Maar ik moet deze bespreking beginnen met een bekentenis, tevens de reden waarom ik zo graag deze discs wou reviewen. Het kan misschien voor mensen die mij kennen als een schok overkomen, maar ik had totnogtoe de films nog nooit gezien. De reputatie was me natuurlijk overbekend, alsook de vele verwijzingen ernaar in andere films. Hoe dat komt? Wel, ik weet het niet; zeker niet dat het genre me niet aantrekt. Ik zal gewoon altijd op het verkeerde ogenblik op de verkeerde plaats geweest zijn. Daarom zal ik trachten om U iets te bieden wat andere DVD review-sites waarschijnlijk niet kunnen: een onbevangen en niet op voorhand door jeugherinneringen ingekleurde kijk op de drie films. Enjoy!

Raiders Of The Lost Ark
1936. De Engelse inlichtingendienst vraagt aan archeoloog doctor Indiana Jones (Harrison Ford) om hen te helpen bij de speurtocht naar de Ark des Verbonds, een schrijn waarin de restanten van de stenen tafelen zouden in bewaard worden. Naar verluidt zou het ding ergens in Egypte, in een verloren stad verborgen zijn, en, wat meer verontrustend is, ook de nazi's zijn op die plaats opgravingen aan het doen. En dan gaat het niet alleen om Hitlers fascinatie voor het occulte te bevredigen. Nee, de Ark des Verbonds kan volgens de geschriften tevens als een onoverwinnelijk wapen worden gebruikt. Om de juiste lokatie van de Ark te bepalen moet Indy echter zijn vroegere vriendin Marion (Karen Allen) opzoeken, die in Nepal een café uitbaat - je moet maar het gat in de markt vinden! Marion heeft een kostbaar medaillon van haar vader geërfd, dat noodzakelijk is om de toegang tot de grafkelder te vinden waar de Ark verborgen ligt. Jammer genoeg weten de nazi's dat blijkbaar ook, én ze hebben de hulp ingeroepen van Indy's grote concurrent, de Franse archeoloog Bellocq.

Indiana Jones And The Temple Of Doom
1935. Na een hectische knokpartij waarbij Indiana Jones een zaak afhandelt met een niet al te betrouwbare handelspartner, vlucht Indy same met een toevallig bij de zaak betrokken nachtclubzangeres, Willie Scott (Kate Capshaw), en ze hebben vliegtuigpech in India. Daar worden ze door de lokale bevolking opgevangen; het volk leeft in vrees, omdat de nieuwe maharadja van Pankot, een kindleider, blijkbaar de oude cultus van de Thugs weer in ere wil herstellen. De handlangers van de Maharadja hebben een kostbare steen uit het dorp gestolen, en vragen aan Indy of die hem wil terugbrengen. Indy wordt redelijk gastvrij ontvangen in het paleis, maar ontdekt dat onder het paleis een gigantische mijn geherbergd wordt, waar de aanhangers van de god Kali in alle kalmte hun mensenoffers kunnen brengen. En zal Indy dat laten gebeuren, denk je?

Indiana Jones And The Last Crusade
In dit derde en voorlopig (?) laatste deel moet anno 1938 dr Indiana Jones zijn o zo saaie lessen op de universiteit nogmaals onderbreken om op zoek te gaan naar zijn vader, dr Henry Jones (Sean Connery). Jones senior is expert op gebied van de middeleeuwen, en in het bijzonder de kruisvaarten. Na tweeduizend jaar is hij op het spoor gekomen van de Heilige Graal, de kelk waaruit Christus zou hebben gedronken tijdens het laatste avondmaal. Wie van de kelk drinkt, zou onsterfelijk worden, en dat maakt het tot een zeer begerenswaardig object voor de Nazi's. Henry Jones wordt in Oostenrijk door hen gevangen gehouden, maar is er nog net in geslaagd zijn cruciale aantekeningenboekje naar zijn zoon te sturen. Na een spectaculaire reddingsactie, waarbij Jones senior's assistente dr. Elsa Schneider (Alison Doody), een spionne voor de Nazi's blijkt, zetten ze koers naar Alexandretta, in de hoop de Graal als eerste te vinden.

