DOCUMENTAIRE
In John Lennon - Imagine zit een bijna profetische en beklemmende scène, gefilmd aan de achterdeur van Island House, het buitenverblijf van John Lennon en Yoko Ono in Engeland. Eén van de bewakers deelt John mee dat er in het park al een paar dagen een jonge kerel rondhangt, wellicht een drugsverslaafde, onverzorgd en uitgehongerd. John laat de jongen tot bij het huis komen en die zegt: je schreef het allemaal voor mij, niet? Lennon is even uit z'n lood geslagen en zegt vervolgens dat hij voor zichzelf schrijft en over zichzelf of over Yoko, dat hij woorden aan elkaar rijgt en blij is als daar iets bruikbaars uit voortkomt, maar dat buitenstaanders dat niet persoonlijk mogen opnemen. Er wordt nog wat over en weer gepraat, maar het is een zielige situatie. Uiteindelijk vraagt John: heb je honger?, waarop hij de man mee naar binnen neemt en hem iets te eten geeft. Het is een typische reactie van de man die door zijn omgeving en zijn kennissen wordt afgeschilderd als door en door eerlijk, pretentieloos, zachtaardig en sociaal bewogen. Het zou hem een paar jaar later het leven kosten.

Yoko Ono benadert in 1986 Sam Egan en Andrew Solt met het verzoek een biografische documentaire te maken over John Lennon. Ze stelt weinig eisen en stemt erin toe de makers de vrije hand te laten. Beide mannen kunnen gebruik maken van materiaal uit haar omvangrijke archief dat meer dan 100 uren homevideo's bevat. Na een publieke oproep krijgen ze uit zowat heel de wereld massa's onbekend materiaal aangeboden over John Lennon. Ondertussen is besloten om de Beatle zelf zijn verhaal te laten doen. Daarvoor worden uit het materiaal de bruikbare quotes geselecteerd waarop de monteurs nadien passende beelden plaatsen, een tijdrovend en minutieus werkje dat 18 maanden in beslag neemt. Het resultaat is een complexe film van ruim 100 minuten, samengesteld met nooit eerder gepubliceerd materiaal, voorzien van een soundtrack van 36 Beatles- en Lennon-songs.

Het verhaal begint bij de jonge Lennon die op z'n vijfde bij zijn tante Mimi wordt achtergelaten. Zij zal voor zijn opvoeding zorgen. Via zijn schooldirecteur komt John op de kunstacademie terecht, maar studeren ligt hem niet zo, muziek interesseert hem meer. Er zijn de Hamburg-tours en de braspartijen, Brian Epstein verschijnt ten tonele en 8 maanden nadien ligt er een eerste plaat. De bal gaat meteen aan het rollen en twee jaar later staan de Beatles aan de top van de muziekwereld in Europa en Amerika. Regisseur Andrew Solt besteedt ruim aandacht aan de Beatles-periode, de Beatles-mania, de bigger than Christ-rel, de laatste tour naar de USA, de reis naar India, McCartney's bekentenissen over marihuana-gebruik, de eerste voorzichtige contacten tussen John en Yoko, de geruchten over een breuk tussen John en Paul en het laatste optreden van de groep op het dak van Apple in Londen. Vervolgens breekt het John-en-Yoko-tijdperk aan met de bed-ins in Canada en Amsterdam ter gelegenheid van hun huwelijk en hun politieke actie ten voordele van de wereldvrede. Andrew Solt gebruikt zoveel mogelijk nieuw en uniek materiaal en toont John als een vriendelijke, charmante en intelligente man, andere keren als een prekerige, betweterige en ontmoedigde bejaarde dromer. Naargelang de jaren verstrijken wordt hij steeds magerder en scherper in het gezicht. Er zijn geruchten over anorexia en een zwakke gezondheid. Yoko Ono is altijd in de buurt, zij is nu een deel van mij, zegt hij tegen producer George Martin, en het was veiliger om daar rekening mee te houden.

