REEKS
Ook in deze serie afleveringen uit de vierde en vijfde reeks afleveringen van Inspector Morse werden net als in deel 3 vooral scenario's gebruikt die niet langer rechtstreeks gebaseerd waren op boeken van Colin Dexter. Getalenteerde screenwriters zoals Alma Cullen, Anthony Minghella, Julian Mitchell en Danny Boyle kwamen echter op de proppen met enkele afleveringen die erg goed de sfeer van de originele boeken respecteren, zonder daarbij toegevingen te doen aan de delicate plots. De reeks Inspector Morse heeft zich van begin tot einde onderscheiden als een detectivereeks die erg verschillend is van de doorsnee detectivereeks: er wordt nauwelijks in achtervolgd, geschoten of geknokt, en toch blijft elke aflevering van de eerste tot de laatste seconde boeien. De makers weten zichzelf bovendien mijlenver verwijderd te houden van de mogelijke clichés die andere van "geweldloze" detectiveseries (horrorflashbacks van Matlock en Murder She Wrote doen ons ineenkrimpen van plaatsvervangende schaamte). Neem nu de aflevering Masonic Mysteries, waarin - het gebeurt zowat in elke politiereeks - ditmaal de inspecteur zelf verdachte nummer één in een moordonderzoek is. Andere reeksen gaan bij een dergelijk gegeven meedogenloos op hun bek; Morse blijft in deze boeiende zaak niet alleen overeind, de aflevering, waarin de inspecteur het doelwit schijnt te worden van een complot van de vrijmetselaarsloge, is mogelijk één van de sterkste uit de reeks, niet alleen door het spooky regiewerk van Danny Boyle (28 Days Later), ook onder meer door de korte maar memorabele bijrol van Ian McDiarmid (Star Wars). Wijlen John Thaw gaf bovendien het titelpersonage een flair mee die compleet ontdaan was van elke mogelijke stereotypering, en hield dit bijna tot aan zijn dood vol; het blijft nog altijd kenschetsend dat goed een jaar nadat de inspecteur in de reeks "stierf" en John Thaw een punt achter zijn glansrol zette, de acteur zelf ook het tijdige met het eeuwige verwisselde. Als er al een politiereeks ooit de perfectie heeft bereikt, dan is het Inspector Morse wel, met alleen die kleine randbemerking dat - om het met de klassieke boutade te stellen - er in de serie méér moorden hebben plaatsgevonden in en rond Oxford dan in werkelijkheid de afgelopen honderd jaar het geval was.

AFLEVERINGEN
1. The Infernal Serpent (aflevering 12)
Regisseur: John Madden
Gastacteurs: Geoffrey Palmer, David Neal, Barbara Leigh-Hunt, Ian Brimble, Tom Wilkinson, Pearce Quigley, Cheryl Campbell, Irene Richard

Morse wil een lezing bijwonen over milieubehoud, maar de spreker, doctor Julian Dear (David Neal), wordt vermoord teruggevonden. Morse kent een wiskundige, Jake Normington (Tom Wilkinson), op Beaumont, en hoopt dat die wat klaarheid kan scheppen in de redenen waarom iemand Dear zou willen vermoorden. Normingtons vriend, de milieuactivist Mick McGovern (Pearce Quigley) blijkt over gevoelige informatie te beschikken die doctor Dear wereldkundig wilde maken aangaande een poging tot het verdoezelen van een zwaar mislukt experiment met genetische gewassen. Dit houdt echter geen steek, want dan zou doctor Dear eerder een bondgenoot geweest zijn in zijn strijd dan een tegenstreven. Het kan natuurlijk ook zijn dat het doelwit van de aanslag feitelijk Matthew Copley-Barnes (Geoffrey Palmer) was, de rector van Beaumont College, die doctor Dear vergezelde.

2. Driven To Distraction (aflevering 14)
Regisseur: Sandy Johnson
Gastacteurs: Mary Jo Randle, Tessa Wojtczak, Patrick Malahide, David Ryall, Christopher Fulford

Wanneer het lichaam van Jackie Thorn (Julia Lane) wordt gevonden, is dit reeds de tweede moord op korte tijd die volgens dezelfde modus operandi wordt uitgevoerd. Morse krijgt - willen of niet - versterking van agente Siobhan Maitland (Mary Jo Randle), die zich heeft gespecialiseerd in geweldplegingen tegen vrouwen. Op zoek naar ook maar het minste verband dat er tussen de twee vrouwen bestaat, leidt het spoor naar autoverkoper Jeremy Boynton (Patrick Malahide), bij wie beide vrouwen klant waren. Boynton liegt duidelijk wanneer hij zegt dat hij de vrouwen niet kende: met Jackie had hij zelfs een relatie, iets waar Jackies vriend, Tim Ablett (Christopher Fulford), niet van op de hoogte was, maar Jackies buurvrouwe, Angie Howe (Tessa Wojtczak), klaarblijkelijk wel. Morse bijt zich in het spoor met zo'n fanatisme vast dat hoofdinspecteur Strange hem moet intomen.

