FILM
Charlie Babbitt (Tom Cruise) is een eersteklas klootzakje die op een niet al te legale manier dure Europese auto's verpatst. Net op het moment dat hij in een ingewikkelde deal zit omdat een deel van zijn Lamborghini's door de milieu-inspectie worden afgekeurd, krijgt hij een telefoontje dat zijn vader overleden is. Hij was nooit dik met de man, maar máákt zich wel dik als blijkt dat hij geen cent zal zien van zijn vermogen van drie miljoen dollar, en dat hij zich met een oude auto moet tevreden stellen die hij ooit eens had gestolen om te gaan joy-riden. Vader was dus al een even groot klootzakje als zijn zoon. Maar de verbazing wordt nóg groter als hij verneemt wie dan wel het deel van de erfenis krijgt: zijn broer Raymond Babbitt (Dustin Hoffman), een "autistische savant" die in een instelling in Cincinnatti verblijft. Charlie besluit om zijn broer te "ontvoeren" en hem niet naar het tehuis terug te brengen vooraleer hij zijn erfdeel, anderhalf miljoen dollar, mag komen incasseren. Maar Charlie weet niet wat voor een onheil hij zich op de hals gehaald heeft. Raymond wordt namelijk oncontroleerbaar als (1) hij niet zijn favoriete tv- programma's op tijd mag zien; (2) het verkeerde merk onderbroek moet dragen; (3) zijn bed niet voor het raam staat; (4) hij van zijn strikte voedingsschema (maandag pepperoni-dag) wordt afgehaald; (5) hij er nog maar aan denkt om te moeten vliegen of (6) de autosnelweg te nemen, en (7) het buiten regent. Er zit dus Charlie niets anders op dan over provinciale baantjes van Cincinatti naar Los Angeles te rijden, terwijl hij onderweg (deze film dateert van het goeie ouwe non-gsm-tijdperk) telefoontjes pleegt en stukje bij beetje hoort hoe de éne schuldeiser na de andere zijn bedrijfje aan het kaalplukken is. Nog vreemder is dat hij tijdens de rit van één week affectie begint te voelen voor zijn broer, alhoewel hij de week daarvoor nog niet eens wist dat hij nog familie had. Het gevecht om zijn erfdeel wordt al snel een gevecht om het hoederecht over Raymond. Maar daarop is Charlie veel minder voorbereid.



Rain Man heeft, volgens één van de professoren die in de documentaires aan het woord komen, meer gedaan voor het kweken van begrip voor mensen met een autistische handicap dan vijfentwintig jaar intensieve research. Na vier regisseurs kwam het script uiteindelijk in handen van Barry Levinson, die met dit werkstuk mijlenver wegblijft van zijn clowneske Men In Black. Op dat ogenblik waren Tom Cruise en Dustin Hoffman echter al gecontracteerd voor de hoofdrol, en vooral Hoffman nam zijn rol zeer ernstig. Hij legde contacten met experts op het gebied van autisme, en heeft ook lange tijd met een paar minder contactschuwe autisten doorgebracht om hun "trekjes" te leren overnemen. De autist die Hoffman in deze film neerzet is dus een synthese van verschillende "idiots savants", geen van de mensen die bij de voorbereiding Hoffman hebben gecoached hebben alle eigenschappen die Hoffman in de film toont, maar alle trekjes, zoals het vermenigvuldigen van grote getallen, het memoriseren van hopen data en telefoonnummers, het tellen van tandenstokers, de manier waarop elke dag zich volgens een vast ritueel moet afspelen, zijn authentiek bij verschillende autisten waargenomen. De film heeft daarmee erg zijn doel bereikt en een lans gebroken voor wat meer begrip, en dat is iets waar iedereen die eraan heeft meegewerkt, trots kan zijn. De grootste verdienste gaat uiteraard naar de met een oscar bekroonde Dustin Hoffman zelf, die van alle mogelijke geestelijk gehandicapten van pakweg de laatste twintig jaar in films ongetwijfeld de meest geloofwaardige vertolking heeft gebracht, met zijn onderkoelde schild van opgekropte gevoelens die af en toe eens tot uitbarsting komen, tot en met het subtielste zenuwtrekje. Daartegenover is Cruise die een arrogante zak moet spelen uiteraard perfect gecast, alhoewel die tijdens het tweede deel van de film, wanneer hij echt iets begint te geven om Raymond, en ideale tegenpool. Het verhaal wil dat de beide mannen zó wilden dat deze film zou slagen, dat ze in nagenoeg elke vrije minuut extra repetities inlasten, en daarbij al eens van rol wisselden, en zo. Hoe dan ook, Rain Man is beslist inhoudelijk een topfilm, één van de belangrijkste van de jaren '80 (inclusief de soms cheesy muziek). De film bracht ook Hans Zimmer met zijn originele score ruim onder de aandacht, wat de man geen windeieren heeft gelegd. Levinsons verdienste was dat hij de film heeft weten te maken én de integriteit van de handicap en haar slachtoffers heeft weten te vrijwaren. Als het is om een potje gehandicapten uit te lachen met stommiteiten die ze aanvangen, bent U bij deze Rain Man absoluut aan het verkeerde adres.



