Crimes And Misdemeanors  maakt deel uit van de Woody Allen Collection, een box-set die alle 19 speelfilms van de cineast bundelt uit de periode 1971-1991 en daar nog het latere Melinda And Melinda (2004) aan toevoegt. De overige films in de collectie zijn: Bananas, Everything You Always Wanted To Know About Sex (But Were Afraid To Ask), Sleeper, Love And Death, Annie Hall, Interiors, Manhattan, Stardust Memories, A Midsummer Night's Sex Comedy, Zelig, Broadway Danny Rose, The Purple Rose Of Cairo, Hannah And Her Sisters, Radio Days, September, Another Woman, Alice en Shadows And Fog.

FILM
Ogenschijnlijk ligt de wereld aan de voeten van Judah Rosenthal: hij heeft een lieve vrouw, succesvolle volwassen kinderen en een goed draaiende oogartsenpraktijk. Maar als zijn labiele minnares ermee dreigt hun affaire publiek te maken, zinkt de grond onder zijn voeten weg. Judah is verplicht te kiezen tussen de schande van de onthulling of een nog ergere misdaad: zijn minnares voor altijd het zwijgen opleggen. De oogarts kiest voor de laatste optie en laat haar uit de weg ruimen. Maar de misdaad laat sporen na: wroeging knaagt zodanig aan Judah dat hij zowaar overweegt alsnog zijn rol in het weinig verkwikkende verhaal op te biechten.

De goede verstaander heeft het al begrepen: met Crimes and Misdemeanors speelt Woody Allen nadrukkelijk leentjebuur bij Fyodor Dostoyevsky's Schuld en Boete. De cineast verplaatst de setting van Sint-Petersburg naar New York en geeft een andere invulling aan de karakters, maar het basisidee en de verschillende fases van wroeging die de protagonist doorloopt, zijn nagenoeg identiek aan de beslommeringen van Raskolnikov in de beroemde roman. Niet de meest orginele Woody Allen dus, maar daarom niet minder meeslepend. De filmmaker schetst namelijk een treffend beeld van de ontreddering die zich van Judah meester maakt. Elke scène sleurt hem dieper mee in de maalstroom: van de telefoonscène waarin hij het fiat voor de moord geeft, via het moment waarop hij persoonlijke spullen verzamelt in de flat van de minnares - haar lijk ligt er dan nog steeds - tot een sequentie waarin hij vreest dat de politie hem alsnog bij de lurven zal vatten.

De kracht zit echter niet alleen in de uitstekend opgebouwde plot of in de doorleefde dialogen. Crimes and Misdemeanors werkt grotendeels omdat we ons gemakkelijk identificeren met het hoofdpersonage zoals het vertolkt wordt door Martin Landau. De acteur kreeg terecht een Oscarnominatie voor zijn werk en had die zelfs mogen verzilveren wat mij betreft. Landau legt de tragiek van zijn beslissingen namelijk niet open en bloot op tafel. Hij is een geconflicteerd man die de schijn moet ophouden voor zijn gezin en enkel in de intieme momenten, als hij alleen is of in het gezelschap van iemand die op de hoogte is van zijn plannen, zijn twijfels uit. Naast de uitmuntende vertolking is er bovendien die karakterkop van een gezellige opa, die meteen vertrouwen inboezemt. Als je alle acteerprestaties in alle Woody Allen-films naast elkaar legt, dan verdient Martin Landaus Judah vast en zeker een plekje in de top tien.

Crimes and Misdemeanors kent echter nog een andere protagonist. Naast het 'schuld en boete'-verhaal rakelt Woody Allen namelijk nog een tweede hoofdplot op over een documentairemaker (gespeeld door Allen zelf) die een tv-profiel moet draaien van zijn schoonbroer (Alan Alda), een beroemde komedieproducent en -schrijver. De filmmaker wordt verliefd op de assistente (Mia Farrow) van zijn zwager, die zelf ook zijn oogje op haar laat vallen. De prent schippert voortdurend tussen deze plot en die van Judah, waardoor er een interessant contrast ontstaat tussen een klassiek psychologisch drama en een luchtigere romantische komedie. De bruggetjes tussen de twee segmenten worden steevast gemaakt door dialogen die er genoegen in scheppen om woorden als 'moord', 'doden' en 'wroeging' een onverwachte tweevoudige betekenis te geven. De techniek werkt niet altijd even goed, maar de scenarist krijgt extra punten voor deze verfrissende innovatie.

Als regisseur laat Woody zich overigens ook gelden in Crimes and Misdemeanors. Geholpen door het kundige oog van cameraman Sven Nykvist schilder hij met licht en duister, met name in een uitmuntende scène waarin bliksemflitsen Judahs huis bruusk met licht vullen. Stellen dat de film grote klasse is, is dus een understatement. En toch heeft de prent in de loop der jaren wat van zijn kracht verloren, niet het minst omdat Allen 16 jaar later hetzelfde thema nog beter uit de verf liet komen in Match Point. Dat neemt niet weg dat Crimes and Misdemeanors nog steeds een aanrader is, al was het maar wegens de laatste scène, waarin Allen het verwachtingspatroon van de kijker op zijn kop zet.

BEELD EN GELUID
Van de beste kwaliteit is deze transfer nog steeds niet, maar het beeld oogt tenminste al beter dan heel wat andere transfers uit de Woody Allen Collection. Vooral de merkbaar goede scherpte is een pluspunt, terwijl ook het contrast van een meer dan behoorlijk niveau is. De monosoundtrack geeft de dialogen helder weer.

EXTRA'S
De enige extra is een Trailer.

CONCLUSIE
Crimes and Misdemeanors bevat een intrigerende variant op het verhaal van Schuld en Boete. Bovendien voegt Woody Allen er een uchtiger subplot aan toe waardoor er interessante contrasten tussen beide verhalen ontstaan. Maar de prent beklijft vooral wegens een uitmuntende vertolking van Martin Landau. Beeld en geluid halen een goed niveau op de schijf, maar de bonussectie is op een trailer na leeg.