IRRÉVERSIBLE
Bespreking door: Mattias - Geplaatst op: 2003-05-31
FILM
Na een avondje stappen besluit Alex (Monica Belluci) alleen terug naar huis te keren. Onderweg wordt ze in een tunnel verkracht en in coma geslagen. Onder invloed van drank en drugs besluiten haar vriend Marcus (Vincent Cassel) en haar ex-echtegenoot Pierre (Albert Dupontel) op zoek te gaan naar de dader om wraak te nemen.
Eens om de zoveel jaar wordt er een film gemaakt die zoveel controverse opwekt dat er nog maar weinig mensen zonder vooroordelen de film kunnen bekijken. Schandaalfilms als Salò o le 120 Giornate Di Sodoma (1975), Last Tango In Paris (1972) en Ai No Corrida (1976) zullen dank ook bij een deel van de lezers wellicht een belletje doen rinkelen. Het was in ieder geval reeds een tijd geleden dat een film die deelnam aan een prestigieus filmfestival (in dit geval Cannes) en toch wel arthouse/cinefiel is zoveel stof deed opwaaien. Ten tijde van de première en release van Irréversible verschenen er nogal wat berichten over flauwvallende bioscoopbezoekers, leeg lopende zalen en een ellenlange, verschrikkelijke verkrachtingscène. De moraalridders begonnen de messen te slijpen om regisseur Gaspar Noé neer te sabelen. Was deze film nu een meesterwerk of ruige exploitation? De film is volgens ons geen van beiden. De cinematografie heeft zeker zijn merites en de omgekeerde verhaalstructuur (de film wordt in omgekeerde volgorde verteld) weet het weinig originele verhaal meer spankracht mee te geven maar om nu over een meesterwerk te spreken… De eerste 20 minuten van de film zijn in ieder geval zenuwslopend irritant. Wij kunnen ons levendig voorstellen dat menig kijker naar zijn afstandsbediening grijpt om dit stuk door te spoelen of gewoon de film stop te zetten. Wij horen daar in de verte al een aantal kritieken in de zin van: “jamaar, Noé wil de kijker onderdompelen in een sfeer van onbehagen.” En inderdaad het verhaal leunt zich niet tot fleurige visuele spielerei maar trop is te veel zoals een roemrucht politicus vroeger placht te zeggen. Twintig minuten tolt de camera in het rond zonder dat er eigenlijk veel te zien is. De grens tussen briljant en irritant is soms flinterdun. Dat het Noé niet enkel om sensatie of om het tonen van expliciet geweld te doen is voor iemand met een beetje gezond verstand snel duidelijk. De beruchte reputatie heeft Irréversible vooral “te danken” aan een gewelddadige scène in het begin van de film en de verkrachtingscène die zowat 9 minuten duurt. De hoes van de dvd laat dan ook niet na om de kijker te waarschuwen voor de ‘zeer realistische, brute geweldscènes die ongeschikt zijn voor gevoelige kijkers’ en wij kunnen ons voorstellen dat de regisseur (te) ver gaat voor de gemiddelde kijker. Eerlijkheidshalve moeten we bekennen dat wij het zelf erger verwacht hadden na alle commentaren die we vooraf gehoord en gelezen hadden. Indien we dan toch zouden moeten vergelijken dan waren wij toch meer aangedaan door de explicietere verkrachtingsscène uit Baise Moi. Irréversible heeft zeker meer te bieden dan de nu reeds legendarische verkrachtingsscène en het zou dan ook jammer en incorrect zijn moest de film hierop worden afgerekend. Door alle heisa dreigt men te vergeten dat de acteerprestaties erg degelijk zijn, de muziek erg dreigend bij momenten (en dan ook goed passend), de cinematografie inventief.
Dat collega-recensenten poneren dat een dergelijke film eigenlijk niet zou mogen gemaakt worden is dan ook te gek voor woorden. Les gouts et les coleurs ne se discutent pas (om dan toch in de Franstalige sfeer te blijven), maar naar onze bescheiden mening getuigt het van een zekere preutsheid en bekrompenheid indien men bepaalde zaken wil doodzwijgen of censureren.
BEELD EN GELUID
Het beeld bevat redelijk wat grain, iets wat Noé zo gewild heeft om de sfeer van de film nog eens extra te accentueren. Fouten hebben we nauwelijks gezien, het contrast is goed en de kleuren zijn scherp doch niet altijd even realistisch. De muziek van Thomas Bangalter (de helft van het bekende Franse producers duo Daft Punk) komt goed tot haar recht met zowel de Dolby Digital 5.1-track als de DTS 5.1-track. Beide tracks zijn goed uitgebalanceerd met een goed gebruik van de verschillende kanalen. Veel verschil zit er onderling niet tussen de twee tracks, wij hebben toch een lichte voorkeur voor de DTS-track.
EXTRA’S
Jammer genoeg geen bonusmateriaal op deze dvd release terwijl deze film schreeuwt om wat verhelderende extra’s. De Franse release (Studio Canal) heeft wel de nodige extra’s waaronder audiocommentaar, een kortfilm, verwijderde scènes. Niets van dit alles bij deze release, een gemiste kans.
CONCLUSIE
Een film waarover de meningen erg verdeeld zijn krijgt een degelijke dvd release op gebied van beeld en geluid. Wellicht te gewelddadig voor de gevoelige kijkers maar de twijfelaars kunnen we zeker aanraden om de film een kans te geven.
Studio:
Paradiso
Regie:
Gaspar Noé
Met:
Monica Bellucci, Vincent Cassel, Albert Dupontel, Philippe Nahon
Beeldformaat:
2.35:1 anamorfisch PAL
Geluid:
Frans DTS 5.1
Frans Dolby Digital 5.1
Ondertitels:
Nederlands
Extra's:
• geen