FILM
Guy Carrell, een rijke aristocraat, is er als de dood voor dat hij levend wordt begraven: iedere dag opnieuw breekt het angstzweet hem uit. De oorsprong van zijn panische vrees ligt een macabere herinnering aan de begrafenis van zijn vader, die hij nooit heeft kunnen afschudden. Guy’s huwelijk met de bevallige Emily slaagt er bovendien niet in de onderhuidse paniek te bedwingen. Integendeel: hij begint aan de bouw van een ingenieuze tombe, die in een ontsnapping uit een voortijdig graf voorziet. Onder druk van zijn echtgenote en zijn vrienden wordt hij alsnog overtuigd zijn angsten te confronteren. Hij stemt erin toe het graf van zijn vader te openen, zodat hij zichzelf ervan kan vergewissen dat die dood was toen hij begraven werd. Guy beseft echter niet dat dit het begin inluidt van een dramatische keten van gebeurtenissen, die een tragisch einde zal kennen.

Een groot deel van de naam en faam van American International Pictures, dé B-film studio van de jaren zestig, is te danken aan verfilmingen van Edgar Allan Poe verhalen. Met een beperkt aantal middelen, maar een goed inzicht in de sfeervolle mythes van de horrorschrijver, wist de productiemaatschappij unieke prenten af te leveren, in een eigenzinnige artistieke stijl. The Premature Burial mag dan niet het summum van de Poe-verfilmingen zijn, de sterke punten van de reeks zijn er wel degelijk in terug te vinden.

Zo weet regisseur Roger Corman als geen ander een gotische sfeer op te wekken. De opnames in studio ogen nooit realistisch, maar hypertheatraal en gestileerd, met een overdaad aan mist, kleurenfilters en spinnenwebben. De decors stralen een vergane glorie uit, die meteen de rottende aanwezigheid van verborgen geheimen verraadt. Veertig jaar na dato gaat er nog steeds een oubollige charme uit van deze aanpak. De keuze voor een glorieuze widescreen Technicolor fotografie is trouwens een meesterzet. Dit verhult namelijk gedeeltelijk de budgettaire beperkingen en geeft meteen een epische grandeur aan zelfs de triviaalste scènes. Corman toont zich daarenboven een vakman met visie. Hij wisselt dialoogrijke scènes af met quasi woordeloze spanningssequenties, countert statige, klassieke camerastandpunten met manipulerende kraanbewegingen. De muziek is minder subtiel: ze zwelt oorverdovend aan op angstige momenten en kabbelt dreigend in de rest van de film.

Maar The Premature Burial slaagt er, ondanks de aanwezigheid van veel sfeer, niet in een blijvende indruk op de kijker achter te laten. Dat heeft in de eerste plaats te maken met de hantering van stijl over inhoud. Elke Poe-adaptatie van AIP durfde wel één kortverhaal eindeloos rekken tot speelfilmlengte, maar nergens valt dit zodanig op als in deze prent. Subplots ontbreken bovendien volkomen, waardoor de ielheid van de ongeïnspireerde hoofdplot nog meer in de verf gezet wordt. Een onaangename bijkomstigheid is uiteraard dat het tempo als een mislukte pudding ineenzakt. In onafhankelijke scènes lukt het Roger Corman nog wel om spanning te creëren, maar gezien over de totale lengte van de film blijf je op je honger zitten. Het helpt bovendien niet dat het laatste kwartier een bruuske verandering in toon teweegbrengt, met een aantal twists die zelfs een goedkope B-film onwaardig zijn.

Ook op vlak van acteerprestaties valt de film in negatief opzicht op. Waar het merendeel van de andere Poe-prenten nog kon teren op de vileine charme van Vincent Price, neemt hier Ray Milland de honneurs waar. Milland is geen onbegaafd acteur (hij won een oscar voor Billy Wilders Lost Weekend), maar hij bezit het charisma van een vermolmd stuk wrakhout. Veel te zwaarwichtig slentert hij van decor naar decor, zonder een greintje humor. Een zwaar geval van miscasting. De nevenacteurs kwijten zich beter van hun taak, vooral de altijd enigmatische Hazel Court, maar geen van hen drukt zijn of haar stempel op de film, waardoor je als kijker in het ijle zweeft. Er is immers geen enkele karakter met wie je kan of wil meeleven.

In vergelijking met klassiekers als The Masque of the Red Death of The Pit and the Pendulum valt The Premature Burial dan ook vrij licht uit. De vastberaden regie van Roger Corman houdt het schip nog drijvende, maar kan de onderliggende doelloosheid niet volledig verdoezelen. Zelfs de scène die het hoogtepunt van de prent had moeten zijn, een droomsequentie waarin Guy Carrell levend in zijn tombe wordt bijgezet, valt ten prooi aan psychedelische kleurenfilters en een gebrek aan claustrofobie. De charme van AIP’s Poe-verfilmingen blijft grotendeels overeind, maar zonder een waterdicht verhaal als backup, is dat een schrale troost voor de filmliefhebber.

BEELD EN GELUID
De beeldkwaliteit is beslist degelijk voor een B-film van deze leeftijd, maar toch treden er enkele storende factoren op. Zo is het contrast in de donkere scènes soms ondermaats, wil de scherpte al eens een probleem vormen en blijft de print ook niet verstoken van beschadigingen, vuiltjes en grain. De kleuren zijn dan weer in herkenbare Technicolortinten weergegeven, die een fractie te dof ogen. Toch kan je onmogelijk van een slechte transfer spreken. Audio is aanwezig in de vorm van de originele monotrack. Het geluidsspoor bevat nauwelijks ruis, brengt heldere en verstaanbare dialogen voort, en laat de muzikale omlijsting goed tot zijn recht komen.

EXTRA’S
Slechts een duo extra’s werd op deze schijf geperst. Ten eerste een Trailer (2 min.) voor de hoofdfilm, die de verenigde kwaliteiten van oscarwinnaar Milland en schrijver Poe op overdreven bombastische toon verheerlijkt. En ten tweede een trio Cross-promotionele Trailers voor andere releases in het Green Cow gamma van Paradiso.

CONCLUSIE
The Premature Burial is dankzij een ondermaats en repetitief scenario een van de minst geslaagde Poe-verfilmingen van Roger Corman. Ook de houterige acteerprestatie van Ray Milland en enkele bruuske, ongeloofwaardige wendingen maken de prent tot een teleurstellende, vrij saaie bedoening. Beeld en geluid zijn over het algemeen degelijk te noemen en men deed geen moeite om een uitgebreide bonussectie op te graven uit de archieven.