Logisch als je weet dat Jean-Pierre Melville achter de camera’s stond, één van de grondleggers van de Franse New Wave die talrijke cineasten heeft beïnvloedt en met titels als Les Doulos, Le Samouraï en Le Cercle Rouge één van de beste Franse cineasten was, en die zowel in zijn levensstijl als regiestijl volop voor de American way of life koos. De kritiek dat Melville een verkeerd beeld gemaakt zou hebben van de Franse verzetsbeweging is trouwens compleet bij de haren getrokken, want de in 1917 in Parijs geboren Jood was zelf één van de actieve leden bij de Résistance. In feite heette Melville gewoonweg Jean-Pierre Grumbach maar hij veranderde zijn naam naar de Amerikaanse auteur Herman Melville, de schrijver van Moby Dick. Wie alles over deze periode van deze Franse cineast wil weten is er de in 2008 verschenen Sous Le Nom De Melville.

L'Armée Des Ombres gaat verder dan het heroïsche. De twijfel en de angst van de protagonisten worden bijna in iedere scene onderstreept. Helden in een wereld waarin je niemand kan vertrouwen, zelfs niet de leden van je eigen beweging. Het geweld wordt niet geschuwd, noch van de verzetsstrijders noch van de Gestapo. Melville is een meester in het laten zien dat er geen sprake kan zijn van emoties. Wie teveel nadenkt over de waarde van het leven van de anderen wordt zelfs de pineut. Een gevoel dat nog eens extra geaccentueerd wordt door de cast. We krijgen geen Brad Pitt- of Tom Cruise-achtige types te zien, maar gewoon Jan met de pet die vindt dat hij iets moet doen tegen het onrecht dat de Duitsers laten gelden. Een meer dan perfecte rol voor leading man Lino Ventura.

Melville blijft enorm trouw aan zijn typische regietechniek en die er één is van tijd nemen. Er is niet alleen de lange runtime (ruim 240 minuten), maar alles verloopt traag zodat het bijna een reconstructie van de feiten wordt. Wel geen lange shots waar je van in slaap dommelt, maar bijv. de interactie van gezichtsuitdrukkingen die de spanning doen oplopen wat versterkt wordt door het feit dat geen duidelijke scheiding van goed en kwaad is. Iedereen kiest uiteindelijk voor de kant die hem het best uitkomt, of waarin hij gedreven wordt. Een donker oorlogsportret dat gedragen wordt door minimalisme zoals bijv. alsmaar luider wordende voetstappen. Een film die bijna alles is wat film nu niet meer is, maar met een bijzonder (onuitstaanbaar spannend) resultaat waar niet de studio maar wel de regisseur de auteur van is.

BEELD EN GELUID

Deze film behoort tot een hele reeks klassiekers die Studio Canal een paar jaar geleden onder Universal-vlag  op de markt gooide. Ook uitgebracht als blu-ray, maar zo goed als onvindbaar tegen schappelijke prijzen. De dvd-uitgave die wij bespraken is bijna feilloos. Sombere, donkere 70’s-kleuren die perfect bij de sfeer van deze film passen. Het gaat duidelijk om een gerestaureerde versie, want van enig technisch mankement is er geen sprake. Ook de geluidsband is niet meer dan een simpele Dolby Surround 2.0, maar past als gegoten bij het timbre van deze oorlogsfilm.

EXTRA'S

De 0,5 op 10 die u opmerkt zijn te wijten aan het feit dat deze release, op een fotogalerij na, niks als bonus heeft. Jammer, want dat is nu wel het soort film waar je het één en ander kan over vertellen zonder dat je de kijker naar de richting van de afstandsbediening duwt.

CONCLUSIE
L’Armée Des Ombres (in het schoon Vlaams werd dat De Schimmen) is wederom zo’n prima film van Melville waar het vakmanschap van afdruipt. Zoiets noemen je zonder al te veel twijfelen een classic.