FILM
Amerika eind jaren '50. De prestigieuze middelbare school Welton - door de studenten smalend Hell-ton genoemd - voert begrippen als traditie, eer, discipline en uitmuntendheid zowel letterlijk als figuurlijk hoog in het vaandel. De studenten gaan echter de schok van hun leven beleven met de nieuwe leerkracht voor poëzie, John Keating (Robin Williams), zelf oud-leerling van Welton. Door zijn onconventionele lesmethode probeert hij de leerlingen zin voor non-conformiteit en zelfontplooiing bij te brengen. Bij sommigen slaat de vonk over: Knox Overstreet (Josh Charles) durft eindelijk zijn liefde bekennen aan een meisje dat al verkering heeft met de aanvoerder van een baseball-team, nieuwkomer Todd Anderson (Ethan Hawke) overwint zijn vrees om voor publiek te spreken, en vooral Neil Perry (Robert Sean Leonard) gaat in tegen zijn vader, die van hem per se geneesheer wil maken, terwijl Neil zelf acteur wil worden.




Samen met enkele andere leerlingen richten ze, naar het voorbeeld van Keating zelf tijdens zijn studententijd, het Genootschap der Dode Dichters op, een geheime club waarbij ze samenkomen om gedichten te lezen en hun diepste zieleroerselen met elkaar te delen. De leden dragen Keating op handen als hun grote held, en nemen zijn levenslessen aangaande het plukken van de dag ter harte. Onvermijdelijk leidt dit tot een harde confrontatie met het strenge schoolbestuur, en wanneer er zich een persoonlijk drama ontwikkelt, krijgt Keating alle schuld in zijn nek geschoven.




Dead Poets Society is zowel het hoogtepunt uit de carrière van regisseur Peter Weir, als van hoofdacteur wijlen Robin Williams, die tegen zijn gewoonte in een zeer ingetogen en diepmenselijke invulling aan zijn rol geeft, die zelfs professionele Williams-haters tot respect moet doen bekennen. De beeldspraak wordt soms wat letterlijk geïnterpreteerd, zoals in de scène waarin Keating iedereen op zijn eigen tempo laat stappen, maar de film blijft volledig gevrijwaard van elke vorm van overacting. Ook vermeldenswaard zijn de soms zeer intense acteerprestaties van de schare jonge, frisse acteurs, waaronder o.a. een jonge Ethan Hawke, in de rollen van de diverse leerlingen. Ook hier ontloopt Dead Poets Society de val om van de rollen karikaturen te maken, en in de plaats daarvan krijgen we een mooi portret van een handjevol tieners, elk met hun eigen angsten, dromen en verwachtingen. Fotografisch is de film een pareltje, waarbij het prestigieuze Welton natuurlijk een zeer mooi kader is om plaatjes te schieten. Bovendien wordt de sfeer van de jaren zestig - auto's, klederdracht en diens meer - zeer natuurlijk en zonder kitscherig te worden, geëvoceerd. Ondanks de aanwezigheid van Williams - inclusief zijn imitaties van Marlon Brando en John Wayne - is de film allesbehalve een komedie, maar veeleer een psychologisch drama waarin zeker iedereen die van ver of dichtbij te maken heeft met onderwijs - maar ook alle anderen - een levensles uit kunnen leren.




BEELD EN GELUID
De home theatre-carrière van Dead Poets Society lijkt een beetje op de processie van Echternach. Eerst was er een UK-dvd zonder Nederlandse ondetitels met geluid in 4.0 en zonder extra's van betekenis, toen kwam er een Benelux-versie met 5.1-geluid en Nederlandse ondertitels en redelijk wat bonusmateriaal, maar door de komst van Blu-ray moeten we weer wegens gebrek aan een deugdelijke Benelux-versie uitwijken, dit keer naar Duitsland voor een niet-Nederlands ondertitelde versie. De kans dat u deze uitstekende film ooit nog in onze contreien zal tegenkomen, is slim to none, want Disney wil natuurlijk dat u een abonnement neemt op hun brakke streamingsdienst waar ze naar hartelust kunnen censureren en content afzwieren naarmate het hen uitkomt. Dead Poets Society is een oudere film, en dat merk je onder meer aan de afgebleekte kleuren en het zwakke contrast, zij het dat het detail meestal niet in het gedrank komt. Er zit behoorlijk wat grain op het beeld, en feitelijk moeten we gelukkig zijn dat het spook van DNR niet rondwaart op deze disk, want de look and feel blijven organisch genoeg, en we krijgen ook geen artefacts zoals edge enhangement die nogal eens bij beeldverbeteraars opduikt. Laten we het er beleefd op houden dat Dead Poets Society in zijn originele format werd bewaard, en dat is al heel wat. De DTS-HD MA 5.1-track breekt niet dadelijk potten; de dialogen zijn helder verstaanbaar en de lichtjes off-key soundtrack van Maurice Jarre spreekt tot de verbeelding, maar de achterste speakers hangen er maar een beetje werkloos bij achterin uw home-theatre. Niet verbazend als je weet dat de originele mix slechts in 4.0 werd afgewerkt en de film het feitelijk moet hebben van dialogen en goed acteerwerk, eerder dan van technische hoogstandjes.




EXTRA'S
Zowat alle extra's van de special edition zijn behouden, zij het onder een andere naam, behalve dan het audiocommentaar; daarvoor moet u op de US-versie zijn. In Dead Poets: A Look Back (26:56) krijgen we een klein halfuur aan interviewfragmenten voorgeschoteld met de cast, aan de baard van Ethan Hawke te zien zijn deze stukjes van recentere datum. Veel interessante achtergrondinformatie, en da's ook zo in de Cinematography Master Class (14:48), waarin de camera-supervisor Seale uit de doeken doet hoe bepaalde shots van de film werden opgenomen in een redelijk beperkte ruimte. In een derde en laatste documentaire Master of Sound: Alan Splet (10:59) wordt een dikke tien minuten hommage aan wijlen geluidstechnicus Alan Splet gebracht, die naast deze film onder meer ook voor regisseur David Lynch heeft gewerkt. Dan krijgen we nog een trailer (2:46), en een sectie met verwijderde scènes onder de noemer Raw Takes (7:58). Hierin worden enkele scènes getoond die uiteindelijk de finale versie niet gehaald hebben, waarin John Keating aanwezig is op één van de laatste bijeenkomsten van de Dead Poets Society. Uiteraard opent een Disneytitel met ongewenste cross-promotionele trailers.




CONCLUSIE
Dead Poets Society blijft tot op vandaag nog altijd het meesterwerk van Peter Weir, met zeer herkenbare karakters, een gedegen plot en een - wonder boven wonder - ingehouden Robin Williams, waarschijnlijk in zijn beste rol ooit, die mijlen ver af staat van de bekkentrekkerij van Mork van Ork. Wellicht één van de beste schooldrama's ooit gemaakt, maar een Blu-rayversie met Nederlandse ondertitels is voor sint-juttemis.