BEELD EN GELUID
Eerder was er van Rain Man een nagenoeg extra-loze versie verkrijgbaar. Nu MGM de rechten over deze film weer in eigen handen heeft, hebben ze de film een oppoetsbeurt gegeven die deze echt verdiende. Het anamorfische 1.85:1-beeld is ten opzichte van de vorige versie geremasterd, wat voornamelijk de kleuren en de scherpte ten goede zijn gekomen. Ook qua contrast en printbeschadigingen kunnen we deze film goede cijfers meeegeven. De enige punten van kritiek die we hebben zijn ten eerste het sporadisch voorkomen van dot crawl, ten tweede een flinke portie colour bleeding in de scènes in Las Vegas (niet moeilijk met zo'n lichtreclame), en vooral, in de scène waarin de Babbitt-broers het casino betreden, zit er aan de voet van de roltrap naar alle waarschijnlijkheid het grootste moiré-artefact dat U ooit gezien hebt.



Met een bitrate van 448 Kbps presteert de Dolby Digital 5.1 niet onaardig, maar af en toe zijn dialoog, muziek en achtergrondgeluiden niet helemaal in balans. Een typisch voorbeeld is de scène waarin Cruise door de woestijn rijdt, met op de achtergrond het nummer Scatterlings of Africa van Johnny Clegg & Savuka. De muziek van Hans Zimmer klinkt wel zonder de minste vervorming door, maar bij sommige van de gebruikte muzikale nummers, zoals Iko Iko van The Belle Stars en vooral Nathan Jones van Bananarama hoor je wel duidelijk de te hoge pitch. Het gebruik van de achterkanalen is redelijk, alsook dat van de subwoofer, zeker in een film die voor het merendeel uit dialoog bestaat. In scènes zoals in Vegas kunnen de remixers van de soundtrack zich eens lekker uitleven, en dat hebben ze dan ook gedaan. De grootte en plaatsing van het lettertype was zeer goed, en deed ons bijna denken aan de voortreffelijke ondertiteling die we laatst nog bij de digitale projectie van Shrek 2 zagen. De layer change hebben we niet gemerkt.



EXTRA'S
Dé dwingende reden voor een dringende upgrade van uw oude versie is de grote hoeveelheid aan substantiële extra's die men deze disc heeft meegegeven. Eerst en vooral melden dat de hoestekst die wij ontvangen hebben, compleet fout is: de Franse en Italiaanse Dolby Digital 5.1-track zijn vervangen door een Hongaarse, en de Franse en Italiaanse ondertiteling hebben moeten wijken voor Zweeds, Fins, Noors, Deens, Portugees, Pools, Grieks, Hongaars, Hebreeuws, Tsjechisch, Sloveens, Kroatisch, en Roemeens. Er is echter een Engelse Dolby Digital 5.1-track en Nederlandse ondertiteling aanwezig, dus redenen voor paniek zijn er niet.

Eerst en vooral worden we verwend met drie audiocommentaren, ééntje met regisseur Barry Levinson, ééntje met auteur Barry Morrow en ééntje met scriptschrijver Ronald Bass. Enkel de eerste van de drie tracks is voorzien van (Engelse) ondertitels. Alledrie de tracks lijden onder lange periodes van stiltes, en alhoewel ze alledrie wel wat te zeggen hebben, had het ons beter geleken om de drie in één commentaar te duwen, zodanig dat er misschien nog wat interessante details zouden komen opborrelen bij de samenwerking.



De documentaire The Journey of Rain Man (21 min) is speciaal voor deze dvd opgesteld, en is een retrospectieve met onder meer Barry Levinson en de cast, die vooral de veranderingen tijdens de realisatie bespreken.

De documentaire Lifting the Fog: A look at the Mysteries of Autism (19 min) kan misschien bekend overkomen, want die is al op tv uitgezonden geweest. Aan het woord komen verschillende dokters die zich in de materie van autisme hebben verdiept, en we ontmoeten ook de twee acteurs die door Dustin Hoffman een tijdje bestudeerd zijn geweest ter instuderen van zijn rol. Het hoogtepunt van hun leven was duidelijk dat ze tijdens de rechtstreekse oscaruitreiking door Dustin Hoffman persoonlijk bedankt werden voor hun bijdrage. Met overschot de interessantste documentaire.

De Original Featurette (7 min) is dan weer meer promotioneel van aard, en dateert van de periode van de release van de film. Veel pep-talk en ongetwijfeld vol subliminale berichten die U moeten aanzetten om de film te gaan kijken. Wat absurd is; U heeft net de dvd gekocht.



In 1988 was er van dvd geen sprake, en al zeker niet dat verwijderde scènes gewoonlijk nog eens geweldig aanvullend materiaal voor een dvd zijn. Voor deze film hebben ze volgens ons eens héél diep in de kast gekeken en toch nog een extra ongepolijste scène van ongeveer 2 minuten teruggevonden, die zich in de film situeert vooraleer Raymond demonsteert hoe de verkeerslichten moeten geïnterpreteerd worden.

Ook de bioscooptrailer van 2 min. is niet ondertiteld, en de fotogallerij bevat enkele snel voorbijvliegende fotomontages van The Filmmakers, Tom and Dustin, Tom Cruise, Dustin Hoffma en Valeria Golino.

CONCLUSIE
Tot nader orde is dit wat ons betreft de ultieme versie van Rain Man. Het beeld en geluid zijn goed, maar net niet van referentiekwaliteit, de selectie aan extra's is deftig, en het is vooral een zeer mooie film.