Wat sommige filmliefhebbers ook mogen beweren van David Lynch, toch moeten ze allemaal toegeven dat de Amerikaanse surrealist als geen ander een onuitwisbare stempel heeft gedrukt op de hedendaagse Amerikaanse cinema. Na het verpletterende succes van Twin Peaks kreeg iedere film die ook maar een beetje vreemd aanvoelde vrij vlug het etiket “Lynchiaans” opgeplakt. Volkomen terecht, want samen met Quentin Tarantino mag Lynch zich één van de weinige cineasten noemen die erin is geslaagd om met een eigenzinnige en aparte filmkunst het brede publiek te bereiken. Het Lynch-koninkrijk is weliswaar niet op één dag gebouwd. Zeker niet in 1986 toen Blue Velvet uitkwam. In die tijd had nog geen kat gehoord van de in 1977 verschenen Eraserhead. The Elephant Man uit 1980 oogstte wel goede kritieken, maar hij  liet niet meteen de kassa rinkelen en de sciencefictionfilm Dune uit 1980 werd (of wordt) door menig filmkenners als één van de grootste catastrofes uit Hollywoodland aangezien. Toch was producent Dino De Laurentiis er rotsvast van overtuigd dat er heel wat toekomst zat in de naam Lynch. Tijdens de opnames van Dune had Dino de excentrieke filmmaker beloofd dat hij de verfilming van zijn Blue Velvet-script wel zag zitten. Toen Lynch enkele jaren later opnieuw met het idee op de proppen kwam, was Dino’s antwoord weliswaar negatief. Maar kijk, Lynch was bereid om een groot deel van zijn salaris af te staan en hij kon enkele acteurs overhalen om bijna gratis te werken waardoor hij uiteindelijk groen licht kreeg. Eventjes zag het er naar uit dat Blue Velvet volledig genegeerd zou worden. Toen de prent in première ging bleef het immers windstil. Na enkele weken verdween de film in de vergeethoek, tot op het moment dat enkele critici de film herontdekten en hem met een absolute mustsee vereerden. De rest is geschiedenis want in 2013 prijkt hij nog steeds in diverse lijstjes van films die iedereen moet hebben gezien.

Net zoals dat in Twin Peaks het geval is, speelt ook dit lugubere verhaal zich af in een afgelegen Amerikaans dorpje. Lumberton is alleen maar bekend voor zijn pijnbomen en het is werkelijk een gebied waar niks te beleven valt. Dat verandert echter als Jeffrey Beaumont (Kyle MacLachlan) tijdens een wandeltocht zowaar een afgerukt oor in het gras ontdekt. De plichtsbewuste jongen stapt naar de politie, maar rechercheur John Williams (George Dickerson) doet alsof zijn neus bloedt. Meer zelfs, de commissaris vindt dat de jongen zich maar beter niet met serieuze politiezaken bemoeit. Jefferey weigert om zich bij de feiten neer te leggen. De nieuwsgierigheid van de jonge knaap wordt aangewakkerd door Sandy (Laura Dern), de jonge dochter van de rechercheur. De knappe blondine heeft immers enkele flarden van gespreken opgevangen waardoor het lijkt alsof alle sporen van de misdaad naar zangeres Dorothy Vallens (Isabella Rossellini) leiden. Jeffrey wil het mysterie tot op het bot ontrafelen, maar de vele moordlustige sadisten die erbij betrokken zijn maken het onderzoek levensgevaarlijk.

Blue Velvet is in al zijn aspecten een perfecte film. Natuurlijk heb je de uitmuntende regie die een vingeroefening bleek voor latere meesterwerken als Mulholland Drive en het vaak onbegrepen Lost Highway. Je ziet duidelijk dat David Lynch een genie is dat naar een eigen stijl zoekt. Sommige scènes zijn film noir pur sang, terwijl de scène met het oor zijn invloeden haalt uit de Dali-film Un Chien Andalou. Het scenario is naar Lynch-normen vrij simpel, alhoewel de meester de kijker wederom genadeloos meesleurt in een wereld van pervers voyeurisme en extreme pijn. De cast is op zijn zachtst uitgedrukt indrukwekkend. Zowel Kyle MacLachlan als Laura Dern werden de lieveling van Lynch. Naar verluidt komt dat omdat Kyle MacLachlan fysiek tamelijk veel op de surrealistische cineast lijkt, terwijl Laura Dern als geen andere actrice met verve de grandeur van de jaren vijftig laat herleven. Femme fatale van dienst is evenwel Isabella Rossellini, dochter van actrice Ingrid Bergman en regisseur Roberto Rossellini. Voorheen viel ze alleen te bewonderen in het balletvehikel White Nights. De vertolking van het voormalige Lancôme-gezicht als meelijwekkend slachtoffer is perfect. Zelden oogde een actrice zo sexy als Isabella, ofschoon ze naar eigen zeggen er gewoon als een klomp vlees wilde uitzien zoals Bacon dat in zijn schilderijen doet. Natuurlijk is het  Dennis Hopper, die als krankzinnige psychopaat zijn geliefde bont en blauw slaat, de man die de show steelt. Hopper werd als Frank Booth onsterfelijk. Het was een roem die de gewezen Easy Rider-ster op dat moment meer dan nodig had, want hij was op dat moment net ontslagen uit een afkickcentrum. Blue Velvet is eigenlijk de ultieme horrorprent zonder dat Lynch de film ook maar één seconde op een horrorprent laat lijken. Alles in deze film doet de kijker huiveren, zelfs de zeemzoete klanken van Roy Orbison klinken sinds Blue Velvet schrikwekkend. Blue Velvet is cinema met klasse die is gemaakt door een groot genie. Het is al duizenden keren geschreven, maar het is en blijft de waarheid dat Lynch één van de grootste regisseurs aller tijden is. Jammer dat hij tegenwoordig zo weinig van zich laat horen.

BEELD EN GELUID
EXTRA'S CONCLUSIE