On Golden Pond is het soort film waarvan je als toeschouwer halfweg zelf het scenario zou kunnen schrijven, want regisseur Mark Rydell en scenarioschrijver Ernest Thompson (auteur van het gelijknamige toneelstuk) houden zich strikt aan een klassieke formule die haar doelmatigheid als talloze keren bewezen heeft. Daar had de Oscar-jury in 1982 duidelijk geen probleem mee, want de productie kaapte drie beeldjes weg (beste acteur, beste actrice, beste scenario) en stuurde de concurrentie (Paul Newman in Absence Of Malice, Diane Keaton in Reds en Harold Pinter voor zijn scenario van The French Lieutenant’s Woman) met lege handen naar huis. Maar wellicht vielen de juryleden massaal voor de hoofdvertolkers, want met het driespan Katherine Hepburn, Henry Fonda en Jane Fonda, had Mark Rydell een zeldzame topcast in huis. Voor Henry Fonda zou het optreden in On Golden Pond overigens z’n laatste grote rol zijn. Hij overleed 6 maanden na de uitreiking van de Oscars op 77-jarige leeftijd. Katherine Hepburn, bijgenaamd The First Lady of American Cinema, was twee jaar jonger dan Fonda toen ze de Oscar kreeg voor haar rol als Ethel Thayer. Ze maakte nadien nog gedurende tien jaar films en overleed in 2003 op haar zesennegentigste. Alhoewel ze er allebei een carrière van een halve eeuw op hadden zitten (Fonda debuteerde in 1935, Hepburn in 1932) speelden ze nooit eerder samen in een film. On Golden Pond zou hun enige gezamenlijke wapenfeit blijven.
 

 

Norman en Ethel Thayer installeren zich voor de zomer in hun buitenhuis aan een meer in New England. Dit jaar is speciaal, want hun dochter Chelsea – die ze sinds lang niet meer hebben gezien en die net nu van Los Angeles naar Europa vliegt voor een vakantie met haar nieuwe vriend Bill - heeft toegezegd om een tussenstop te maken en een nachtje bij hen te logeren ter gelegenheid van de tachtigste verjaardag van haar vader. Het weerzien tussen moeder en dochter is warm en intens, maar dochter Chelsea geeft al meteen aan dat ze niet helemaal gerust is in het weerzien met haar vader, de eerder stugge gepensioneerde universiteitsprofessor zonder bruikbaar doel nu hij de handen helemaal vrij heeft, een man die er bovendien plezier in schijnt te scheppen om z’n omgeving te jennen met provocerende toespelingen. Wil je m’n gebit zien, zegt ie tegen Chelseas vriend Bill, tandarts van beroep, als ze aan elkaar worden voorgesteld en Chelsea wordt er fijntjes aan herinnert dat ze vroeger zijn dikke meid was, terwijl ze inmiddels al heel lang perfecte maten heeft. Norman zelf vindt het wellicht allemaal heel erg grappig en een bewijs van z’n pientere geest ondanks z’n hoge leeftijd, maar zelfs Ethel voelt zich verplicht om hem te temperen of achter z’n rug de plooien glad te strijken.
 

Chelsea vertelt haar moeder dat ze met Bill alleen naar Europa wil en vraagt of diens zoontje Billy gedurende die periode bij hun mag logeren. Ethel overtuigt Norman en in het vervolg van de film zien we hoe er sprake is van een zekere toenadering tussen de oude man en de blonde tiener. Ze gaan samen vissen, ze krijgen een ongeluk met de boot en slagen er uiteindelijk in om de volgens Norman grootste paling in het meer – hij noemt hem Walter – te vangen tijdens hun laatste boottochtje samen. Wat Norman nooit met z’n dochter had, nl. een gezonde vader-dochterrelatie, dat heeft ie uiteindelijk wel met het zoontje van z’n schoonzoon, want bij hun terugkeer blijkt dat Chelsea en Bill in Brussel in het huwelijk getreden zijn.

