In aflevering 1 van Rectify maken we kennis met Daniel Holden. Hij is ondertussen 37 en heeft 19 jaar in de dodencel gezeten in een gevangenis in de buurt van Atlanta. Waarom hij niet veel eerder op de elektrische stoel is neergezet is onduidelijk, maar dat is één van die onduidelijkheden omtrent de uitvoering van de doodstraf in de Verenigde Staten: de uitspraak is gevallen, de uitvoering van de straf wordt evenwel vaak jarenlang vooruit geschoven zonder dat de betrokkenen verteld wordt hoelang ze op het finale moment mogen wachten. Daniels jongere zus Amantha heeft altijd in z’n onschuld geloofd en samen met een bevriende advocaat heeft ze het hele dossier doorgenomen en het bewijsmateriaal tegen het licht laten houden. Uiteindelijk blijkt uit een DNA-test dat het sperma dat op het vermoorde meisje is gevonden, niét van Daniel is. Hij wordt dus op vrije voeten gesteld, waarop hij na al die tijd niet meer had gerekend. Eerder het tegenovergestelde: hij had zich aan het ritme en de sleur in de gevangenis aangepast en hij was klaar voor wat hem te wachten stond. Uiteindelijk had hij schuld bekend.

Op een keer staat Daniel dus op straat, met een grote perstoeloop tot gevolg, want een terdoodveroordeelde die wegens procedurefouten vrijkomt –zonder dat z’n onschuld is bewezen - het blijft een niet alledaags evenement en het zorgt voor beroering in het kleine stadje waar Daniel bij z’n moeder intrekt. Niet iedereen is ervan overtuigd dat hij onschuldig is, neen, minstens de helft van de inwoners is ervan overtuigd dat hij dat wél is en dat is ook de mening van de sheriff, die het onderzoek destijds heeft gevoerd, en van de politicus die er z’n voordeel mee heeft gedaan en ondertussen senator is geworden. Zij zijn overtuigd van hun zaak en besluiten om bewijsmateriaal te verzamelen om Daniel opnieuw achter de tralies én op de elektrische stoel te krijgen. Daartoe leggen ze contact met de getuigen van destijds – mannen die aan de groepsverkrachting hadden deelgenomen en die Daniel op het meisje hadden zien liggen. De sheriff had hem nadien naast het dode meisje aangetroffen. Zijn vrijlating drijft de getuigen naar elkaar toe en uit een kort fragment tussen twee van hen blijkt dat er dingen zijn verzwegen. Kort daarop pleegt eentje van beiden zelfmoord en een paar dagen later wordt zijn lijk gevonden door de andere, die het in de rivier dumpt.

Daniel zelf heeft het moeilijk om aan z’n nieuwe situatie te wennen. Hij was net 18 toen hij in de dodencel werd gestopt, en hij is volwassen geworden tussen gewelddadige mannen die jonge kereltjes tijdens het gemeenschappelijk douchen maar al te graag misbruiken. Het laat littekens na en de voorbije 19 jaar kan hij maar moeilijk uit z’n hoofd zetten. Bovendien is de wereld in die tijd erg veranderd, waarvan hij in de geïsoleerde dodencel niets heeft opgevangen. Er is nu internet en mensen bellen met een mobieltje en hij wordt geacht als een 37-jarige te reageren, terwijl hij zo veel heeft gemist en vanbinnen eigenlijk nog altijd een beetje de jonge kerel van toen is. Bovendien is het buiten gevaarlijk. Er is niet alleen de familie van het vermoorde meisje die hem niet echt goed gezind is, zelfs zijn eigen stiefbroer Ted– z’n vader is tijdens z’n gevangenschap overleden en z’n moeder is hertrouwd – is niet overtuigd van zijn onschuld. Ted ziet trouwens z’n toekomst bedreigd, want samen met zijn vader heeft hij de leiding van het bandenbedrijfje van de Holdens en de terugkeer van Daniel dreigt roet in het eten te gooien. Bovendien gaan de zaken slecht, want de vrijlating van z’n stiefbroer houdt nog meer mensen weg uit de zaak. Amantha probeert haar broer Daniel zo veel mogelijk in bescherming te nemen tegen de vijandige buitenwereld, maar ze kan hem uiteraard niet opsluiten op z’n kamer en ze kan evenmin voorkomen dat hij op een keer in elkaar geslagen wordt op de begraafplaats waar hij een bezoekje brengt aan het graf van z’n zgn. slachtoffer…

