FILM
Om de paar jaar komt er wel een horrorfilm uit onverwachte hoek, die in geen tijd een verbluffende reputatie opbouwt, vaak vergezeld van het etiket 'de meest angstaanjagende film sinds...'. Vorig jaar kwam die prent uit Australië en heette ze The Babadook. Zelfs grootmeester William Friedkin, die dankzij zijn Exorcist-verfilming recht van spreken heeft, zong uitgebreid de lof van de film. Maar met al die superlatieven hebben natuurlijk een keerzijde. Nog voor je één frame gezien hebt, liggen de verwachtingen zodanig hoog dat de prent die onmogelijk kan waarmaken. Dat geldt ook voor The Babadook. De film is zeker niet de redding van de horrorfilm waarvoor sommigen hem verslijten. Ook qua tempo, verhaal en beeldvoering laat de prent her en der een steekje vallen. Niettemin is er één element waarop The Babadook érg hoge punten scoort. De wijze waarop de film reële angsten, waar miljoenen mensen elke dag mee kampen, een onheilspellende dimensie geeft, is van het beste wat ik in tijden gezien heb en geeft horror weer zijn rechtmatige plek: zo dicht mogelijk bij de schijnbaar veilige thuishaven.

Het verhaal begint bijna zeven jaar nadat Amelia haar echtgenoot verloor in een tragisch auto-ongeluk. Zij zat zelf in de wagen op dat moment, met gebroken vliezen, op weg naar het ziekenhuis voor de geboorte van hun eerste kind. Het is een trauma dat Amelia nooit heeft kunnen verwerken: zelfs de verjaardag van Samuel, een jongen die voortdurend aandacht zoekt, maar die zelden krijgt, viert ze niet op de dag zelf, maar enkele weken eerder. De relatie tussen moeder en zoon is kortom niet al te best. Bovendien lijdt Sam aan nachtmerries over monsters in de kast, wat niet alleen hem, maar ook Amelia slapeloze nachten bezorgt. De situatie verbetert er niet op als Amelia Sam op een avond voorleest uit een boek dat ze nog niet eerder heeft gezien, The Babadook, over een schaduwachtig wezen dat je huis binnendringt en dat er pas weggaat als de dood lelijk huis geeft gehouden. Naar goede gewoonte denkt Sam dat de Babadook echt bestaat. Maar naarmate de dagen vorderen, begint ook Amelia sinistere dingen te ervaren, die haar doen twijfelen of het wezen uit het kinderboek wel fictie is.

De plot van The Babadook is dan ogenschijnlijk niet de meest originele, bovenstaande synopsis doet amper recht aan de kwaliteiten van het scenario. Schrijver-regisseur Jennifer Kent focust namelijk niet op het bovennatuurlijke element, maar op de relatie tussen moeder en zoon en bouwt daarop voort om de meest 'unheimliche' momenten van de film uit haar pen te schudden. Sterke, herkenbare personages zijn altijd al de spil geweest van de meest geslaagde horrorfilms - van Psycho en Halloween tot Let The Right One In - en op dat vlak is The Badabook een onvolprezen schot in de roos. Men name de sluimerende depressie die Amelia al kwelt sinds de dood van haar echtgenoot komt bijzonder sterk uit de verf. Haar in de ware wereld naar boven borrelende angsten - krijg ik ooit opnieuw een normaal leven? Wanneer zal ik afgeraken van die verdomde insomnia? Houd ik wel écht van mijn zoon? - zijn een schitterende katalysator voor de metaforische verschijning van de Babadook, die als een schaduw toeslaat als de mensen emotioneel het zwakste staan.