Indiana Jones. De legendarische samenwerking tussen producent/scenarist George Lucas en regisseur Steven Spielberg draagt waarschijnlijk nog meer bij aan de mythe dan de films zelf. Na de Back To The Future-trilogie vorig jaar zal deze gebundelde boxset waarschijnlijk hét eindejaarsartikel worden, dus wordt het hoog tijd om deze overigens zeer mooi vormgegeven box eens aan een nader onderzoek te onderwerpen. Net zoals bij de originele Star Wars-films heeft deze trilogie in de loop der tijd zijn schare onvoorwaardelijke aanhangers gekweekt, en alhoewel dit erg mooie, jongensachtige avonturenfilms zijn, iets waar Spielberg in die tijd zijn handelsmerk van trachtte te maken, zijn er wel een paar inhoudelijke schoonheidsfoutjes te melden. Het scenario dondert als een trein, en dat maakt net dat er af en toe enkele kanjers van plotholes te vinden zijn, en meer dan eens wordt Indy uit een benarde situatie gered door een deus-ex-machina die wat té toevallig is om mee weg te kunnen. Politieke correctheid is in deze films ver te bespeuren, want of het nu de Egyptenaren (Raiders), de Indiërs (Temple) of de Italianen (Crusade) zijn, alle niet-Amerikaanse etnieën worden in de films afgeschilderd als een bende idioten. 

Spielberg heeft zich bovendien grondig vertild aan Indiana Jones And The Temple Of Doom, want waar iedereen op een vervolg op de avontuurlijke thrill ride Raiders Of The Lost Ark zat te wachten, kregen de fans een spektakel voorgeschoteld vol met uitgeruikte ledematen, kindermishandeling, foltering en soep met oogjes in. Het donkere sfeertje van Temple Of Doom werd gelukkig in het derde deel, The Last Crusade - wat ons betreft het beste van de drie delen - weer ingeruild voor een blits avontuur, dat nog net boven het origineel uitsteekt door de fijne chemie die tussen Harrison Ford en Sean Connery borrelt, en die van The Last Crusade eerder een borrelende en originele buddy movie maakt. Het derde deel sluit overigens ook beter bij het eerste aan, omdat we nevenfiguren als Sallah (John Rhys-Davies) en de potsierlijke Marcus Brody (Denholm Elliott) ontmoeten. Wat één groot fiasco in de films is, zijn zowat alle rollen van de vrouwen in het leven van doctor Jones: zowel Karen Allen als Kate Capshaw als Alison Doody zijn karikaturen in de slechte zin van het woord. En wat dat betreft spant Kate Capshaw de kroon; Temple Of Doom vertoont nog zo'n paar Lucasiaanse Spielbergereien, zoals het obligate wijsneuzerige ettertje Short Round (Ke Huy Quan), die de film meer schade dan goed doet. 

Maar de kwaliteiten van de film overstijgen ruim de gebreken. De voor die tijd geavanceerde speciale effecten zien er na twintig jaar nog helemaal niet gedateerd uit, de films bevatten de nodige porties hak-, schiet- en snijwerk, een paar leuke achtervolgingen, en een flinke dosis humor en zelfrelativering, alhoewel ook op dat gebied Temple Of Doom weer een maat te kort schiet. Ronduit hilarisch is zo bijvoorbeeld in de derde film de scène waarin Indiana Jones in Berlijn per vergissing na een samenloop van ongelukkige omstandigheiden, het boek met de coördinaten van de felbegeerde Heilige Graal, laat signeren door een nietsvermoedende Adolf Hitler. Pas na de twee sequels werd de eerste film, die oorspronkelijk Raiders Of The Lost Ark heette, herdoopt tot Indiana Jones And The Raiders Of The Lost Ark, net zo'n beetje als Star Wars plots Star Wars: A New Hope heette. Deze verandering van titel is gelukkig alleen op het bijgeleverde artwork veranderd, en niet op de begintiteling van de film zelf. In het Verenigd Koninkrijk zitten ze wat Temple Of Doom betreft nog maar eens met een gecensureerde versie opgescheept, maar van dat soort betweterigheid blijven wij ditmaal gelukkig gespaard. Al bij al zijn de films niet dé ultieme avonturenfilms, - alhoewel niet iedereen het op dit punt met mij eens zal zijn (nvda. mij daarvoor niet mailen a.u.b. - ik weet het al) - daarvoor zijn de scenario's iets te weinig coherent, maar ze mogen er zeker zijn!