3. Masonic Mysteries (aflevering 15)
Regie: Danny Boyle
Gastacteurs: Diane Fletcher, Richard Kane, Ian McDiarmid, Iain Cuthbertson

Morse figureert in een voorstelling van The Magic Flute van Mozart. Morse heeft daarbij een oogje laten vallen op één van de vrouwelijke koorleden, Beryl Newsome (Madelaine Newton). Wanneer even later het lijk van Beryl wordt gevonden, en Morse een bloedend mes in handen houdt, denkt zelfs Lewis dat zijn baas een moord heeft begaan. Uiteraard wordt de zaak uit Morses handen gegeven, in dit geval aan inspecteur Bottomley (Richard Kane), niet echt Morses beste vriend. Bottomley vindt genoeg bewijzen om Morse te laten arresteren; Lewis is schrander genoeg om uit te pluizen dat één en ander in kaart is gezet door Hugo De Vries (Ian McDiarmid), die door Morses toedoen ooit achter de tralies werd gezet. De Vries, die in gevangenschap in een Zweedse gevangenis informatica heeft gestudeerd, heeft samen met Beryl Newsome een fonds voor financiële hulp aan gevangenen leeggezogen en zichzelf daarna als dood verklaard. Morse wordt hierna het slachtoffer van een reeks mysterieuze aanslagen, blijkbaar tegen hem in kaart gezet door de Vrijmetselaarsloge.

4. Second Time Around (aflevering 16)
Regie: Adrian Shergold
Gastacteurs: Kenneth Colley, Pat Heywood, Ann Bell, Oliver Ford-Davies

Inspecteur Charlie Hillian (Maurice Bush) kan niet lang van zijn opruststelling genieten, want de avond van zijn afscheidsfeestje wordt hij thuis doodgeslagen. Hillian en zijn protégé, inspecteur Patrick Dawson (Kenneth Colley), zijn fervente aanhangers van de harde aanpak van de criminaliteit. Hillian was bezig met een boek over zijn carrière, en de inbreker heeft blijkbaar een hoofdstuk gestolen, over de onopgeloste moord op een achtjarig, kind, Mary Lapsley, dertien jaar geleden. In de buurt van Hillians huis merkt een agent een vluchtende wagen op, die blijkt toe te behoren aan ene Frederick Redpath (Oliver Ford Davies). Redpath heette dertien jaar geleden nog Briers, en werd toen als verdachte in de zaak Lapsley ondervraagd door inspecteur Dawson. Bij gebrek aan bewijs werd hij toen vrijgelaten, en wegens de aanhoudende beschuldigingen van kindermoord heeft hij een andere identiteit aangenomen. Toch raar dat zo iemand nu terug in de openbaarheid treedt?

BEELD EN GELUID
Door het gebrek aan contrast in de aflevering The Infernal Serpent posterizeren de kleurvlakken, en zie je duidelijk de overgang in de verschillende tinten. Ook is er veel interlacing aanwezig. Er is af en toe aliasing te zien, zoals in de 80ste minuut van de aflevering Second Time Around, op de zonneblinden waardoor Morse naar buiten aan het kijken is. Toch is de helderheid van het beeld een stuk geprononceerder dan bij pakweg deel 1, en naarmate de afleveringen er jonger op worden, worden de printbeschadigingen ook minder en minder frequent. De 2.0-track breekt niet echt potten, maar ondersteunt wel mooi de muziek, waarbij liefhebbers van opera zoals gewoonlijk ruim aan hun trekken komen. In de aflevering Masonic Mysteries wordt het volume ergens bovenaan op niet al te subtiele wijze afgeblokt: de luide muziek - zoals in de scène waarin iemand bij Morse thuis het volume maximaal heeft opengedraaid, klinkt vervormd. In Second Time Around is het evenwicht bijvoorbeeld een stuk beter.

EXTRA'S
Goede wijn behoeft geen krans, maar het ontbreken van de krans kunnen we helaas niet belonen met punten.

CONCLUSIE
Elke aflevering van Inspector Morse is het equivalent van een zeer goed geregisseerde misdaadfilm, en op de kwaliteit van de plots valt geen centimeter af te dingen. Spijtig genoeg zijn de masters ook in dit geval weer alles behalve in onberispelijke staat, maar dat mag de liefhebber van de betere detectivereeks zeker niet tegenhouden.