Een bijkomende troef is de uitmuntende vertolking van Essie Davis. De actrice is te zien in bijna ieder frame van de film, maar ze verliest nooit de aandacht van het publiek. Of ze nu haar inwendige onrust verborgen houdt tegenover de buren en de collega's, of ze haar frustraties uitschreeuwt tegen haar zoon, er is niemand die niet zal herkennen wat zij op dat moment doormaakt, hoe groot of klein de trauma's ook zijn die we zelf achter slot en grendel houden. Al even indrukwekkend is de prestatie van de zevenjarige Noah Wiseman als zoon Sam. Hij is niet het meest gemakkelijke kind en zijn acties zouden velen het bloed van onder de nagels halen, maar in zijn ogen leest de kijker steeds de eenvoudige vraag naar liefde en erkenning. Hoewel de twee op genetisch vlak amper op elkaar lijken (een bewuste keuze van de regisseur om de emotionele kloof ook zichtbaar te maken?), zijn de acteurs verrassende geloofwaardig als moeder en zoon.

Er is dus heel wat aan te prijzen in The Babadook. Naast de sterke thematiek en de knappe vertolkingen is ook het production design pure klasse (zowel het lichtjes verwaarloosde huis waarin 80 procent van de film zich afspeelt, als het centrale kinderboek ogen uniek), net als de geduldige regie van Jennifer Kent en haar keuze om amper te werken met intrusieve muziek op de spannende momenten. Toch is het onmogelijk om de film een echte topper te noemen. Daarvoor zijn er te veel scènes die gehaast gemonteerd lijken en neigt de climax te fel naar een conventionele horrorfilm, inclusief weinig subtiele verwijzingen naar onder meer The Exorcist en Poltergeist. Hadden de makers nog iets meer tijd genomen om dat te polijsten, om de film iets meer te laten 'ademen', om de menselijke touch ook in het laatste half uur iets prominenter uit te spelen, dan had The Badabook een meesterwerk kunnen zijn. Nu blijft het bij een zeer geslaagde prent die het verdient opnieuw bekeken en geanalyseerd te worden, maar die net niet voldoende gelooft in eigen kunnen om een ware beeldenstormer te zijn.

BEELD EN GELUID
Een schemerzone is er niet in The Babadook. Het merendeel van de scènes speelt zich 's nachts af, de rest in volle zon. De beeldtransfer gaat verrassend goed om met deze contrasten. In de daglichtscènes ontbreekt het soms een klein beetje aan kleurdetail, maar dat draagt bij tot de sfeer van deze sequenties. De nachtelijke scènes kunnen bogen op een prima contrast, zodat de actie steeds duidelijk te volgen is. De soundtrack is behoorlijk subtiel en maakt ook amper gebruik van schrikeffecten, waardoor de spreiding van de geluidsmix over alle boxen minder in het 'oor' springt, maar de verstikkende atmosfeer zegt voldoende over de kwaliteit van het audiospoor.

EXTRA'S
Icon Entertainment heeft een aardige selectie extra's verzameld op deze Blu-ray. They Call Him Mister Babadook (35 min.) is een inzichtelijke, maar iets te droge making-of, die cast en crew aan het woord laat over de verschillende fasen van het productieproces. Vier featurettes gaan vervolgens in op deelaspecten van de productie: Special Effects - The Stabbing Scene (3 min.), There's No Place Like Home - Creating the House (10 min.), The Stunts (3 min.) en Creating the Book (7 min.). Deze laatste featurette staat op de schijf in de vorm van een 'easter egg' waarvoor je eerst alle andere extra's gezien moet hebben. De disk bevat daarnaast drie Trailers en twee Fotogalerijen (eentje voor het centrale boek, een andere voor de posters). Maar de meest interessante extra is zonder meer Monster (10 min.), de zwart-witte kortfilm die als basis diende voor The Babadook en waarvan bepaalde scènes naar de langspeler getransponeerd zijn.

CONCLUSIE
The Babadook is een bijwijlen verontrustende, maar op cruciale momenten iets te conventionele horrorfilm die niettemin voortdurend de aandacht vasthoudt, thematisch érg sterk uit de hoek komt en je na het bekijken wellicht nog eens onder je bed zal doen checken of er geen monsters aanwezig zijn. Beeld en geluid halen een uitstekend niveau op deze disk en ook de vele extra's zijn het bekijken meer dan waard.