BAANTJER, HET BEGIN
Bespreking door: Didier - Geplaatst op: 2022-02-09
FILM
Waarom men de verfilming van de boeken van Appie Baantjer gewoon niet "De Cock" (de naam van het hoofdpersonage) is gaan noemen, maar wel
Baantjer blijft voor ons een raadsel. Feit is wel dat niet alleen de policiers als zoete broodjes over de toonbank gingen, maar ook dat de elf seizoenen Nederlands cultureel erfgoed zijn geworden en
Baantjer destijds de best bekeken Nederlandse serie aller tijden was. De reeks is best wel aardig, maar is net zoals pakweg
Witse iets te braaf en te gestoffeerd, zeker voor een rechercheur wiens werkveld zich situeert rond de Amsterdamse walletjes. Door het succes moest het er ooit wel eens van komen dat de romans ook op het grote witte doek een leven kregen. Het werd geen flauw aanhangsel van de serie, maar een prequel die qua stijl compleet de vloer veegt met de Piet Römer-versie, want deze film is bikkelhard en bij wijlen ontzettend rauw.
De harde en brutale sfeer merk je meteen in de openingsscène waarbij we overdonderd worden door de nihilistische poppunk van Herman Brood. Een perfecte setting voor 1980, de periode waarin dit verhaal zich afspeelt. Jurriaan de Cock "met C-O-C-K!" (Waldemar Torenstra) is net afgestudeerd als rechercheur. Een nette jongen met stropdas, maar ook met ambitie en zin voor avontuur, en het is daarom dat hij ervoor kiest om te mogen werken in de Amsterdamse Warmoesstraat, die destijds door de drugshandel één van de beruchtste straten van Nederland werd. Een plek waar je je als flik dus nooit verveelt. Hij wordt opgezadeld met partner Tonnie Montijn (Tygo Gernandt). De verschillen tussen de twee kunnen niet groter zijn. Tonnie is een man van de straat die de taal van de criminelen spreekt en kent, terwijl De Cock er één is die alles volgens het boekje doet en daardoor van de ene schaamte in de andere tuimelt. Niks nieuws onder de zon, en niets meer dan het gebruikelijke buddy cop-recept dat je in iedere Hollywoodfilm aantreft, maar ook hier werkt het weer. Net voor de kroning van Beatrix staat Amsterdam op zijn kop door een hoop anarchistische krakers die ermee dreigen om de koninklijke ceremonie in het honderd te laten lopen, want volgens hun staat geen woning gelijk aan geen kroning!
Baantjer, Het Begin (wat in het buitenland
Amsterdam Vice werd) is zeker geen perfecte film, want daar is het scenario net iets te zwak voor, maar het is wel een oerdegelijke en entertainende politiethriller die mijlenver afstaat van de nogal wat belegen serie. Regisseur Arne Toonen, die in Nederland naam maakte met
Dik Trom en
De Boskampi’s, weet perfect wat hij moet doen om de gritty sfeer van het begin van de jaren '80 neer te zetten en perfect aansluit bij de grote Amerikaanse politiefilms van mannen als Sidney Lumet. Het blijft wel op en top Hollands (al was het maar voor het accent waar je als Vlaming toch geen reet van begrijpt) maar het is tevens een ongelooflijk aangename verrassing in de Nederlandse cinema, die de laatste jaren veel te veel overheerst wordt door nietszeggende romcoms die je al na vijf minuten uit pure ellende afzet.
BEELD EN GELUID
Regisseur Arne Toonen ging voor een retrostijl waardoor alles een nogal gele en bruinachtige kleurtint kreeg en dat komt de kwaliteit van de dvd (die niet meer dan standaard is) niet bepaald ten goede. Je kan het wel allemaal prima bekijken, maar het is vanaf het begin duidelijk dat de detaillering niet al te best is. De geluidsband is een vrij energieke Nederlandstalige Dolby Digital 5.1 die vooral zijn diensten bewijst tijdens de bijzonder indrukwekkende Amsterdamse buitenopnames tijdens de protesten. Gelukkig is de film voorzien van Nederlandse ondertiteling, en dat heb je met dat Amsterdamse dialect echt wel nodig. Wie wil kan hem zelfs bekijken met Engelse ondertitels.
EXTRA'S
Deze
Baantjer-prequel mag dan wel één van de recente stokpaardjes van de Nederlandse cinema zijn, toch vonden ze het bij Paradiso niet nodig om de dvd ook maar van één seconde extra materiaal te voorzien.
CONCLUSIE
Wie de televisieserie
Baantjer net iets te oubollig vindt, zal raar opkijken bij het zien van deze prequel. Oerhollands, maar lekker bikkelhard. Wel laat het verhaal af en toe wat steken vallen, maar sowieso is dit één van de sterkste Nederlandse blockbusters sinds jaren.