FILM
De gereputeerde schrijfster Iris Murdoch (Judi Dench/Kate Winslet) geraakt tijdens een TV-interview over haar nieuwe boek even de kluts kwijt, en moet pijnlijk afdruipen. Haar man, John Bayley (Jim Broadbent/Hugh Bonneville) vermoedt dat er iets medisch mis is met haar, maar doet kosten noch moeite om het geniale brein van Iris, dat zo graag met taal bezig is, aandachtig te houden. Samen halen ze vele herinneringen van vroeger op, toen John Bayley, een nerd eerste klas, kennis maakte met de jonge en flamboyante schrijfster, die op de duur leerde van hem te houden, ondanks het feit dat ze een nymfomane eerste klas was die zich door alles en iedereen op tijd en stond liet bevredigen, ook al om haar carrière als schrijfster te ondersteunen, en er nog openlijk voor uitkwam ook, in die tijd een doodzonde. Die ongeremde passie was tevens de bron van inspiratie voor haar boeken, waar het centrale thema het streven naar geluk en absolute vrijheid was. Die vrijheid komt meer en meer in het gedrang wanneer de dokters de oudere Iris onderzoeken, en het verdict valt: Alzheimer. Geleidelijkaan gaat Iris meer en meer dementeren, en loopt zelfs occasioneel van huis, zonder te weten wat ze doet. John lijdt onder het feit dat de vrouw, die eens zo vaardig met woorden was, nu zelfs niet meer op het woord "postbode" kan komen. Het feit dat het enige wat haar interesse nog wekt, de Teletubbies zijn, zit daar ongetwijfeld voor iets tussen. En John wordt zelf ook al een dagje ouder; wanneer de politie nog maar eens de verdwaalde Iris naar huis brengt, merkt de agente de grote staat van verwaarlozing op, en onder zware druk van de dokter worden de oudjes de waardigheid van sterven in hun eigen huis ontzegd. Iris slijt haar laatste dagen op de afdeling zwaar dementerenden in het rusthuis.

Iris is de verfilming van het leven van de Engelse schrijfster Iris Murdoch, en de grenzeloze liefde tussen haarzelf en haar man, de universiteitsprof John Bayley. We worden constant heen en weer geslingerd tussen het verleden, waar de rol van Iris gespeeld wordt door Kate Winslet en die van John door Hugh Bonneville, en het heden, waar de rollen respectievelijk worden overgenomen door Judi Dench en Jim Broadbent, die met zijn vertolking de oscar voor beste bijrol won. De beide dames waren overigens ook genomineerd voor een dergelijk gegeerd beeldje. De verhaallijn van deze film is iets moeilijker, omdat er erg veel over en weer wordt gesprongen tussen de verhaallijnen van heden en verleden, maar dit komt de kunstzinnigheid van de film alleen maar ten goede. Kate Winslet en Judi Dench zijn aan elkaar gewaagd, maar de manier waarop Dench langzaam haar verstand begint te verliezen, is eens te meer het bewijs van het fenomenale acteertalent van deze grande dame van de Britse cinema. Iris is een redelijk korte, maar uiterst effectieve, confronterende en ontroerende film, die niet alleen een genuanceerd beeld geeft van deze uitzonderlijke schrijfster, maar ook een ode wil zijn aan de eeuwigdurende liefde tussen het perfecte maar absoluut onwaarschijnlijke koppel, zelfs wanneer één van de twee langzamerhand de greep verliest op de sterke persoonlijkheid die ze eens was.

BEELD EN GELUID
Er wordt enorm veel moeite gedaan om de kleurrijke scènes uit Iris' jeugd te laten contasteren met het groezelige, beschimmelde bestaan op haar oude dag. De beeldtransfer is verre van perfect, daarvoor is het beeld soms te onscherp en de kleuren te weinig geprononceerd, maar de transfer hiervoor volledig met de vinger wijzen is te streng, want één en ander is intentioneel gedaan. Maar bijvoorbeeld het overvloedige grain is natuurlijk niet goed te praten. De geluidsband, de Engelse Dolby Digital 5.1-track, lijdt volgens ons ook aan Alzheimer, want de dialoog verzuipt in de muziek, en is af en toe onverstaanbaar. De ruimtelijke effecten die bijvoorbeeld gecreëerd worden wanneer Iris Murdoch in het begin van de film een academische toespraak houdt, klinken afschuwelijk onnatuurlijk. Een film als deze moet het natuurlijk meer van de inhoud dan van de vorm hebben, maar dat mag geen excuus zijn voor een dergelijk slechte geluidstrack. De ondertiteling volgt ook niet altijd even accuraat het tempo van de dialoog.

EXTRA'S
Absoluut afwezig.

CONCLUSIE
Iris is een erg aangrijpende en uitstekend geacteerde prent, die vooral de liefhebber van de betere cinema zal aanspreken. De transferkwaliteit is echter niet om over naar huis te schrijven.