SERIE
Wat doe je als je net een Oscar hebt gewonnen voor het scenario van een van de meest geprezen films van het nieuwe millennium? Dat is de vraag waarop Aaron Sorkin begin 2011 een antwoord moest vinden na de triomftocht van The Social Network. De schrijver zat gelukkig al een tijdje met het idee in z'n hoofd om een tv-reeks op te starten die zich afspeelt op de redactie van een nieuwsnetwerk en hij vond in HBO een gewillige partner. In de zomer van 2012 schoot The Newsroom dan ook uit de startblokken op de Amerikaanse betaalzender. En hoe! De pilootaflevering levert alles wat we van Sorkin verwachten: uitmuntende personages, een plot die de politieke actualiteit niet schuwt en natuurlijk tal van eloquente ideologische speeches waarin het liberalisme niet onder stoelen of banken wordt gestoken. Helaas kunnen de resterende afleveringen van het eerste seizoen datzelfde torenhoge niveau niet aan.


De reeks steekt van wal met een ongelukkige tussenkomst van het gevierde nieuwsanker Will McAvoy tijdens een universiteitsdebat. Hoewel hij als de 'Jay Leno' van de verslaggevers bekendstaat, gaat hij toch zwaar tekeer tegen een studente die hem vraagt waarom de Verenigde Staten het beste land ter wereld is. Na de resulterende mediastorm (het filmpje wordt een hit op YouTube) ziet McAvoy het merendeel van zijn staf vertrekken en krijgt hij een nieuwe producer voor zijn show: Mackenzie McHale, pas terug na drie jaar Afghanistan én de ex-verloofde van McAvoy. Temidden al deze spanningen vraagt Mackenzie aan Will om het roer volledig om te gooien en alles wat geen op feiten gebaseerd nieuws is uit zijn programma News Night te weren. Geen mediagenieke rechtszaken of human interest, geen nietszeggende vragen en antwoorden, alleen het harde nieuws en niets dan het nieuws. Hoeft het gezegd dat McAvoy ingaat op het voorstel?

Deze premisse laat de makers toe om hun ronduit idealistische visie op wat nieuws moet zijn naar voren te schuiven. Ze laten zich daarvoor in de eerste plaats leiden door nostalgie i.v.m. nieuwsankers die het verschil maakten in het verleden. "Ed Murrow maakte een einde aan het McCarthyisme en Walter Cronkite zorgde ervoor dat de Vietnam-oorlog geen draagvlak meer had", zegt een van de personages letterlijk en ook de (wondermooie) begingeneriek van The Newsroom laat er geen twijfel over bestaan dat Sorkin en co een hogere pet ophebben van vroegere generaties journalisten dan van de huidige. Elk van de hoofdpersonages (nagenoeg zonder uitzondering) is dan ook doordrenkt van het geloof dat journalisten het verschil moeten maken door de kijker zo goed mogelijk te informeren, zonder vooroordelen.


Helaas schiet Aaron Sorkin zichzelf een beetje in de voet door te kiezen voor ware nieuwsfeiten die zich in het recente verleden afspeelden om de plot te larderen en voort te drijven. Waarom dat een slecht idee is? Omdat de schrijvers zo het voordeel hebben dat ze de ontknoping al te kennen van wat in de reeks nog 'breaking news' is. De drang naar een objectieve verslaggeving, het mantra van de serie, wordt op die manier flagrant met de voeten getreden, want keer op keer kiezen de makers voor een scenario waarin conservatisme in een slecht daglicht wordt gesteld en de liberale principes van de personages keer op keer triomferen. Toegegeven, het is leuk om een vlieg aan de muur te zijn als de journalisten moeten beslissen hoe ze het zinkende boorplatform Deep Horizon zullen verslaan of de dag dat de dood van Osama Bin Laden bekend wordt gemaakt. Maar hun foutieve journalistieke beslissingen zijn (dankzij de luxe van twee à drie jaar reflectie na de feiten) op de vingers van één hand te tellen, wat de geloofwaardigheid niet ten goede komt.

