Angela's Ashes is de verfilming van de autobiografie van Pulitzer-prijswinnaar Frank McCourt, die hierin het verhaal van zijn miserabele jeugd vertelt. De film begint in 1935, wanneer de familie McCourt, na het overlijden van hun pasgeboren vijfde kindje, als een van de weinigen terug remigreert van Amerika naar het oorspronkelijke thuisland Ierland, waar de omstandigheden minstens even miserabel zijn, maar waar ze tenminste nog familie hebben wonen. Dat de McCourts in de wijde omgeving van Limerick bekend zijn, blijkt niet altijd een voordeel, want terwijl moeder Angela (Emily Watson) van oorsprong Iers-katholiek is, is vader Malachy (Robert Carlyle) Noordiers-protestants, waardoor hij bij het zoeken naar werk meerdere malen de voordeur tegen zijn gezicht krijgt. Angela's familie doet overigens niets anders dan op vader McCourt's kap zitten, en jammeren over hoe slecht Angela het wel getroffen heeft met haar man.

Vader Malachy houdt ontzettend veel van zijn kinderen, maar is tegelijkertijd een onverbeterlijke dronkelap, en de paar centen die hij sporadisch verdient met werken, of die hij krijgt toegestopt als uitkering, worden spontaan in de lokale pub in vloeibare vorm omgezet. Jongste zoon Francis moet lijdzaam toekijken hoe zijn broertjes een voor een creperen van de honger en de onhygienische leefomstandigheden: de McCourts leven in het laatste huis in een straat die bergaf gaat (waardoor ze op hun benedenverdieping constant tot in hun knieen in het water staan), en vlak naast de enige sanitaire voorzienin­gen van de hele straat.

Op school gaat het Francis niet beter af: als halve Amerikaan, halve protestant en volbloed armoezaaier, is hij regelmatig het mikpunt van spot van zijn medeleerlingen. Ook de strenge religieuze omgeving waarin de jongen opgroeit, en hem de bemoedigende boodschap meegeeft dat hij en zijn familie een bende onverbeterlijke filistijnen zijn die recht op weg zijn naar de hel, is een rem op zijn persoonlijke ontwikkeling. Bovendien krijgt hij tijdens zijn pechtige communie een aanval van tyfus, wat hem maanden aan het bed kluistert, en waardoor hij op school bijna het jaar moet overdoen.

Frank blijft dromen om op een dag terug te keren naar Amerika. Wanneer zijn vader in Engeland gaat werken en van daaruit welgeteld een keer zijn loon opstuurt naar huis, wordt de situatie schrijnender, en is Frank verplicht als oudste jongen in het huis een baantje te zoeken bij een kolenhandelaar. Frank is een harde werker, maar door het koolstof krijgt hij een kanjer van een netvliesontsteking. Moeder Angela is verplicht om met de kinderen in te trekken bij een neef, Laman Griffin, die in ruil voor kost in inwoon de kinderen als zijn slaven behandelt en hun moeder als zijn lijfelijke eigendom. Frank kan de situatie niet meer aan, verlaat het huis, en trekt bij zijn oom Pat in. Hij vindt een job bij de posterijen, wordt verliefd op Theresa, een meisje dat aan een terminale vorm van TBC lijdt, en wanneer ze sterft, meent hij dat dit een straf is voor zijn onzindelijk gedrag...

Het minste wat je kan zeggen is dat dit een alles behalve opbeurende film is. Het Ierland van de jaren '30 ziet er nog grauwer uit dan je ergste nachtmerrie, het schuld-en-boetebe­sef van de Ierse kerk neigt naar het fascistoide, en toch krijgt de film een lichtere ondertoon door de (soms wel erg zwarte) humor van Alan Parker. Net zoals in Parkers andere films sleept ook hier de niet zo evidente muziek een belangrijke rol, en de zware toon van de film wordt doorbroken door streepjes Billie Holiday en andere vooroorlogse deuntjes.

BEELD EN GELUID

Het constante gebruik van groezelige kleuren geven de film een authentieke armoedige sfeer. Het beeld is wel erg scherp, getuige daarvan de verschillende scenes die zich in de regen afspelen, en waar je omzeggens de druppels kan tellen. De neergutsende regen is overigens een van de opvallendste speciale effecten in de geluidstrack; als je op een koude decemberavond naar de film kijkt, wil je spontaan de thermostaat van de verwarming een paar standen hoger draaien. Alhoewel Angela's Ashes voornamelijk een dialoogfilm is, wordt er door gebruik van de surround-track wel vrij spel gegeven aan de meeslepende soundtrack van John Williams.

EXTRA'S

Naast een teaser trailer en een theatrical trailer vind je op deze disc twee documentaires over het ontstaan van de film, een commentaartrack van regisseur van Alan Parker en een commentaartrack van de auteur Frank McCourt, op wiens jeugdjaren dit boek gebaseerd is. Interessant, maar allemaal helaas niet Nederlands ondertiteld. Columbia Tristar heeft recent op verscheidene releases (zoals Gladiator) wel alle extra's in het Nederlands ondertiteld aangeboden, en deze inspanning niet volhouden is dan ook een stap achterwaarts.

Al bij al een uitstekende film, die de middelmaat overstijgt door de uitgebalanceerde men­ge­ling van intens drama met een zekere zweem van cynisme. McCourt is zeker niet verbitterd over zijn jeugdjaren, en de film is dan ook meer een naturalistisch portret geworden, een interessant historisch document over het leven in Ierland in het interbellum.