DE BAND
In 1979 werd de band Electric Gypsy boven de doopvont gehouden, waarvan de naam na een jaar reeds werd veranderd in Marillion - genoemd naar John Tolkien's boek The Silmarillion, maar met de eerste lettergreep weggelaten om copyright-problemen te vermijden. Van de originele bezetting blijft niemand meer over, maar in 1983 breekt de band door met de single Market Square Heroes, en in de glorieperiode 1984-1988 bestaat de line-up uit Mark Kelly (keyboards), Ian Mosley (drums), Steve Rothery (gitaar), Peter Trewavas (bas), en vooral de charismatische leadsinger Fish (pseudoniem voor Derek W. Dick). In 1983 en 1984 scoort de band kritisch erg warm onthaalde albums, Script For A Jester's Tear en Fugazi, gekenmerkt door een haast barok artwork en de cryptische teksten van Fish, maar het zou tot 1985 duren tot de band ook internationaal doorbrak met de monsterhit Kayleigh uit het concept-album Misplaced Childhood, dat overigens uit één lange track bestaat. Naast een steeds groter wordende achterban van zeer trouwe fans om op terug te vallen, gaat het de band artistiek ook erg voor de wind, en in 1987 leveren ze met Clutching At Straws en daaruit de singles Incommunicado en Sugar Mice één van hun beste albums ooit af. Marillion had daarmee op amper vijf jaar tijd een toonaangevende positie veroverd in de symfonische rock.

Clutching At Straws betekende ineens ook de zwanezang voor Marillion, want de artistieke verschillen tussen Fish en de rest van de band werden steeds groter. In 1988 volgde er een redelijk pijnlijke split, waarbij de voormalige vrienden elkaar nog enkel voor de rechtbank zagen om de royalties te beslechten. De charismatische Fish ging solo, en leverde de vijf eerste jaren van zijn post-Marillioncarrière één zeer goed album (Vigil In A Wilderness Of Mirrors), één middelmatig album (het coveralbum Songs From The Mirror) en één ronduit schitterend album (Internal Exile) af. Maar ook de vier overige Marillion-leden bleven niet bij de pakken zitten, en gingen volop op zoek naar een vervanger, zodanig dat zowel Fish als de band nog steeds op hun oudere successen kunnen teren. De eerste DVD van deze set beschrijft op een zeer eerlijke en humoristische manier hoe de band uiteindelijk de nieuwe zanger Steve Hogarth heeft aangetrokken, en hoe ze feitelijk terug van nul zijn moeten herbeginnen. Al van bij de openingstrack, de videoclip van Hooks In You, barst de dynamiek van podiumbeest Hogarth het scherm uit. In het begin was er vooral angst dat de Marillion-fans van het eerste uur de wissel aan de top niet zouden pikken, maar met het eerste post-Fish album Seasons End (1989) kregen ze zowel uit hoek van de critici als van de fans de zegen om hun doorstart te maken. En de gemiddelde Marillion-fan staat wel degelijk op met Marillion en gaat met Marillion slapen: ik ben er ooit met één in discussie getreden.

Bon, terug naar de nieuwe bezetting. Hogarth moest in die periode zich zowel vertrouwd maken met zijn Fish-erfenis als de nieuwe nummers instuderen; de band ging zelfs terug (anoniem) de boer op, optredend in pubs om te kijken of de nieuwe sound zou aanslaan. En dat deed het inderdaad; via enkele stukjes archiefmateriaal, soms wel van belabberd slechte homevideo-kwaliteit, krijgen we een unieke blik op de voorbereidingen van de eerste wereldtournee van Marillion zonder Fish. Het is van het begin duidelijk: Steve Hogarth moet qua charisma niet onderdoen, maar legt wel andere klemtonen in het soort symfonische rock dat Marillion brengt. De bandleden zijn erg informeel en geven graag toelichting bij hun manier van werken; ook de clips van het lekkere rocknummer The Uninvited Guest en de mooie ballad Easter, een ode aan Ierland, worden tussendoor getoond.

Ook krijgen we een uitgebreide demonstratie van de speciale handschoenen die Steve Hogarth tijdens de optredens draagt, waarmee hij op alle mogelijke voorwerpen en lichaamsdelen synthesizer kan spelen. Als uitsmijter praten de bandleden nog over de (toen) nieuw op stapel staande CD Holidays In Eden (1991), en als toemaatje duikt deband de studio in om een demoversie te brengen van This Town. Intussen zijn we dertien jaar en zeven studio-CD's verder, en Marillion is nog steeds een zeer indrukwekkende band.

De tweede disc bevat dan een volledig concert van de band, opgenomen op 24 april 1990 in de DeMontfort Hall in Leicester. Toen origineel de videoband in 1990 werd uitgebracht, bevatte deze slechts zes nummers; voor de DVD-release van 2003 werd het volledige concert op disc gezet. Naast de negen nummers uit Seasons End, op dat ogenblik de enige CD met Steve Hogarth als leadvocalist, waagt hij zich nog aan acht songs uit de Fish-periode. Het dient gezegd te worden dat Hogarth enorm zijn best heeft gedaan om op dergelijke korte tijd dit voor hem vreemde repertoire zich eigen te maken. Hogarth heeft een diepe en tegelijkertijd rauwe stem, die aan een song als Kayleigh een veel donkerder timbre geeft dan de originele versie, maar door het drieluik Kayleigh/Lavender/Heart of Lothian slaat de nieuwe zanger zich voortreffelijk door. Andere hoogtepunten zijn Uninvited Guest en Hogarths erg energiek uitgevoerde Incommunicado.