Ook geen volledig geslaagde zet is de toon die The Newsroom probeert te bereiken: een soort mix tussen een traditioneel Amerikaans drama en relationale screwball zoals die in de jaren dertig voorkwam. De reeks laat zich namelijk het best omschrijven als een ongemakkelijke mengvorm tussen All the President's Men en His Girl Friday. In de pilootaflevering vindt Sorkin nog het juiste evenwicht, maar daarna is dat vaak ver te zoeken. Triviale verhaallijnen krijgen te veel aandacht in verhouding met de nieuwsplots en (driehoeks)relaties worden zodanig uitgesponnen dat de 'will they or won't they'-magie snel uitgewerkt raakt. Dat geldt met name voor de veelbelovende, onuitgesproken liefde tussen stafleden Maggie en Jim, die na de eerste vijf afleveringen desintegreert tot situaties uit een middelmatige deurenkomedie. Evenmin bevorderlijk voor de continuïteit van The Newsroom is de wirwar van verhaalstructuren: het lijkt wel alsof men in iedere aflevering een andere invalshoek uitprobeert, van een klassieke A-naar-B-vertelling tot een ingewikkelde flashbackstructuur en zelfs een Tony Soprano-trucje.

Heel wat ambitie die niet wordt waargemaakt dus, maar het is beter om naar de hemel te reiken en te falen dan helemaal niet te innoveren. Bovendien worden de zwaktes van de reeks gemakkelijk met de mantel der liefde bedekt door de schitterende dialogen die Sorkin uit zijn mouw schudt en de prachtige, herkenbare personages, die met verve vertolkt worden door een uitmuntende, ecclectische cast. Jeff Daniels is als Will McAvoy niet het meest sympathieke personage, maar de acteur vergeet nooit op een subtiele wijze weer te geven dat de nieuwslezer zelf beseft dat hij fouten maakt en niet bang is om aan zichzelf te werken. Als Mackenzie McHale voegt Emily Mortimer een welkome portie Brits flegma toe en de chemie tussen John Gallagher jr. en Alison Pill draagt er veel toe bij dat de Maggie-Jim-verhaallijn de meest beklijvende van dit eerste seizoen is. Dev Patel zorgt zowel voor comic relief als voor integriteit als de onlinemedewerker van de redactie, terwijl Olivia Munns economiespecialiste begint als een enigma, maar intrigerender wordt naarmate de reeks vordert. Ster van de show is in mijn ogen echter Sam Waterston, het hoofd van de nieuwsdienst: een excentriek personage dat dankzij de knappe acteerkeuzes van de veteraan toch zijn geloofwaardigheid behoudt.

BEELD EN GELUID
Wat valt er aan te merken op de beeld- en geluidskwaliteit op deze disk? Nagenoeg niks. De scherpte is verbluffend, het contrast is subtiel op de best mogelijke manier en de kleurenweergave voegt extra sfeer toe aan de stress van de nieuwsredactie. Ook de soundtrack klinkt uitstekend. De nadruk ligt uiteraard op de succulente dialogen, maar wanneer nodig komen ook de andere boxen aan bod om een geloofwaardig soundscape te creëren.


EXTRA'S
Vijf van de tien afleveringen (waaronder de piloot en de slotaflevering) bevatten een Audiocommentaar van onder meer Aaron Sorkin en enkele acteurs. Sorkin is met name een spraakwaterval waardoor deze babbelsporen zeker de moeite waard zijn. In The Rundown (26 min.) vertellen cast en crew over hun ervaringen tijdens het maken van dit eerste seizoen en Mission Control (5 min.) werpt een blik op de indrukwekkende decors. Voor elke aflevering kan ook een ca. 2 minuten durende Inside The Episodes geselecteerd worden waarin Aaron Sorkin inzicht geeft in de thema's en de karakterontwikkelingen van de episode. De schijfjes bevatten ten slotte een vijftal Deleted Scenes (samen ca. 9 min.).

CONCLUSIE
Het eerste seizoen van The Newsroom begint met een indrukwekkende pilootaflevering, maar boet daarna aan kwaliteit in. Hoewel dat natuurlijk relatief is gezien de schrijversgaven van Aaron Sorkin en de schitterende cast. Toch is er voor het volgende seizoen op meerdere vlakken verbetering mogelijk. Beeld en geluid zijn daarentegen nagenoeg perfect op deze schijf, terwijl de bonussectie een handvol interessante extra's bevat.