van Woody Allens leven. De cineast leverde toen de ene goede film na de andere af. Bovenaan het lijstje zetten vele filmliefhebbers
Hannah And Her Sisters, uit 1986. Hoewel ik persoonlijk
The Purple Rose of Cairo (1985) zijn meesterwerk vindt, valt er toch wat te zeggen voor alle lof die
Hannah and her Sisters toegezwaaid krijgt: de prent is op vlak van dialogen Allens meest citeerbare film, het verhaal is herkenbaar voor iedereen die al eens een relatie had, de cast is nagenoeg perfect en de structuur onderzoekt speels de mogelijkheden van een mozaïekfilm. Geen enkele andere film toont bovendien zo treffend dat Allen niet alleen een meester is van het gesproken woord, maar ook van de rake visuele observatie. Als cineast, in de pure betekenis van het woord, was de New Yorker in mijn ogen nooit beter in vorm dan hier.
Allen kiest niet zozeer voor één overkoepelende plot, maar toont één jaar uit het leven van vier zussen in The Big Apple, met als rode draad hun liefdesleven. Actrice Hannah leeft het goede leven en is gelukkig getrouwd met boekhouder Elliot. Althans dat denkt ze, want haar echtgenoot is stiekem verliefd op Hannahs zus Lee. Die zit op haar beurt in een ontrafelende relatie met de oudere, succcesvolle schilder Frederick. Voor Elliot is het dan ook een aangename verrassing dat Lee wel open staat voor een affaire. Hannahs twee andere zussen, Holly en April, willen ook doorbreken als actrice en schuimen daarom, zonder veel succes, de ene auditie na de andere af. Niet alleen daar zijn ze overigens rivalen: ook op liefdesvlak komen ze in elkaars vaarwater. Het laatste lid van deze dysfunctionele familie is Hannahs hypochondrische ex-man Mickey. Hij is op zoek naar de betekenis van het leven als blijkt dat de tumor die hij vreesde te hebben, slechts het product van zijn verbeelding was.
Films met een soortgelijke verhaallijn zijn tegenwoordig schering en inslag in het onafhankelijke filmcircuit, maar anno 1986 oogde deze plot waarschijnlijk erg fris en vernieuwend. Dat doet
Hannah and her Sisters anno 2012 trouwens nog steeds, want Allens scenario is niet zozeer een triomf qua verhaal (hoewel dat zonder meer solide is), maar een meesterlijke vormelijke oefening. De cineast verdeelt de film in korte anekdotes van telkens 5 minuten, voorafgegaan door een titel die de situatie schetst. In elke deel heeft een ander personage de hoofdrol, waarbij we vaker wel dan niet ook nog eens diens interne beslommeringen horen via een voice-over. De film hopt bijgevolg van het ene perspectief naar het andere, wat in een film die grossiert in driehoeksrelaties tussen de personages een meesterzet is. In tegenstelling tot andere mozaïekfilms kruip je in
Hannah and het Sisters op evenwaardig niveau in het hoofd van àlle belangrijke personages, waardor de prent een van de meest ge(s)laagde karakterstudies is die ik ooit op het scherm zag.
Bovendien pakt de film uit met een ensemblecast om u tegen te zeggen. Twee van de acteurs hielden overigens een Oscarbeeldje over aan hun vertolking. Michael Caine is aandoenlijk als de verliefde Elliot die, eenmaal hij zijn droom van een affaire heeft kunnen waarmaken, wroeging krijgt en beseft dat hij nog altijd zielsveel van zijn echtgenote houdt. Ook Diane Wiest won terecht een Academy Award als Holly, veruit het meest dysfunctionele lid van de familie, die constant op zoek is naar haar ware talent in het leven. De rest van de cast moet echter nauweljks onderdoen voor deze twee klasbakken. Ik ken niemand die zich niet zal vereenzelvigen met de Barbara Hersheys April of die geen sympathie zal voelen voor Mia Farrows Hannah als die voelt dat haar perfecte leventje op de helling staat, zonder dat ze daar zelf iets aan kan doen. Woody Allens Mickey zorgt dan weer, niet verrassend, voor de meest neurotische noten van de film, maar dat werkt perfect omdat zijn personage een perfecte metafoor is voor de kijker: hij maakt evenveel deel uit van de familie-eenheid als dat hij erbuiten staat.
Zoals in nagenoeg elke prent van de cineast, voor hij naar Europa verkaste voor zijn jaarlijkse filmische uitstap, is ook de stad New York belangrijk als personage. Een hoogtepunt is zonder meer een montage langs architecturale hoogstandjes in de stad, maar ook in het ontwikkelen van de onderlinge relaties tussen de protagonisten lijkt New York een rol te spelen, zoals Allen de stad in beeld brengt. De muziekkeuze is bovendien perfect als emotionele ondersteuning van het verhaal: een instrumentale versie van
Bewitched, Bothered and Bewilderd meandert als een melancholisch Grieks koor door de prent.
Hannah and her Sisters is geen perfecte film - het gebrek aan aandacht voor de vierde zus, April (die zelfs niet de dvd-cover siert) is bijv. een pijnpunt - maar als iemand dit de perfecte Woody Allen-film noemt, heb ik daar niets tegen in te brengen.
BEELD EN GELUID
Woody Allen heeft nooit veel aandacht besteed aan de homevideoreleases van zijn films en dat straalt af op de beeldkwaliteit die we op deze dvd terugvinden. Grain en printbeschadigingen storen nooit, maar zijn wel vaak subtiel aanwezig. Het contrast is zonder meer ondermaats en de kleurenweergave sprankelt allesbehalve. Ook de scherpte zit aan de verkeerde kant van het kwaliteitsspectrum. Alleen de zwartniveaus blijven min of meer overeind. De monosoundtrack is evenmin van referentiekwaliteit wegens een problematische mix tussen de dialogen en de muziek. De dialogen klinken gewoon te zacht, waardoor je tijdens de film geregeld het geluid moet bijregelen, vooral in een scène waarin we van een stille stem plots overgaan naar een opera op orkaansterkte.
EXTRA'S
De enige extra is de originele
Trailer van de film.
CONCLUSIE
Hannah And Her Sisters is Woody Allen op z'n best. De blik op de relationele problemen van vier zussen in New York zit bomvol herkenbare, leuke situaties en citeerbare dialogen. Dit is wellicht de Woody Allen-film die de tand des tijds het best zal doorstaan. Beeld en geluid zijn helaas van een ondermaats niveau en ook de bonussectie is nagenoeg leeg.