TRACKLIST
1. The King of Sunset Town
2. Slainte Mhath
3. Easter
4. Uninvited Guest
5. Warm Wet Circles
6. That Time of the Night
7. Holloway Girl
8. Berlin
9. Seasons End
10. Hooks in You
11. The Space...
12. Kayleigh
13. Lavender
14. Heart of Lothian
15. Incommunicado
16. After Me
17. Market Square Heroes

BEELD EN GELUID
We worden voor de beeldkwaliteit van de eerste disc op voorhand al gewaarschuwd dat sommige stukken echt niet goed zijn. Er wordt onder meer een filmpje getoond van het eerste optreden van Marillion met Hogarth voor de Braziliaanse televisie, wat eruit ziet alsof de spoel maandenlang heeft gefungeerd als frisbee voor de hond. De band verontschuldigt zich zelfs op een autocue-tekst voor de slechte beeldkwaliteit, maar naar dat bepaald fragmentje zijn ze naar eigen zeggen acht maanden op zoek geweest. Ergerlijk is dat het concert zelf ook een beeld heeft dat nagenoeg direct van een VHS-source is gekomen. Wat onder meer inhoudt dat er zware fouten te bespeuren zijn in de eerste tien minuten (en het was geen zatte cameraman), alsof er iemand tegen de videorecorder heeft geschopt, en bij het einde van Heart Of Lothian worden we getrakteerd op een cascade aan rollende streepjes, die definitief uitsluitsel geven over de herkomst van de opnamen. Het kan inderdaad zijn dat er geen betere opnamen voorhanden zijn, maar dit zou toch echt niet mogen. De stukken zonder video-artefacts zien er eerder onscherp uit, met extreem veel colour bleeding. Ware het niet dat dit een concert was en geen film, zouden we het eerlijk gezegd niet hebben uitgehouden. De geluidstrack staat ongecomprimeerd in linear PCM 48 Khz 16-bit op de enige audiotrack, en alhoewel de muziek zelf erg zuiver klinkt, en we beseffen dat Dolby Digital 5.1 in 1990 nog niet in trek was, had men toch een betere mix mogen afleveren. Het gejuich van het publiek klinkt niet door op de achterkanalen, maar ook niet op de voorkanalen, wat in scènes waarin Steve Hogarth het publiek laat meezingen, zoals in Heart Of Lothian resulteert in pijnlijke stiltes. Het voornaamste echter is dat deze PCM-track, in zoverre dat kan, toch zuiver op de graat is, nergens lijdt onder audio-vervorming of hiccups. Voor wie zich vragen mocht stellen over het plots sneller of trager gaan spelen van de muziek, kan ik U met stellige zekerheid geruststellen dat dit bij Marillion nogal eens meer gebeurt. Ik kan U anders gerust een paar
CD'tjes laten horen...

EXTRA'S
Als extra vinden we op de tweede disc een zogenaamde "director's cut" van zes van de nummers uit het concert. Feitelijk gaat het hier om de editie zoals ze in 1990 origineel op video zijn verschenen. De betreffende nummers zijn The King of Sunset Town, Easter, Holloway Girl, Berlin, Seasons End en Incommunicado. Blijft natuurlijk de vraag of we de eerste disc moeten beschouwen als een extra's-disc of niet, vermits het een samenraapsel is van stukjes interview, videoclips, demoversies en een demonstratie van Steve Hogarth's handschoenen. We zullen deze voor de score maar mee in rekening nemen. Ook vinden we een weblink naar de officiële site van de band, www.marillion.com, maar U krijgt hem van ons cadeau.

CONCLUSIE
Na de misser van EMI om een compilatie-DVD van Marillion-clips uit te brengen waar technisch iets niet in de haak was, verblijden ze ons hier met een zeer mooi concert, dat in 1990 ook al op VHS was uitgebracht. Liefhebbers van het soort van symfonisch rock dat Marillion brengt, worden op hun wenken bediend, maar de technische kwaliteit, en dan vooral die van het beeld, balanceert gevaarlijk dicht op het randje van het aanvaardbare.

DISCOGRAFIE
Van Marillion verschijnen er tegenwoordig meer verzamel- live en compilatie-CD's dan reguliere studio-CD's. Toch willen we U even wijzen op de voornaamste albums:

Fish-periode:
• Script for a Jester's Tear (1983)
• Fugazi (1984)
• Real to Reel (1984) - live CD
• Misplaced Childhood (1985)
• Clutching at Straws (1987)
• The Thieving Magpie (1988) - briljante dubbel-CD met o.a. integrale uitvoering van Misplaced Childhood
• B'Sides Themselves (1988) - compilatie van B-kantjes

Steve Hogarth-periode:
• Seasons End (1989)
• Holidays in Eden (1991)
• A Singles Collection (1992) - verzamelCD met zowel Fish als Steve Hogarth
• Brave (1994)
• Afraid of sunlight (1995)
• Made Again (1996) - live, dubbel-CD
• This Strange Engine (1997)
• Radiation (1998)
• marillion.com (1999)
• Anoraknophobia (2001)

Verder kwamen er in 2000 en 2002 respectievelijk boxen uit met CD-replica's van de singles van de periode '82-'88 resp. '89-'95.

In 2004 verschijnt het nieuwe Marillion-album, Marbles.