Aan de 14 maandendurende scheiding van Lennon en Ono wordt weinig tijd besteed evenals aan zijn verhouding met May Pang, de jonge medewerkster die Ono had uitgekozen om hem in die periode in Los Angeles op het goeie pad te houden. Over hún relatie geen woord. Wel aan het woord komt Cynthia Lennon, die hem ondanks alles tot op de dag van vandaag een warm hart toedraagt en hem afschildert als een gevoelig en loyaal mens. Julian en Sean komen aan het woord, allebei over het verlies en de leegte die hij in hun leven heeft achtergelaten. Na een vrijgezellenbestaan van meer dan een jaar keert John terug naar New York. Zonder haar kan ik niet leven, zegt hij, waarmee hij de praatjes de kop indrukt als zou hij aan de leiband liggen. De tragedie van John Lennon en van alle jonge popsterren is dat ze door het overweldigende en vroege succes een deel van hun jeugd verkwanselen, dat ze 24 uur op 24 uur hebben gewerkt terwijl hun voormalige vrienden gezellig met vrouw en kind gaan winkelen, een biertje pakken in de pub of languit op de sofa liggen voor een belangrijke voetbalmatch met de baby op schoot. Lennon heeft het allemaal moeten missen. Hij heeft Julian helemaal niet zien opgroeien, was altijd van huis, vier jaar lang, van Londen naar New York, van Parijs naar Tokio. Dat soort gemis tekent een mens en het maakt geen verschil of hij beroemd is, rijk of arm.

BEELD EN GELUID
Het beeld van deze documentaire film is zeer wisselvallig en dat kan niet anders gezien de bron van het materiaal: foto’s, knipsels, professionele opnamen, homevideo’s, interviews. Wat belangrijker is dan de kwaliteit van de pellicule is het unieke karakter van de nooit eerder geziene beelden, de homevideo's die de Lennons zelf hebben gemaakt en waarin ze te zien zijn als gewone mensen in gewone omstandigheden, niet altijd even spontaan en ongekunsteld - waardoor ze toch altijd een beetje op afstand blijven – maar in elk geval minder clichématig dan de poppenkast die ze opvoerden voor de internationale pers en de grote tv-stations. Het geluid krijgt dezelfde opmerking, met uitzondering van de meer dan 30 songs die o.a. door George Martin voor deze soundtrack speciaal zijn geremixt. Door de songs in te korten heeft regisseur Andrew Solt hun aantal kunnen opdrijven en wordt de snelheid van de film minder geremd. De commentaarstem van Lennon, lijzig en schor, maakt van deze film een zeer persoonlijke relaas, een zeer intimistisch portret dat hij wellicht zelf ook in deze vorm zou hebben goedgekeurd.

EXTRA'S
Disc 2 heeft een ruime keuze extra's meegekregen. In Tribute to John Lennon vertellen de regisseur, de screenwriter en de beide monteurs over hun ervaring bij het maken en het in elkaar knutselen van de film. Ze vertellen over de meegaandheid van Yoko Ono, het lange en zware selectieproces van het beeldmateriaal en de eindeloze zoektocht naar geschikte uitspraken van Lennon om het commentaar samen te stellen. John Lennon: Truth be Told is een interview voor BBC-radio, opgenomen in Island House over de rol van popmuziek in de huidige samenleving en haar invloed op jongeren;,de rol van seks in popmuziek en de commercialisering ervan als consumptiegoed. Imagine op Akoestische gitaar is een live-registratie in het Apollo Theater in New York City in 1971. Island House Tittenhurst Estate, Ascot, England is een lange homevideo, gemaakt op hun landgoed op het moment dat er een vakantiehuisje wordt gebouwd op het eilandje in het meer achter het grote witte kasteelachtige huis. Een deel van de beelden is vanuit een helikopter gedraaid. Onder het fragment zit het fragiele Mrs. Lennon van Yoko Ono. Interview met William Ernest Pohjoy is een gesprek met de directeur van het atheneum waar Lennon tussen z'n 11de en z'n 16de school liep. Het interview valt een beetje tegen, maar dat ligt aan de interviewer die de vragen blijkbaar van een blaadje leest en niet in staat is om spontaan in te gaan op de soms leuke antwoorden van de directeur. De dvd sluit af met een Andere Trailer.

CONCLUSIE
Van de releases die ter gelegenheid van de herdenking van John Lennons overlijden zijn uitgebracht is John Lennon - Imagine beslist een van de betere. De documentaire film is interessant met veel nieuw materiaal en vooral het privé videomateriaal van Yoko Ono, meestal thuis opgenomen of tijdens wandelingen met Sean, brengt de toeschouwer dichter bij de man achter de brillenglazen dan tot nog toe het geval was. De extra’s zijn niet adembenemend. Ze vormen een leuk toetje op een dubbele dvd die tegen de prijs van een enkele wordt aangeboden. Deze dvd mag niet ontbreken in het archief van de echte Lennon-fan.