FILM
Wellicht is Martin Scorsese één van de grootste kenners van de klassieke Italiaanse cinema, en als het van hem afhangt, dan is Umberto D. uit 1952 het ultieme meesterwerk van grootmeester Vittorio De Sica en zelfs beter dan zijn meest bekende werk (Ladri Di Biciclette). Het is een gewaagde uitspraak, maar het is een feit dat beide films met elkaar te zijn vergelijken, zeker wat de maatschappijkritiek betreft. De Sica wordt aangezien als één van de boegbeelden van het Italiaanse neorealisme. Het is een mooie titel, maar in eigen land bleek dat meer een vloek dan een zegen te zijn. Het mooiste voorbeeld was Umberto D., die het zowel op de Oscars als in Cannes goed deed, maar in thuisland Italië gewoonweg werd verbannen omdat De Sica net iets te veel de Italiaanse regering in een slecht daglicht stelde.

In Ladri Di Biciclette zagen we hoe een gezin de armoede werd ingejaagd doordat een man zijn fiets, en voor hem het transportmiddel om zijn werk te kunnen doen, werd gestolen. In Umberto D. zien we dezelfde schrijnende situatie. Umberto Domenico Ferrari was tijdens zijn carrière een gerespecteerde man. Ondertussen is hij gepensioneerd en kan nog amper rondkomen. Nadat hij de huur voor zijn appartementje niet meer kan betalen, wordt hij door de huisbazin meedogenloos op straat gezet. De oude man probeert van alles om aan de armoede te ontsnappen, helaas wordt het iedere dag duidelijker dat bedelen voor hem de enige optie is om te overleven. Zijn enige kompaan in de ellende is zijn hondje Flike.

De film toont een bikkelhard beeld van het naoorlogse Italië. De stijl van De Sica windt er geen doekjes om, zo is de eindscène waarin de oude man zich samen met zijn hondje voor een trein wil werpen, één van de meest ontroerende uit de filmgeschiedenis. De film is echter meer dan een sociale aanklacht. De Sica was ook een genie in het maken van beelden, iedere scène uit Umberto D. is dan ook monumentaal en onsterfelijk.

BEELD EN GELUID
De film is beschikbaar op dvd via het Britse Nouveaux Films-label. De transfer is niet gerestaureerd, en ondanks het feit dat het om een verzorgde productie gaat, zie je geregeld wat streepjes. Wie weet komt er ooit wel een betere versie op Blu-ray. Men behield de originele Italiaanse monoband, waarop ook wat geruis is te horen. Er zijn Engelse ondertitels.

EXTRA'S
Het bonusmateriaal bestaat uit een documentaire over de scenarioschrijver Cesare Zavattini, gemaakt door de RAI. Zavattini was niet alleen de vaste scenarioschrijver van De Sica, maar ook één van de belangrijkste personen uit het Italiaanse neorealisme. Door middel van archiefbeelden en interviews met de hyperzenuwachtige Roberto Benigni, Bernardo Bertolucci en Carlo Lizzani, wordt het leven van de Italiaan geschetst. Een mooi document waarvan iedere cinefiel zal watertanden!

CONCLUSIE
Ook al heb je hem reeds ontelbare keren gezien, is Umberto D. een onverwoestbare klassieker die je blijft herbekijken. Italiaans neorealisme op zijn best, en als je onze woorden niet gelooft, moet je op zijn minst toch naar de raad van Martin Scorsese luisteren, toch?