BEELD EN GELUID
Voor de digitale transfer werden er voor deze films kosten noch moeite gespaard, want een film met George Lucas op de aftiteling is het aan zijn eigen status verplicht om een THX-logo te mogen dragen? En of het gelukt is? Wel, laten we zeggen dat alle digitale technologie ten dienste is gesteld van het verbeteren van beeld- en geluidskwaliteit, en niet van het veranderen van het verhaal. Lees: Indy schiet in de eerste film nog altijd zelf eerst op de zwaardvechter! De beeldband is zowat frame per frame van alle ruis en beschadigingen ontdaan, en alhoewel er misschien eens ééntje door de mazen van het net is geglipt - alhoewel we denken van niet - demonstreert deze DVD-box hoe men redelijk oude films met de huidige state of the art er kan laten uitzien alsof ze vorig jaar geschoten waren. Men is daarbij erg meticuleus te werk gegaan: er is bijna geen grain te zien, aliasing is echt zeer minimaal, zelfs op plekken waar je dat toch zou verwachten te zien, en de kleuren zijn zeer superieur en natuurlijk in hun oorspronkelijke glorie gerestaureerd. Er is een zeer goed contrast, en de scherpte is optimaal. Paramount nam de zéér verstandige beslissing om alle extra's te laten wijken naar een supplementaire disc, waardoor voor het beeld enorm veel extra ruimte is vrijgekomen. Het geluid is uiteraard in Dolby Digital 5.1 weergegeven, en men haalde zowat alle denkbare trucs uit de kast om de surroundmogelijkheden optimaal te benutten. Overscherende vliegtuigen, ontploffingen allerhande, diepe drummen in de grotten van de Thugs, die toch nergens de dialogen beperken of de score van John Williams oneer aandoen. Het enige halve puntje dat we aftrekken voor geluid is voor het feit dat diezelfde muziekscore toch af en toe wat te lijden heeft onder de PAL-speedup. Maar dan zijn we echt wel aan het vitten.

Een audiocommentaartrack is op de drie eerste discs niet te vinden, omdat deze moeten inspreken op Steven Spielberg hetzelfde effect hebben als het verorberen van een mandje pruimen. Zoals reeds eerder gezegd zijn alle extra's naar een vierde bonusdisc verhuisd, en bevat voornamelijk een hele resem retrospectieve documentaires over de drie films, met daarin onder meer interviews met Lucas en Spielberg, uiteraard met Harrison Ford, Sean Connery en met een deel van de supporting cast en de crew. Zelfs de inmiddels overleden River Phoenix, die in de derde film Indiana Jones junior op jonge leeftijd speelt, zie je nog in een interviewfragment. Hoofdmoot zijn drie langere documentaires, één voor elke film, van respectievelijk 51, 41 en 35 minuten.

Nadeel is dat deze documentaires niet onderverdeeld zijn in hoofdstukken, wat het bekijken ervan soms moeilijk maakt. Nederlandse ondertiteling is gelukkig wél altijd voorzien. In Raiders Of The Lost Ark zien we hoe het concept van archeoloog-avonturier Indiana Jones uiteindelijk is geëvolueerd tot hoe wij hem kennen, en bevat onder meer screentests van Tom Selleck (slik!) voor de hoofdrol, maar ook bijdrage over de decors en kostuums, de reusachtige rotsblok die in het begin Indy dreigt te verpletteren en natuurlijk de spectaculaire finalescène. The Temple Of Doom leert ons dat de film eigenlijk ontstaan is als samenraapsel van ongebruikte ideeën van de eerste film, maar focust ook op stunts zoals de achtervolging in de mijnwagentjes, totnogtoe dé scène die bij iedereen is bijgebleven van de hele trilogie. The Last Crusade gaat onder meer over de scènes met de jongere Indiana Jones, en de lokaties in Duitsland en Venetië. De beeldkwaliteit van de videofragmenten is uiteraard wisselend, want niemand heeft er twintig jaar geleden aan gedacht dat het behind the scenes-materiaal ooit nog eens publiek zou worden gemaakt.




Dan vinden we vier kortere featurettes terug. The Stunts Of Indiana Jones (11 min.) omvat enkele van de stuntscènes uit de drie films, The Sound Of Indiana Jones (13 min.) gaat over hoe men onder meer de geluidseffecten heeft kunnen creëren bij de rollende steen uit de eerste film, de achtervolging in de mijnkarretjes, en natuurlijk het veelvuldige klappen van Indiana's zweep. In The Music Of Indiana Jones (12 min.) krijgt uiteraard componist John Williams, de componist van het zo typische kenwijsje, vooral het forum voor zich, en hij geeft toelichting bij enkele van de andere weerkerende thema's. Tenslotte in The Light And Magic Of Indiana Jones (12 min.) worden de digitale effecten in de drie films nader toegelicht, en jammer genoeg had deze laatste featurette een stuk langer mogen zijn. Boeiend was die alleszins wel, ja.

In de promotionele sectie krijgen we zes trailers voorgeschoteld, drie voor Raiders Of The Lost Ark, één voor The Temple Of Doom en twee voor The Last Crusade. Een zevende trailer gaat over een spelletje, The Emperor's Tomb. Verder wordt ons beloofd dat we via de discs toegang kunnen krijgen tot een exclusieve weblink, en krijgen we nog een tiental pagina's aan DVD credits.