 

On Golden Pond is een bitterzoete feelgoodfilm met als centrale thema’s liefde op oudere leeftijd en de poging om een beschadigde vader-dochterrelatie te repareren. Liefdesrelaties zijn vaak het onderwerp van een bioscoopfilm, maar nooit zag u er eentje waarin het onderwerp op een dergelijke intense en tegelijk vertederende manier is gestalte gegeven. Henry Fonda is aantrekkelijk wegens zijn harde bolster met een zeer zachte kern, Katherine Hepburn legt in haar performance ongelooflijk veel tederheid en mildheid zonder dat de geloofwaardigheid wordt ondermijnd. Samen gunnen ze de kijker een blik op een vorm van liefde die lichamelijkheid en individualiteit ver overstijgt, waarbij de onderlinge ruwheid en uitdagende onliners alleen maar een camouflage zijn voor het diepe wederzijdse respect. Het is met andere woorden niet moeilijk om te raden waarom de Oscar-jury massaal overstag ging voor Fonda en Hepburn, want wat ze in On Golden Pond tonen is aandoenlijk en overtuigend.

  

 

Jane Fonda heeft een kleinere rol in deze productie, maar ze weet zich uitstekend staande te houden in het gezelschap van twee van de grootste monumenten uit de Amerikaanse filmgeschiedenis. Dabney Coleman krijgt de rol van pispaal, maar ook hij weert zich uitstekend in een vrij ongewone conversatie met Norman waarin hij vraagt of het goed is dat Chelsea en hij in één bed slapen. Z’n toekomstige schoonvader haalt hem het bloed van onder de nagels, maar z’n personage Bill Ray geeft hem lik op stuk: Chelsea heeft me verteld hoe je mensen graag voor gek houdt, repliceert hij, ze doet het zelf ook vaak met mij. Weet je, jij en ik, we hoeven geen vrienden te worden, hoewel dat leuk zou zijn, want je bent beslist een fascinerende man. Dus je doet maar en ik zal netjes en beschaafd blijven, maar besef dat ik weet waar je naartoe wil en dat er grenzen zijn. Z’n zoontje Billy is veel minder geneigd om Norman z’n gang te laten gaan en het is precies die houding die een toenadering tussen beide personages bevordert. Misschien is Chelsea altijd veel te braaf geweest, maar misschien kan ze profiteren van het pad dat de jonge Billy heeft geëffend.

 

Ondanks z’n leeftijd is On Golden Pond voorzien van een uitstekende beeldkwaliteit. Het materiaal is grondig onder handen genomen zodat er nauwelijks storende ongerechtigheden overblijven en de kleuren weer helemaal schitteren als vanouds. De muziektrack is van de hand van David Grusin die eerder ook al aan de wieg stond van The Graduate (1967), maar die vooral naam maakte als componist, arrangeur en dirigent van muziekscores voor tv-series, o.a. The Girl From U.N.C.L.E (1966-1967), The Andy Williams Show (1936-1964), It Takes A Thief (1968-1970) en St. Elsewhere (1982-1988). Z’n score voor On Golden Pond is rustig en klassiek van snit.

Geen
 

 

In On Golden Pond van regisseur Mark Rydell (The Rose, 1979) ziet u Henry Fonda en Katherine Hepburn in een film naar een toneelstuk van Ernest Thompson. Deze nestor en nestrix van de Amerikaanse cinema weren zich uitstekend en kregen daarvoor terecht allebei een Oscar. Het verhaal zelf is iets te sentimenteel anno 2012 en de lange weg die de auteur kiest om z’n doel te bereiken (de verzoening tussen vader en dochter) lijkt iets te omslachtig naar onze huidige verruwde normen en waarden. De technische kwaliteit is van dvd is bijzonder goed; jammer genoeg is de bonussectie leeg.