In dit eerste seizoen van Rectify wordt vooral het grondplan van de serie uitgetekend. Het hoofdpersonage moet z’n draai nog vinden in een totaal nieuwe situatie en de antagonisten zijn in snelheid genomen en moeten zich nog helemaal organiseren om hem het leven zuur te maken. Maar in deze zes afleveringen krijgt u wel een ruime kijk op de verhaalstof, waarbij de claustrofobische sfeer die plots door een slapend stadje waait, voor voldoende spanning zorgt om uw interesse vast te houden. Het gevaar lonkt langs alle kanten en bovendien houden de makers zich op de vlakte wat betreft de schuld of onschuld van hun hoofdpersonage. Uit allerlei kleine fragmentjes kan je wel raden welke richting het uitgaat, maar net zoals in Breaking Bad leidt de ontmijning van de ene situatie tot de uitbarsting van de volgende, waardoor u op het puntje van de stoel blijft zitten. Het tempo is traag, maar dat was ook het geval in Breaking Bad – waarin zelfs één aflevering helemaal gewijd was aan het vangen van een vlieg in het drugslab van Walter White en Jesse Pinkman onder de wasserij van Gustavo ‘Gus’ Fring. In Rectify wordt de voortgang van de handeling regelmatig onderbroken door scènes uit de dodencel, waar Daniel via het ventilatieroostertje met zijn zwarte buurman Kerwin gesprekken voert, maar ook voor fragmenten over gewelddadige confrontaties met medegevangenen en de omgang met de gevangenisbewaarders. Op die manier krijgt de kijker uitzicht op zijn leven voordien, wordt beetje bij beetje de puzzel van zijn leven samengelegd en is er ruimte voor een grondige karakteruitdieping, die trouwens niet beperkt blijft tot het hoofdpersonage, want ook aan zusje Amantha wordt ruim aandacht besteed, aan stiefbroertje Ted Talbot jr. en aan diens mooie vrouwtje Tawney, die schijnbaar als een blok voor haar pas vrijgelaten zwager valt, wat mede de oorzaak is van de overdreven reactie van Ted op de nieuwe situatie.

Er zijn dus voldoende spannende verhaallijnen in stelling gebracht om Rectify uit te laten groeien tot een successerie, al zal de (voorlopig) matige interesse bij ons wellicht te maken hebben met het zeer Amerikaanse uitgangspunt, nl. de doodstraf, die nooit een populair onderwerp is geweest in West-Europa. Dat is onterecht, want de serie gaat vooral ook in op de problemen waarmee voormalige terdoodveroordeelden te maken krijgen bij hun herintrede in de maatschappij en het is typisch voor Amerika dat in The Land of the Free, zoals de Amerikanen dat zo graag formuleren, de persoonlijk vrijheid en privacy van individuen veel minder evident zijn in geval van twijfel. Sheriffs en rechters worden er rechtstreeks verkozen en zij moeten dus een deel van de publieke opinie te vriend houden, maar meer dan West-Europeanen menen Amerikanen ook dat ze het recht in eigen hand mogen nemen en dat leidt tot twijfelachtige uitwassen die in strijd zijn met de beginselen van hun hoog geprezen grondwet. Qua production design is Rectify een zeer gevarieerde serie, mede door de inlas van de gevangenisscènes. Grote bekende namen ziet u niet, alhoewel Aden Young (Daniel) beslist geen onbekende is voor fans van de tv-serie The Code (2014). Hij was overigens ook te zien o.a. Mao’s Last Dancer (2009) en The Tree (2010). Abigail Spencer (Amantha) is wellicht een bekender gezichtje, want zij was te zien in het tweede seizoen van True Detective (2015), in Suits (2011-2015) en in het derde seizoen van Mad Men (2009), terwijl u het blondje Adelaide Clemens (Tawney Talbot) kon bewonderen in Parade’s End (2012) en in de remake van The Great Gatsby (2013), maar bijv. ook in X-Men Origins: Wolverine (2009).