FILM
Het pakkende drama La Meglio Gioventù vat veertig jaar Italiaanse hedendaagse geschiedenis samen in zes uur, waarbij de politieke beslommeringen van Italië worden geconcretiseerd aan de hand van de familie Carati. De twee broers Nicola (Luigi Lo Cascio) en Matteo (Alessio Boni) staan in het midden van de jaren 60 voor een reeks keuzes die hun levensloop zal bepalen. Matteo klust bij in een opvangtehuis voor geestelijk gehandicapten, en hij is danig aangedaan door de manier waarop de jonge, onevenwichtige en contactgestoorde Giorgia (Jasmine Trinca) wordt verwaarloosd; het lijkt er sterk op dat ze regelmatig wordt blootgesteld aan electroshocks. Samen met twee vrienden, Carlo (Fabrizio Gifuni) en Berto (Giovanni Scifoni), trekt hij Italië door om Giorgia terug te brengen naar haar geboortedorp. Giorgia's vader vindt echter dat zijn dochter goed zit waar ze zit, en weigert haar in huis te nemen. Nadat ze door de politie in duidelijk verwarde toestand in de winkel van een ijsjesverkoper wordt gearresteerd, komt het tot een breuk tussen de broers. Matteo stapt de eerste de beste trein op en laat Nicola stikken.

Op algemene aanvraag: een set vergelijkende screenshots. Boven de Blu-ray, onder de dvd

Hun paden kruisen enkele jaren later opnieuw. Nicola heeft enkele maanden in een houtzagerij in Noorwegen gewerkt, en keert terug naar Firenze nadat een grote overstroming de bibliotheek onder water heeft gezet. Matteo vervult intussen zijn dienstplicht, en is van plan om bij de carabinieri te gaan. Tijdens de opruimwerken maakt Nicola kennis met de pianiste Giulia Monfalco (Sonia Bergamasco), die in Turijn wiskunde wil gaan studeren, en hij laat zich ompraten om mee te gaan om aldaar zijn studies voor psychiater af te maken. Een paar jaar later wonen ze samen als ongetrouwd koppel en hebben ze een dochter, Sara (Greta Cavuoti); Giulia laat zich echter als maar vaker in met de communistische terroristen van de Rode Brigades, met wie Matteo nog een appeltje te schillen heeft omdat ze zijn collega verlamd hebben geslagen. Omdat Matteo en Giulia elkaars bloed kunnen drinken, én omdat Matteo zich in zijn job te veel laat meeslepen door zijn emoties, wordt hij overgeplaatst naar Palermo. Daar ontmoet hij de liefde van zijn leven, de bibliothecaresse Mirella (Maya Sansa), maar tegelijkertijd vervreemdt hij van zijn familie. Als de vader van de familie Carati, Angelo (Andrea Tidona), terminale kanker krijgt, krijgt hij het niet over zijn hart om thuis zijn neus opnieuw te laten zien, en Angelo sterft zonder dat zijn zoon afscheid heeft kunnen nemen. Dit vreet zodanig aan Matteo dat hij zijn relatie met Mirella op de klippen laat lopen en uiteindelijk zelfmoord pleegt.

Nicola's jeugdvriend Carlo is intussen verloofd met hun jongere zus Francesca (Valentina Carnelutti). Carlo is intussen uitgegroeid tot een topfunctionaris bij een Italiaanse bank. Een andere familievriend, Vitale (Claudio Gioè), is tegelijkertijd één van de 23.000 sukkelaars die bij Fiat wordt bedankt voor bewezen diensten. De maatschappelijke wrevel zit diep, en als hoogwaardigheidsbekleder komt Carlo op de dodenlijst van de Rode Brigades terecht, en is het uiteindelijk Giulia die de opdracht krijgt om hem te vermoorden. Ze praat echter tegen Francesca haar mond voorbij, en zodra Nicola dat te weten komt, laat hij zijn partner arresteren. Zelf blijft hij zijn eigen persoonlijk oorlogje uitvechten voor de goede zaak, en hij kan een Italiaanse rechtbank ertoe dwingen om de fel omstreden electroshocktherapieën te verbieden. In compleet mensonwaardige omstandigheden vindt hij in een illegale instelling Giorgia terug, en besluit haar in zijn eigen kliniek onder te brengen, met de bedoeling haar uiteindelijk zelfstandig te laten wonen.

De dood van Matteo shockeert echter de hele familie. Enkele jaren later, tijdens een fototentoonstelling, blijkt de reclame-affiche een foto van Matteo te bevatten, en Nicola gaat op zoek naar de fotografe - Mirella dus. Hij reist af naar Sicilië, dat op dat moment in rep en roer staat door de moord op Propere Handen-rechter Falcone; de oudere zus van de familie, Giovanna (Lidia Vitale), is als magistraat betrokken bij het onderzoek, en het is niet dadelijk veilig om als noorderling in Palermo door de straten te wandelen. Uiteindelijk vindt hij haar, en het blijkt dat er aan het stomende nachtje waarin Matteo en Mirella in de auto hebben liggen wippen, een staartje is gekomen - en hij heet Andrea (Francesco La Macchia). Nicola meent dat het bestaan van een tot dan toe onbekend kleinkind wel eens dé manier zou kunnen zijn om zijn moeder (Adriana Asti) uit haar lethargie te halen.

Ook Carlo en Francesca hebben besloten om hun oude leven achter zich te laten, en zich in Toscane te vestigen; ze kopen een ruïne en laten Vitale die opknappen tot een statige villa. Vitale raakt hierdoor uit zijn financiële problemen en de oude vriendschapsbanden worden weer aangehaald. Giulia verlaat de gevangenis als een gebroken vrouw en probeert de verstoorde banden met Sara (Camilla Filippi) weer aan te halen. Ook groeien Nicola en Mirella eindelijk naar elkaar toe, maar het spook van de overleden Matteo blijft tussen hen hangen...

Het magnum opus van regisseur Marco Tullio Giordana werd oorspronkelijk geconcipieerd als vierdelige televisieserie voor de RAI - elke aflevering bestreek ongeveer tien jaar. Giordana wilde vooral niet knippen in zijn film, waardoor een bioscoopvertoning uitgesloten leek. Na een vertoning op het filmfestival van Cannes in 2003 ging het publiek zodanig uit zijn dak dat de film in twee delen van drie uur elk alsnog in de bioscoop werd vertoond, en het werd een onwaarschijnlijk succes, ook buiten Italië. De reden waarom is niet moeilijk te bedenken: Giordana biedt niet alleen een staalkaart van de mooiste en meest uiteenlopende toeristische plekjes die Italië te bieden heeft, het hele verhaal wordt naadloos verweven met de naoorlogse geschiedenis van Italië, met de studentenprotesten, de economische crisis van de jaren 70, de oorlog tegen de maffia, en zelfs het winnen van de wereldbeker voetbal.

Giordana maakt qua politiek tevens een bikkelharde analyse van het vaak door corruptieschandalen geplaagde Italië: de harteloosheid van het grootkapitaal dat zonder boe of ba enkele tienduizenden arbeiders aan de deur zet, verdient in zijn ogen geen genade, maar ook de communistische terroristen van de Rode Brigades krijgen er flink van langs. Telkens is het echter de goodwill van de zwijgende massa die olie op de golven giet: het stille protest bij de moord op Falcone, onkreukbare agenten zoals Matteo, en witte ridders zoals Nicola die een kruistocht voert tegen de schandalige behandeling van geesteszieken. Met een soundtrack met klassieke muziek, jazz, Italopop en zelfs Queen, en een zeer gevarieerde cast die tot de top van Italië behoort, is La Meglio Gioventù inderdaad een zeer veel omvattende film, die zowat alle toonladders tegelijk bespeelt die je in de melodieuze Italiaanse cinema doorgaans terugvindt. Vooral Jasmine Trinca schiet er naar boven behoorlijk uit, wat des te merkwaardiger is omdat ze compleet geen acteeropleiding heeft genoten. Desondanks is de film, mee door zijn lange speelduur, minder druk en chaotisch dan je zou verwachten en weet Giordino enkele zeer pakkende scènes in zijn werkstuk te stoppen die het inleven in de beslommeringen van de familie Carati erg vergemakkelijken. La Meglio Gioventù is een sterke parabel over hoe de ogenschijnlijk banale keuzes uit onze jeugd onze verdere levensloop bepalen...

BEELD EN GELUID
Omdat niemand dacht dat La Meglio Gioventù een bioscoopsucces zou worden, werd een voor televisie geschikte transfer gemaakt die op dvd redelijk wat mankementjes vertoonde. Meer dan tien jaar later werd echter de beslissing genomen om de film opnieuw uit te brengen met een hogedefinitietransfer, volledig gerestaureerd vanaf de originele negatieven. De film werd over twee schijven gesplitst en heeft duidelijk voldoende ademruimte meegekregen om te schitteren. Om te beginnen valt het op dat er minder beeld is weggesneden. De compressieproblemen op de dvd zijn nagenoeg verdwenen en vooral de soms ziekgele kleur is veel natuurlijker geworden; evenwel zijn enkele van de achtergronden soms nog een beetje minder hard afgelijnd. Evenwel is dit niet een voortdurend aanwezig probleem en leveren enkele scènes, waaronder Nicola's avonturen in Noorwegen, schitterende plaatjes op. De kleuren zien er zeer realistisch uit, wat onder meer in de scènes waarin Firenze onder een modderstroom ligt, goed tot uiting komt. De lichte laag ruis is niet storend. Evenwel is het beeld interlaced, wat eigenlijk toch een klein minpuntje vormt. De geluidstrack is opgewaardeerd naar Italiaans DTS-HD MA 5.1, en de Nederlandse ondertiteling is redelijk accuraat. De film drijft evenwel vooral op dialogen en maakt amper tot geen gebruik van grootse soundscapes. Het is The Avengers niet, hè!

EXTRA'S
Jammer genoeg is de bonusschijf die bij de dvd-versie zat missing in action. Naast een trailer (1:15) en enkele cross-promotionele trailers bevat de eerste schijf, goed verborgen en nergens aangekondigd, een interview met regisseur Marco Tullio Giordana (8:37) van de Nederlandse omroep VPRO.

CONCLUSIE
La Meglio Gioventù is één van de meest markante Italiaanse prenten van de laatste vijftien jaar, die vooral door goede mondelinge reclame haar weg heeft gevonden naar het grote publiek. De restauratie is overigens geslaagd; tijd voor een upgrade! Evenwel hadden we gehoopt op een boxset met gratis een doos Kleenex erbij.